Τεχνητό πάγκρεας και μεταμόσχευση παγκρεατικών νησιδίων από εμβρυονικά βλαστοκύτταρα: αυτά είναι τα δύο νέα «όπλα» υπερυψηλής τεχνολογίας τα οποία αναμένεται σύντομα να ενισχύσουν την θεραπευτική φαρέτρα των γιατρών στη μάχη κατά του νεανικού σακχαρώδη διαβήτη.

Στα δύο αυτά «όπλα», τα οποία πλέον βρίσκονται ένα στάδιο πριν από την τελική τους μορφή και τη χρήση τους σε εκατομμύρια συνανθρώπους μας που πάσχουν από την πάθηση, οι ερευνητές και οι κλινικοί γιατροί στηρίζουν πολλές ελπίδες για την καταπολέμηση του σακχαρώδη διαβήτη.

Μιας πάθησης που αφορά περισσότερους από το 7% των συνανθρώπων μας σε διεθνές επίπεδο, και της οποίας οι διαστάσεις αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε μέρα 35 παιδιά διεθνώς διαγιγνώσκονται με την πάθηση ενώ πάνω από 4.000 Ελληνόπουλα υποφέρουν από νεανικό διαβήτη. Αρωγός στη διεθνή προσπάθεια πρόληψης, καταπολέμησης και θεραπείας του νεανικού διαβήτη είναι το Ίδρυμα Έρευνας για το Νεανικό Διαβήτη (JDRF) το οποίο δαπανά εκατοντάδες εκατομμύρια δολλάρια στην έρευνα κατά της νόσου.

Τα παραπάνω επεσήμαναν σήμερα σε συνέντευξη τύπου η πρόεδρος του Ελληνικού τμήματος του Ιδρύματος Έρευνας για το Νεανικό Διαβήτη (JDRF) Hellas κ. Α. Παπανικόλα, η επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Αθήνας, παθολόγος, διαβητολόγος και μέλος του Δ.Σ.

του Ιδρύματος κ. Α. Μητράκου, η αναπληρώτρια Διευθύντρια Α’ Παιδιατρικής Κλινικής και επιστημονικά υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Νοσοκομείου Παίδων «Π & Α Κυριακού» κ. Α. Βαζαίου και ο υπεύθυνος Εργαστηρίου Αναπτυξιακής Βιολογίας Βλαστοκυττάρων, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών κ.

Α. Γαβαλάς .

Στη συνέντευξη παρουσιάστηκε και το πρόγραμμα δραστηριοτήτων του ελληνικού τμήματος του Ιδρύματος Έρευνας για το νεανικό Διαβητή (JDRF), το οποίο μετέχει ενεργά στις προσπάθειες πρόληψης, καταπολέμησης και θεραπείας του νεανικού διαβήτη.

Αναφερόμενη στο τεχνητό πάγκρεας η κ. Βαζαίου τόνισε ότι το JDRF καταβάλει προσπάθειες να είναι έτοιμο μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Ακόμη και εάν αυτός ο δύσκολος στόχος δεν επιτευχθεί τόσο σύντομα, η ολοκληρωμένη μορφή του τεχνητού παγκρέατος θα είναι έτοιμη μέσα στην επόμενη πενταετία, είπε η κα Βαζαίου.

Η κ. Βαζαίου τόνισε ότι αυτή τη στιγμή έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης αίματος, τα οποία επιτρέπουν τη συνεχή αποτύπωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, συμβάλλοντας δραστικά στη ρύθμιση του διαβήτη από τα άτομα που πάσχουν από το διαβήτη τύπου 1 (νεανικό διαβήτη).

Συγκεκριμένα, είπε η κ. Βαζαίου, πολύ πρόσφατα κυκλοφόρησε στην αγορά μετρητής συνεχούς καταγραφής γλυκόζης αίματος της εταιρείας Medtronic MiniMed ο οποίος μετρά τη γλυκόζη αίματος στον υποδόριο χώρο. Το σύστημα αυτό πραγματοποιεί μια μέτρηση ανά 5 min, 288 μετρήσεις το 24ωρο.

Ο ασθενής βλέπει στην οθόνη το αποτέλεσμα της μέτρησης με τη βοήθεια τηλεμετρίας.. Ο χρόνος ζωής του ηλεκτροδίου είναι 7 ημέρες. Η τιμή της γλυκόζης είναι εμφανής στην οθόνη του μόνιτορ σχεδόν τη στιγμή που πραγματοποιείται η μέτρηση.

Στη συνέχεια, παρουσίασε τα στοιχεία μελέτης του Διαβητολογικού Κέντρου του Νοσοκομείου Παίδων Π & Α Κυριακού από την εφαρμογή του συστήματος αυτού συνεχώς, για χρονικό διάστημα 2-15 μηνών σε 9 παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, η εφαρμογή του συστήματος αυτού είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης Α1C, καθώς και αντίστοιχη μείωση των υπεργλυκαιμικών και υπογλυκαιμικών επεισοδίων.

Ιδιαίτερο όφελος είχαν από συνδυασμό του συστήματος τα πολύ μικρά παιδιά που παρουσίαζαν μεγάλες διακυμάνσεις του σακχάρου αίματος.

Σε ότι αφορά το κλειστό κύκλωμα αντλίας ινσουλίνης, γνωστό σε όλους μας ως τεχνητό πάγκρεας, παρουσίασε τα αποτελέσματα από μελέτες κορυφαίων ερευνητικών κέντρων του εξωτερικού ( Γέηλ, Καίμπριτζ κλπ), τα οποία είναι πολύ ενθαρρυντικά και δείχνουν ότι η τελειοποιημένη μορφή του τεχνητού παγκρέατος θα είναι διαθέσιμη πολύ σύντομα.

Από την πλευρά του ο κ. Γαβαλάς τόνισε ότι είναι εφικτή η κυτταρική θεραπεία του διαβήτη καθώς η δημιουργία παγκρεατικών νησιδίων από εμβρυονικά βλαστοκύτταρα αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική λύση. Όπως είπε ο κ.

Γαβαλάς τα EBK είναι κύτταρα που προέρχονται από την εσωτερική κυτταρική μάζα των βλαστοκύστεων των σπονδυλωτών εμβρύων.

Είναι ικανά να διαφοροποιηθούν σε όλους τους ιστούς του εμβρύου και μπορούν να διατηρήσουν αυτήν την ιδιότητα μακροχρόνια ακόμη και σε καλλιέργειες. Επιπλέον, έχουν την ικανότητα να ανταποκρίνονται κατάλληλα σε σήματα όπως αυτά που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης, ώστε να διαφοροποιηθούν σε ένα εύρος εξειδικευμένων κυττάρων συμπεριλαμβανομένων και των παγκρεατικών νησιδίων.

Ο κ. Γαβαλάς αναφέρθηκε στις πλέον πρόσφατες ερευνητικές προσπάθειες για τη δημιουργία στο εργαστήριο παγκρεατικών νησιδίων, οι οποίες όπως τόνισε μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι ότι στο άμεσο μέλλον θα μπορούμε να παράγουμε μεγάλες ποσότητες β-κυττάρων από εμβρυονικά βλαστοκύτταρα, τα οποία θα είναι κατάλληλα για τη θεραπεία του διαβήτη μέσω μεταμοσχεύσεων.

Η κ. Μητράκου αναφέρθηκε στην επιδημιολογία του νεανικού διαβήτη στη χώρα μας και στις προσπάθειες που καταβάλλει το JDRF διεθνώς και το ελληνικό τμήμα του στην καταπολέμηση της ασθένειας.

Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, τόνισε η κ. Μητράκου, στη χώρα μας υπάρχουν περισσότερα από 4.000 παιδιά με διαβήτη τύπου 1, ενώ πολύ περισσότεροι είναι οι νεαροί ενήλικες που εμφανίζουν την ίδια πάθηση.

Από το 1922 που ανακαλύφθηκε η ινσουλίνη, έχουν συντελεσθεί μεγάλες πρόοδοι στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, αλλά η οριστική θεραπεία θα προέλθει μόνο μέσα από την έρευνα.

Σήμερα, η οριστική αυτή θεραπεία είναι περισσότερο ορατή από ποτέ, και το JDRF έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό, καθώς έχει χρηματοδοτήσει ερευνητικά προγράμματα σε κορυφαία κέντρα διεθνώς με ποσό που αγγίζει το 1 δισεκατομμύριο δολλάρια!

Ειδικότερα, το Ίδρυμα χρηματοδοτεί την έρευνα για

  • Την καλή μεταβολική ρύθμιση και στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε το πρόγραμμα του Τεχνητού Παγκρέατος τον Ιανουάριο 2006 
  • Τη μεταμόσχευση νησιδίων παγκρέατος χωρίς την ανάγκη ανοσοκαταστολής 
  • Την αύξηση του αποθέματος του αριθμού των κυττάρων που μπορούν να μεταμοσχευθούν (εμβρυϊκά κύτταρα, πρωτόγονα κύτταρα, κύτταρα ζώων κλπ)
  • Την αναγέννηση (regeneration) των β-κυττάρων-ανατύπωση-αντιγραφή (replication) των β-κυττάρων
  • Την αυτοανοσία (αντί cd3)
  • Όσο για τις επιπλοκές, δοκιμάζονται νέα φάρμακα.

Επιπλέον, υπογράμμισε ότι το JDRF έχει φέρει σε επαφή κορυφαίους ερευνητές και κρατικά και ιδιωτικά ιδρύματα που ασχολούνται με τη μοριακή βιολογία, τη γενετική, την ανοσολογία, τη μεταμόσχευση, με σκοπό να εντοπιστούν οι τομείς στους οποίους απαιτείται περισσότερη έρευνα, ώστε να κατευθυνθεί η χρηματοδότηση σε αυτούς τους τομείς.

Η κ. Μητράκου αναφέρθηκε και στο πρόγραμμα εκδηλώσεων του Ελληνικού τμήματος του JDRF για το 2008, το οποίο ξεκίνησε το Μάϊο και θα ολοκληρωθεί το Νοέμβριο με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Διαβήτη (14 Νοεμβρίου).

Το πρόγραμμα αποσκοπεί αφενός στο να γνωρίσουν οι νέοι άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1 τις δυνατότητες που τους παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία και αφετέρου να διαπιστώσουν στη πράξη ότι με την κατάλληλη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα τους μπορούν να ασκηθούν και να ζήσουν μια εξίσου έντονη ζωή με όλους του συνομήλικους τους.

Η πρώτη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 2-4 Μαΐου στη Κρήτη, όπου 30 παιδιά ηλικίας 15-25 ετών ανέβηκαν ως την κορυφή του όρους Γκίγκιλου, σε υψόμετρο 2.100 μέτρων. Το συγκεκριμένο βουνό, στο οποίο υπάρχει και το γνωστό οροπέδιο Ομαλός, αποτελεί το τέλος το Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που ξεκινά από τα Πυρηναία διασχίζει ολόκληρη την οροσειρά των Άλπεων και μέσω της Γιουγκοσλαβίας καταλήγει στην Κρήτη.

Η κατοικία των 12 θεών της αρχαιότητας, ο θρυλικός Όλυμπος, αποτελεί τη δεύτερη διαδρομή, στις 12-14 Σεπτεμβρίου. Στο ψηλότερο βουνό της χώρας μας θα κάνουν πεζοπορία παιδιά με διαβήτη τύπου 1 από τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα και το Βόλο.

Μικρότερα παιδιά θα εκπαιδευτούν στην αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας στα καθημερινά τους παιχνίδια στις 3-4 Οκτωβρίου στο Adventure Park της Μαλακάσας, ενώ το «οδοιπορικό» θα συνεχιστεί στις 15 και 16 Οκτωβρίου στα Γιάννενα.

Εκεί, παιδιά από το νομό Ιωαννίνων με διαβήτη τύπου 1 θα ασκηθούν στην κωπηλασία και με τη βοήθεια του συστήματος συνεχούς καταγραφής γλυκόζης θα μάθουν να αποφεύγουν την υπογλυκαιμία.

Τέλος, το πρόγραμμα του JDRF Hellas για το 2008 θα ολοκληρωθεί στις 15 Νοεμβρίου με πεζοπορία στο μοναστήρι του Υμηττού και δενδροφύτευση στο πολύπαθο από τις πυρκαγιές βουνό της Αθήνας. Η τελευταία αυτή εκδήλωση θα γίνει σε συνεργασία και την ενεργή στήριξη του Δήμου Υμηττού.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Καρδιακή προσβολή: Οι β-αναστολείς συνδέονται με κατάθλιψη στη μετεγχειρητική φροντίδα
Δράμα: Κανένα ενδιαφέρον για 5 θέσεις παθολόγων, παρά το επίδομα άγονου
Περιεμμηνόπαυση: Ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον γυναικολόγο σας