Αγγλικός όρος

amputation

Ορισμός

Αφαίρεση ενός μέλους, ενός τμήματος του σώματος ή ενός οργάνου, συνήθως με κάποιο χειρουργείο αλλά μερικές φορές και εξαιτίας ενός τραυματισμού. Στις δυτικές χώρες, η πιο συνηθισμένη υποκείμενη αιτία που οδηγεί στην αφαίρεση ενός μέλους είναι η περιφερική αγγειακή νόσος, πχ. η διακοπή της αιματικής ροής προς τα κάτω άκρα, λόγω του καπνίσματος, της υπέρτασης, της υψηλής χοληστερόλης πλάσματος, της ακινησίας ή του αρρύθμιστου σακχαρώδη διαβήτη.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Κατά την άμεση μετεγχειρητική περίοδο, θα πρέπει να εκτιμώνται τα ζωτικά σημεία, θα πρέπει να ελέγχονται τα κλινοσκεπάσματα για τυχόν εμφάνιση αιμορραγίας τουλάχιστον κάθε δύο ώρες, όπως επίσης και η βατότητα των αγωγών παροχέτευσης και να καταγράφεται η ποσότητα και τα χαρακτηριστικά των παροχετευόμενων υγρών. Η αιματική κυκλοφορία του μέλους αξιολογείται με τη μέτρηση των σφυγμών, την εκτίμηση του χρώματος του δέρματος και της θερμοκρασίας του. Ο μετεγχειρητικός πόνος αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αναλγητικών στην αρχή παρεντερικά και στη συνέχεια από του στόματος. Για να αποφευχθεί η σπαστικότητα, ο ασθενής ενθαρρύνεται να περπατά, να αλλάζει θέση, να διατηρεί το υγιές τμήμα του άκρου σε έκταση και όχι σε κάμψη, να κάνει κινήσεις που να βοηθούν στη διατήρηση του εύρους της κινητικότητας των αρθρώσεων (κυρίως εκτάσεις) όπως και ασκήσεις που να ενισχύουν τους μύες, όταν βέβαια αυτό ενδείκνυται. Οι ασκήσεις για τη διατήρηση του υγιούς τμήματος του μέλους και ορθή περίδεση του βοηθούν στη συρρίκνωση του μέλους. Πιθανόν να πρέπει να εφαρμοστεί στο υγιές τμήμα του μέλους γύψος· Θα πρέπει να παρέχονται στον ασθενή οι κατάλληλες οδηγίες ώστε να φροντίσει την υγιεινή του δέρματος του· να κάνει μασάζ στο μέλος του· να εξετάζει καθημερινά ολόκληρο το μέλος, χρησιμοποιώντας και καθρέπτη προκειμένου να δει τις περιοχές εκείνες που δεν φαίνονται άμεσα· και να αναφέρει συμπτώματα όπως οίδημα, ερυθρότητα, υπερβολική ποσότητα παροχετευόμενων υγρών, αύξηση του πόνου και αλλαγή του χρώματος του υγιούς τμήματος του μέλους (εξανθήματα, φυσαλίδες ή αμυχές). Ο ασθενής εκπαιδεύεται πώς να κάνει την περίδεση του υγιούς τμήματος του μέλους του και παροτρύνεται να μην εφαρμόζει τοπικές αλοιφές και έλαια. Επίσης, εξηγείται στον ασθενή ότι είναι αναγκαίο να εφαρμόζεται περίδεση στο υγιές τμήμα του μέλους μέχρι να υποχωρήσει το οίδημα και να τοποθετηθεί το πρόθεμα, αλλά επίσης ότι είναι αναγκαίο να τοποθετείται η ειδική κάλτσα στο υγιές τμήμα του μέλους και να φροντίζεται ιδιαίτερα το πρόθεμα. Ο ασθενής επίσης ενθαρρύνεται να εξωτερικεύει το θυμό και την ανησυχία του· να αντιμετωπίσει τη θλίψη του, την αλλαγή της εικόνας που έχει για τον εαυτό του και του τρόπου της ζωής του αλλά και να αντιμετωπίσει την αίσθηση του μέλους-φάντασμα (αίσθηση κνησμού, αιμωδιών ή πόνου από την περιοχή που έχει ακρωτηριαστεί και που πλέον δεν υπάρχει) εάν συμβεί κάτι τέτοιο. Ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να παραπεμφθεί σε κάποια τοπική ομάδα υποστήριξης ή για περαιτέρω ψυχιατρική υποστήριξη.

Ετυμολογία

[Λατ. amputare, αποκόπτω]

Υπώνυμος όρος

congenital amputation
double-flap amputation
amputation in the contiguity
amputation in continuity
primary amputation
secondary amputation
sprontaneous amputation
traumatic amputation