Κόπωση

Ορισμός

 Κόπωση είναι η αίσθηση κούρασης, ατονίας και έλλειψης ενέργειας

Εναλλακτικές ονομασίες

Ατονία, κούραση, εξάντληση, λήθαργος

Σκέψεις 

Η κόπωση είναι διαφορετική από την υπνηλία. Σε γενικές γραμμές, υπνηλία είναι το αίσθημα ανάγκης για ύπνο, ενώ κόπωση είναι η έλλειψη ενέργειας και ζωντάνιας. Η υπνηλία και η απάθεια (ένα αίσθημα αδιαφορίας ή μη ενδιαφέροντος για το τι συμβαίνει) μπορεί να είναι συμπτώματα που συνυπάρχουν με την κόπωση.

Η κόπωση μπορεί να είναι μια φυσιολογική και σημαντική αντίδραση στη σωματική άσκηση, το συναισθηματικό άγχος, την πλήξη ή την έλλειψη ύπνου. Ωστόσο, μπορεί επίσης να είναι ένα μη συγκεκριμένο σημάδι μιας πιο σοβαρής ψυχολογικής ή σωματικής διαταραχής. Όταν η κόπωση δεν υποχωρεί μετά από αρκετό ύπνο, καλή διατροφή ή περιβάλλον χαμηλού στρες, θα πρέπει να εξεταστείτε από τον γιατρό σας. Η κόπωση είναι ένα κοινό σύμπτωμα και συνήθως δεν οφείλεται σε σοβαρή ασθένεια.

 Ο τρόπος εκδήλωσης της κόπωσης μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να καθορίσει την υποκείμενη αιτία. Για παράδειγμα, εάν ξυπνάτε το πρωί ξεκούραστοι αλλά γρήγορα αρχίζετε να κουράζεστε καθώς αναπτύσσετε κάποια δραστηριότητα, μπορεί να έχετε κάποια νόσο, όπως για παράδειγμα υποθυρεοειδισμό. Από την άλλη πλευρά, αν ξυπνάτε με χαμηλό επίπεδο ενέργειας και έχετε κόπωση που διαρκεί όλη την ημέρα, μπορεί να έχετε κατάθλιψη.

Αίτια

 Υπάρχουν πολλές πιθανές σωματικές και ψυχολογικές αιτίες κόπωσης. Μερικές από τις πιο κοινές είναι οι εξής:

• Αλλεργία που προκαλεί αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα
• Αναιμία (συμπεριλαμβανομένης αναιμίας από έλλειψη σιδήρου)
• Κατάθλιψη ή θλίψη
• Επίμονος πόνος
• Διαταραχές ύπνου όπως συνεχιζόμενη αϋπνία, αποφρακτική άπνοια ύπνου ή ναρκοληψία
• Υπολειτουργικός ή υπερδραστήριος θυρεοειδής αδένας
• Χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών όπως κοκαΐνη, ειδικά σε τακτική βάση

 Η κόπωση μπορεί επίσης να συνοδεύει τις ακόλουθες ασθένειες:

• Νόσο του Addison
• Ανορεξία ή άλλες διατροφικές διαταραχές
• Αρθρίτιδα, συμπεριλαμβανομένης της νεανικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας
• Αυτοάνοσες ασθένειες όπως ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος
• Καρκίνο
• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Διαβήτη
• Ινομυαλγία
• Λοίμωξη, ειδικά όσες απαιτούν χρόνο για να θεραπευτούν, όπως η βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα (μόλυνση του καρδιακού μυ ή βαλβίδων), παρασιτικές λοιμώξεις, AIDS, φυματίωση και μονοπυρήνωση
• Νεφρική Νόσο
• Ηπατική νόσο
• Υποσιτισμό

Ορισμένα φάρμακα μπορεί επίσης να προκαλέσουν υπνηλία ή κόπωση, συμπεριλαμβανομένων των αντιισταμινών για αλλεργίες, φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, υπνωτικά χάπια, στεροειδή και διουρητικά.

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (CFS) είναι μια κατάσταση που ξεκινά με συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και διαρκεί 6 μήνες ή περισσότερο. Πριν γίνει αυτή η διάγνωση, αποκλείονται όλες οι άλλες πιθανές αιτίες κόπωσης. Οι περισσότεροι άνθρωποι με CFS δεν απαλλάσσονται από το αίσθημα κόπωσης ούτε μετά από ξεκούραση.

Φροντίδα στο σπίτι

Ακολουθούν μερικές συμβουλές για τη μείωση της κόπωσης:

• Έχετε επαρκείς, τακτικές και σταθερές ποσότητες ύπνου κάθε βράδυ.
• Κάνετε υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή και πίνετε άφθονο νερό καθ 'όλη τη διάρκεια της ημέρας
• Ασκηθείτε τακτικά
• Μάθετε καλύτερους τρόπους για να χαλαρώσετε. Δοκιμάστε γιόγκα ή διαλογισμό
• Διατηρήστε ένα λογικό ωράριο εργασίας και προσωπικό πρόγραμμα
• Αλλάξτε τις στρεσογόνες ασχολίες σας, αν είναι δυνατόν. Για παράδειγμα, αλλάξτε δουλειά, κάντε διακοπές και αντιμετωπίστε άμεσα τα προβλήματα μιας σχέσης
• Πάρτε μια πολυβιταμίνη. Συζητήστε με το γιατρό σας για το τι είναι καλύτερο για σας
• Αποφύγετε το αλκοόλ, τη νικοτίνη και τη χρήση ναρκωτικών

Εάν έχετε χρόνιο πόνο ή κατάθλιψη, η θεραπεία κάποιας από αυτές τις παθήσεις συχνά βοηθά στην αντιμετώπιση της κόπωσης. Ωστόσο, ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την κόπωση. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να πρέπει να προσαρμοστεί για να αποφευχθεί αυτό το πρόβλημα. Μην σταματάτε ή αλλάζετε φάρμακα χωρίς οδηγίες από το γιατρό σας.

Τα διεγερτικά (συμπεριλαμβανομένης της καφεΐνης) ΔΕΝ είναι αποτελεσματικές θεραπείες για την κόπωση και μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα όταν σταματήσει η λήψη τους. Εξάλλου, τα παυσίπονα τείνουν επίσης να επιδεινώνουν την κόπωση μακροπρόθεσμα.

 Πότε να καλέσετε τον γιατρό

 Καλέστε αμέσως το γιατρό σας εάν:

• Νιώθετε ίλιγγο ή ζάλη
• Έχετε θολή όραση
• Έχετε λίγα έως καθόλου ούρα ή πρόσφατο οίδημα και αύξηση βάρους

 Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν:

• Έχετε συνεχιζόμενη, ανεξήγητη αδυναμία ή κόπωση, ειδικά αν συνοδεύεται από πυρετό ή ακούσια απώλεια βάρους
• Έχετε δυσκοιλιότητα, ξηροδερμία, αύξηση βάρους ή δυσανεξία στο κρύο
• Ξυπνάτε και ξανακοιμάστε πολλές φορές στη διάρκεια της νύχτας
• Έχετε πονοκεφάλους
• Λαμβάνετε οποιαδήποτε φάρμακα, συνταγογραφούμενα ή μη ή χρησιμοποιείτε φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν κόπωση ή υπνηλία
• Αισθάνεστε λυπημένος ή κατάθλιψη
• Έχετε αϋπνία

Τι να περιμένετε κατά την επίσκεψή σας στον γιατρό

Ο γιατρός θα προχωρήσει σε μια πλήρη φυσική εξέταση, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην καρδιά σας, στους λεμφαδένες, στον θυρεοειδή και στο νευρικό σύστημα. Θα σας τεθούν ερωτήσεις σχετικά με το ιατρικό ιστορικό σας, τα συμπτώματά που έχετε, τον τρόπο ζωής σας, τις συνήθειες και τα συναισθήματά σας.

Οι ερωτήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πόσο καιρό αισθάνεστε κόπωση; Εμφανίστηκε πρόσφατα ή έχει καιρό;
• Είχατε κόπωση στο παρελθόν; Αν ναι, τείνει να εμφανίζεται κυκλικά;
• Πόσες ώρες κοιμάστε κάθε βράδυ;
• Έχετε πρόβλημα με τον ύπνο; Ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας;
• Όταν ξυπνάτε αισθάνεστε ξεκούραστοι ή κουρασμένοι;
• Ροχαλίζετε ή κάποιος που κοιμάται δίπλα σας σάς λέει ότι ροχαλίζετε;
• Έχει παρατηρήσει κανείς ότι σταματάτε να αναπνέετε για σύντομες χρονικές περιόδους κατά τη διάρκεια του ύπνου;
• Αισθάνεστε κουρασμένοι ή εξαντλημένοι όλη την ημέρα; Αυτή η αίσθηση κόπωσης έχει την τάση να χειροτερεύει ή παραμένει περίπου το ίδια κατά την διάρκεια της ημέρας;
• Αισθάνεστε βαρεμάρα, άγχος, δυστυχία ή απογοήτευση;
• Πώς είναι οι σχέσεις σας;
• Έχει πεθάνει πρόσφατα κάποιος δικός σας;
• Ήσασταν περισσότερο δραστήριος (διανοητικά ή σωματικά) πρόσφατα;
• Ποια είναι η διατροφή σας;
• Ασκείστε τακτικά;
• Έχετε άλλα συμπτώματα όπως πόνο, πονοκέφαλο ή ναυτία;
• Είχατε αλλαγές πρόσφατα στην όρεξη (πάνω ή κάτω) ή στο βάρος (πάνω ή κάτω);
• Λαμβάνετε συνταγογραφούμενα ή μη συνταγογραφούμενα φάρμακα; Ποια είναι αυτά;

 Οι εξετάσεις στις οποίες μπορεί να υποβληθείτε περιλαμβάνουν:

• Εξετάσεις αίματος για έλεγχο της αναιμίας, του διαβήτη και πιθανής λοίμωξης
• Εξέταση θυρεοειδικών, νεφρικών και ηπατικών λειτουργιών
• Ανάλυση ούρων