Γράφει ο Ιωάννης Α. Μάλλιας, Χειρουργóς Οφθαλμíατρος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημíου Αθηνών Clinical Fellow της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Πανεπιστημíου Columbia, της Νέας Υόρκης, Διευθυντής του οφθαλμολογικού τμήματος του Mediterraneo Hospital, Ταμίας της Ελληνικής Εταιρείας Κερατοειδούς.

Πρόκειται για μία νέα σχετικά τεχνική, η οποία επέφερε επανάσταση στις μεταμοσχεύσεις του κερατοειδούς, επειδή τα αποτελέσματα όσον αφορά στην ταχύτητα αποκατάστασης και στην ποιότητα της όρασης είναι πολύ καλά.

Η τεχνική αυτή ενδείκνυται σε ασθενείς που πάσχουν από χρόνιο οίδημα του κερατοειδούς φυσαλιδώδη κερατοπάθεια) ή από ενδοθηλιακή δυστροφία του Fuch’s. Η φυσαλιδώδης κερατοπάθεια εμφανίζεται συνήθως μετά από επέμβαση καταρράκτη ή άλλες επεμβάσεις.

Στην οπίσθια επιφάνεια του κερατοειδούς, η οποία βρίσκεται σε επαφή με το υδατοειδές υγρό, υπάρχει μία μεμβράνη η οποία λέγεται δεσκεμέτιος.

Πάνω στη μεμβράνη αυτή υπάρχει μία στoιβάδα κυττάρων τα οποία ονομάζονται ενδοθηλιακά. Τα κύτταρα αυτά διαθέτουν ένα μηχανισμό αντλίας και ρυθμίζουν την περιεκτικότητα του κερατοειδούς σε νερό. Ο αριθμός των κυττάρων αυτών δεν είναι ο ίδιος σε όλους τους ασθενείς και σε όλους μας παρατηρείται μείωση των κυττάρων αυτών με την πάροδο των ετών.

Περαιτέρω μείωση του αριθμού των κυττάρων είτε μετά από επέμβαση είτε συνέπεια κάποιας δυστροφίας (κληρονομική πάθηση του κερατοειδούς) έχει σαν αποτέλεσμα αύξηση της περιεκτικότητας του κερατοειδούς σε νερό. Αρχικά αυξάνει το πάχος του κερατοειδούς και αργότερα ο κερατοειδής χάνει τη διαύγειά του.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι ασθενείς με βλάβη στο ενδοθήλιο να βλέπουν θαμπά. Συχνά η όραση είναι χειρότερη το πρωί και βελτιώνεται αργά το απόγευμα. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τη διάρκεια της ημέρας μειώνεται το οίδημα του κερατοειδούς με την εξάτμιση των δακρύων.

Μέχρι πρότινος, στους ασθενείς με το πρόβλημα αυτό γινόταν διαμπερής κερατοπλαστική. Σήμερα η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η τεχνική DSAEK (Descemet Stripping Automated Endothelial Keratoplasty). Με την DSAEK, ο χειρουργός πρώτα αφαιρεί τη δεσκεμέτιο μεμβράνη από τον οφθαλμό του ασθενούς που φέρει το χαλασμένο ενδοθήλιο.

Κατόπιν εισάγει στον πάσχοντα οφθαλμό ένα δίσκο διαμέτρου 8,5 mm (οπίσθια τμηματική μεταμόσχευση) οπισθίου στρώματος και νέας υγιούς δεσκεμετίου με νέο υγιές ενδοθήλιο. Τον δίσκο αυτό τον παρασκευάζει με ειδικό μικροκερατόμο ο γιατρός στο χειρουργείο, ή τον παρασκευάζουν οι τεχνικοί της τράπεζας οφθαλμών και τον στέλνουν έτοιμο στον γιατρό για την επέμβαση (precut tissue for DSAEK).

Το μόσχευμα προέρχεται από πτωματικό δότη όπως συμβαίνει στην πλήρους πάχους μεταμόσχευση κερατοειδούς.

Η είσοδος του ενδοθηλίου στον πάσχοντα οφθαλμό γίνεται δια μέσω μικρής τομής η οποία επουλώνεται σύντομα με αποτέλεσμα τη γρήγορη αποκατάσταση της όρασης και ασήμαντου μετεγχειρητικού αστιγματισμού. Στηρικτικά ράμματα για το μόσχευμα δεν τοποθετούνται, και το μόσχευμα καθηλώνεται στη θέση του με μία φυσαλίδα αέρα.

Ράμματα τοποθετούνται στην κύρια και στις βοηθητικές τομές, έτσι ώστε ο αέρας να παραμείνει μέσα στον πρόσθιο θάλαμο μέχρι να κολλήσει το μόσχευμα. Ο αέρας απορροφάται από μόνος του σε διάστημα μίας έως δύο ημερών. Η αφαίρεση των ραμμάτων στις τομές μπορεί να γίνει 20μέρες μετά την επέμβαση, σε αντίθεση με τη διαμπερή κερατοπλαστική, όπου τα ράμματα παραμένουν για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Γεωργιάδης: Σε ποιες περιοχές δεν μπορούν να καλυφθούν τα κενά σε γιατρούς
Έναρξη πανελλαδικού προγράμματος ασκήσεων εκκένωσης Υγειονομικών Σχηματισμών, υπό την εποπτεία του ΚΕΠΥ-ΕΚΑΒ
Δυο γυναικολογικές παθήσεις συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου [μελέτη]