Χριστούγεννα και ψυχική υγεία

Η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων μπορεί να είναι δύσκολη για κάποιους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποιες συμβουλές για τη διαχείριση είτε αφορά εσάς τους ίδιους ή κάποιον κοντινό σας.

Γιατί τα Χριστούγεννα είναι μία δύσκολη περίοδος;

Οι μέρες των εορτών μπορεί να είναι δύσκολες για τον οποιονδήποτε και σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του. Μπορεί φέτος να είναι η πρώτη φορά που δυσκολεύεστε με το κλίμα των γιορτών ή μπορεί να έχετε δυσκολευτεί στο παρελθόν και να έχετε κάποιο φόβο για το πώς θα το διαχειριστείτε φέτος. Ίσως επίσης τα Χριστούγεννα να αποτελούν μία περίοδο χαράς για εσάς αλλά να μην μπορείτε να τα γιορτάσετε όπως θα θέλατε. Ίσως από την άλλη, να βρίσκετε μόνο κάποια κομμάτια των εορτών δύσκολα.

Μερικοί λόγοι που μπορεί να κάνουν την περίοδο των Χριστουγέννων δύσκολη είναι:

• Η έλλειψη επαφής με άλλους ανθρώπους
• Η ανάγκη για αποφυγή ανθρώπων και καταστάσεων
• Η κοινωνία σαν σύνολο και ο έξω κόσμος
• Η μοναξιά
• Τα οικονομικά και πρακτικά προβλήματα
• Η πρόσβαση σε διάφορες υπηρεσίες
• Η διαμονή στο νοσοκομείο
• Ο κορωνοϊός

Έλλειψη επαφής με άλλους ανθρώπους

Αποξένωση: όταν δεν έχετε επαφή με κάποια μέλη της οικογένειάς σας.

Πένθος: όταν έχετε χάσει κάποιον κοντινό σας άνθρωπο πρόσφατα ή και όχι.

Προβλήματα γονιμότητας.

Διαζύγιο και χωρισμός.

Προβλήματα υγείας: όταν για παράδειγμα αντιμετωπίζετε εσείς ή κάποιος κοντινός σας προβλήματα υγείας που σας αναγκάζουν να περάσετε τα Χριστούγεννα μακριά ο ένας από τον άλλο.

Ανάγκη για αποφυγή ανθρώπων και καταστάσεων

Κακοποίηση και τραύματα, είτε συμβαίνουν αυτή τη χρονική στιγμή είτε έχουν συμβεί στο παρελθόν.

Μη αποδοχή: για παράδειγμα, όταν δεν σας αποδέχεται κάποιο μέλος της οικογένειάς σας εάν ανήκετε στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, όταν είστε θύμα ρατσισμού ή ακόμη όταν σας κρίνουν για τυχόν προβλήματα ψυχικής υγείας.

Δύσκολες σχέσεις: με κάποιον σύντροφο, συνεργάτη ή μέλη της οικογένειας.

Πίεση του να αντεπεξέλθετε σε προσδοκίες: είτε πρόκειται για τα ήθη και τις νόρμες της οικογένειας ή ακόμη και της κοινωνίας.

Πίεση χρόνου: όταν νιώθετε την πίεση της κοινωνικοποίησης ή συνάντησης με άλλους ανθρώπους.

Δυσκολία στο να θέσετε όρια και στο να διαφυλάξετε την ιδιωτικότητά σας: όταν για παράδειγμα πρέπει να περάσετε χρόνο ή να μοιραστείτε τα σχέδιά σας με άλλα άτομα που δεν νιώθετε τόσο άνετα να κάνετε αυτή την συζήτηση.

Ενσυναίσθηση: όταν πιέζετε τον εαυτό σας να είστε παρόντες για τους κοντινούς σας ανθρώπους.

Άγχος για τα δώρα: τι να αγοράσετε για ποιον και αν θα το εκτιμήσουν.

Κοινωνία σαν σύνολο και ο έξω κόσμος

Πίεση του να διασκεδάζετε και να φαίνεστε χαρούμενοι.

Η έντονη παρουσία των Χριστουγέννων στα ΜΜΕ και σε διαφημίσεις που μπορεί να σας βάζει σε σύγκρουση με το πώς νιώθετε και το πώς θα έπρεπε να νιώθετε.

Στίγμα και λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με την ψυχική υγεία.

Η φασαρία, τα έντονα φωτάκια και οι ατελείωτες ουρές στους δημόσιους χώρους.

Φαγητό και αλκοόλ: αυτό περιλαμβάνει την πίεση για να καταναλώσετε φαγητά και ποτά που δεν σας αρέσουν ή ανεπιθύμητα σχόλια για την διατροφή και τον τρόπο ζωής σας.

Η επίπτωση των εορτών στο πρόγραμμα του ύπνου σας.

Μοναξιά

Το να μην έχουμε ανθρώπους γύρω μας μπορεί να κάνει την περίοδο των Χριστουγέννων ακόμη πιο δύσκολη, ειδικότερα όταν βλέπουμε παντού εικόνες με οικογένειες και παρέες φίλων. Ακόμη και εάν περιτριγυρίζεστε από πολλά άτομα, μπορεί να νιώθετε μόνοι σας. Ίσως επειδή νιώθετε την ανάγκη να κρύψετε τα συναισθήματά σας ή να δείξετε άλλο πρόσωπο.

Εάν είστε φροντιστής, μέλος προσωπικού υγείας ή αν αντιμετωπίζετε προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας, ίσως να νιώθετε αποκομμένοι καθώς δεν μπορείτε να παραστείτε σε συναντήσεις και εκδηλώσεις. Εάν πρέπει να περάσετε τις γιορτές σε κέντρο αποκατάστασης ή σε νοσοκομείο. Ειδικά εάν αυτοί που σας επισκέπτονται έχουν πάει διακοπές ή επισκέπτονται άλλο κόσμο για τις γιορτές.

Οικονομικά και πρακτικά προβλήματα

Εάν αντιμετωπίζετε οικονομικά προβλήματα ή αν έχετε κάποια χρέη.

Το να πρέπει να διαχειριστείτε πληρωμές.

Το περιορισμένο ωράριο διαφόρων υπηρεσιών και καταστημάτων. Για παράδειγμα σούπερ μάρκετ ή τράπεζες που δεν μπορείτε να επισκεφτείτε όταν το χρειάζεστε.

Οι επιπλέον δαπάνες και η πίεση του να ξοδέψετε παραπάνω χρήματα για δώρα, ρούχα ή φαγητό.

Εάν σε συνδυασμό με τα οικονομικά προβλήματα, αντιμετωπίζετε και προβλήματα ψυχικής υγείας.

Εάν δυσκολεύεστε να βρείτε χρόνο για την φροντίδα των παιδιών σας, ειδικά με το κλείσιμο των σχολείων και βρεφονηπιακών σταθμών κατά την εορταστική περίοδο.

Όταν ο χρόνος δεν φαίνεται επαρκής για να αντεπεξέλθετε σε όλες τις υποχρεώσεις σας.

Οι δυσκολίες που μπορεί να συναντήσετε για να οργανώσετε ένα ταξίδι. Από την διαχείριση του προϋπολογισμού σας μέχρι και τις πρακτικές διαδικασίες του να κλείσετε εισιτήρια ή δωμάτιο σε ξενοδοχείο.

Εάν είστε φροντιστής και θα χρειαστεί να οργανώσετε την φροντίδα και τις επισκέψεις σε ασθενείς γύρω από τα σχέδια σας για τα Χριστούγεννα.

Πρόσβαση σε διάφορες υπηρεσίες

Κάποιες υπηρεσίες ίσως να μην ανοίξουν κατά τη διάρκεια των εορτών ή να λειτουργήσουν με μειωμένο ωράριο.

Η δυσκολία του να βρείτε κάποιο ραντεβού σε γιατρό ή ψυχολόγο.

Διαμονή στο νοσοκομείο

Εάν τα Χριστούγεννα είναι γενικότερα μια δύσκολη περίοδος για εσάς, ίσως η διαμονή στο νοσοκομείο να χειροτερέψει τις φετινές γιορτές. Τα ωράρια και οι κανόνες του επισκεπτηρίου ίσως να αλλάζουν κατά την εορταστική περίοδο, ειδικά τώρα με τον κορωνοϊό κι έτσι να μην έχετε την ευκαιρία να δείτε τους κοντινούς σας ανθρώπους όσο θα θέλατε.

Το προσωπικό και οι βάρδιες στα νοσοκομεία επίσης αλλάζουν αυτήν την περίοδο.

Το αίσθημα του να χάσετε τις εορταστικές σας συνήθειες.

Εάν έχετε ήδη περάσει ένα διάστημα στο νοσοκομείο, ίσως η επαναπροσαρμογή στην καθημερινότητα και τις συναντήσεις με άλλους ανθρώπους να είναι πιο δύσκολη.

Κορωνοϊός

Η αβεβαιότητα για τα νέα μέτρα που ίσως υπάρξουν ενόψει των εορτών και τυχόν αλλαγές που θα πρέπει να κάνουμε τελευταία στιγμή.

Το να μη νιώθετε άνετα σε μέρη με πολύ κόσμο ή με τα ταξίδια.

Το να μη μπορείτε να πάτε διακοπές λόγω περιορισμών σε κάποιες περιοχές.

Εάν έχετε χάσει κάποιον κοντινό σας λόγω του κορωνοϊού.

Εάν ανήκετε στις ευπαθείς ομάδες.

Η σύγκρουση απόψεων με άλλους ανθρώπους όσον αφορά την πανδημία, από την χρήση της μάσκας έως τον εμβολιασμό.