Φυσική δραστηριότητα στο σακχαρώδη διαβήτη

Γράφει ο Εμμανουήλ Σμπώκος, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, MSc in Sport Physiology και ο Αντώνης Καφάτος, Παιδίατρος, Ομ. Καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί ένα πολύ μεγάλο ιατρικό πρόβλημα δημόσια υγείας με πολλές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στο γενικό πληθυσμό.

Η συχνότητα εμφάνισης και ο επιπολασμός του σακχαρώδη διαβήτη και ιδιαίτερα του διαβήτη τύπου 2 αυξάνεται διαρκώς παγκοσμίως ως αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου ζωής, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και λίπους, μειωμένη σωματική άσκηση και καταπόνηση.

Η σωματική άσκηση αποτελεί τον αποτελεσματικότερο τρόπο πρωτογενούς και δευτερογενούς αντιμετώπισης του διαβήτη. Συγκεκριμένα μπορεί να επιτεχθεί τόσο με τη μέτριας έντασης σωματική άσκηση (π.χ γρήγορο βάδισμα) όσο με την έντονης έντασης άσκηση.

Μία ώρα ή περισσότερο καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά αυξάνει το αίσθημα ευεξίας, συμβάλλει στην άριστη ανάπτυξη του μυοσκελετικού συστήματος και ελαττώνει ή προλαμβάνει τον κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, οστεοπόρωση κ.α.

Η έντονη σωματική άσκηση μειώνει απότομα τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και αυτή η βελτίωση στο μεταβολισμό της γλυκόζης που επιτυγχάνεται με την άσκηση μπορεί να διαρκέσει επί ώρες ή και μέρες και σχετίζεται πιθανότατα με την αυξημένη ευαισθησία των μυοκυττάρων στη δράση της ινσουλίνης.

Κατά πάσα πιθανότητα η βελτίωση στη ρύθμιση της γλυκόζης πραγματοποιείται μέσω των αθροιστικών επιδράσεων μεμονωμένων συνεδριών άσκησης παρά μέσω ουσιαστικών μεταβολών στη φυσική άσκηση. Αυτό συμβαδίζει με τη θεωρία που υποστηρίζει ότι η άσκηση δρα τροποποιώντας την αντίσταση στην ινσουλίνη, δηλαδή αυξάνει η ευαισθησία στη δράση της ινσουλίνης.

Πότε πρέπει να αποφεύγεται η άσκηση από τους διαβητικούς

Η φυσική δραστηριότητα είναι δυνατόν να συνοδεύεται στους διαβητικούς ασθενείς από ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως υπογλυκαιμίες, αρρυθμίες κ.α. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς θα πρέπει να περιορίσουν ή και να μη συμμετέχουν σε κάποιους τύπους άθλησης.

Οπότε άτομα με διαβητική νευροπάθεια θα πρέπει να περιορίζουν ή να αποφεύγουν το επίμονο βάδισμα, ενώ καλό είναι όλοι οι διαβητικοί ασθενείς πριν ξεκινήσουν οποιαδήποτε μορφής άσκηση να υποβάλλονται σε καρδιολογικό έλεγχο.