Ποια είναι τα οφέλη του καφέ στην υγεία;

Μια κούπα καφέ το πρωί μας δίνει κάτι παραπάνω από ενέργεια. Όλο και περισσότερες έρευνες πραγματοποιούνται σχετικά με τα οφέλη του καφέ στην υγεία και τα αποτελέσματα δείχνουν πως μπορεί να βοηθά στην πρόληψη του διαβήτη, μέχρι και στην προστασία από τις νόσους του ήπατος. Υπολογίζεται πως καταναλώνονται περισσότερες από 400 δισεκατομμύρια κούπες καφέ ετησίως. Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τη διατροφική του αξία.

Θερμίδες

Ο σκέτος καφές φίλτρου (χωρίς ζάχαρη ή γάλα), περιέχει συνήθως μόνο δύο θερμίδες ανά κούπα.

Αντιοξειδωτικά

Στις Η.Π.Α., ο καφές είναι η κυριότερη πηγή αντιοξειδωτικών, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Scranton. Οι υπεύθυνοι της μελέτης, βέβαια, προτείνουν την κατανάλωση καφέ με μέτρο, λέγοντας πως μόνο μία έως δύο κούπες την ημέρα είναι ευεργετικές. Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει διαφορά στα επίπεδα αντιοξειδωτικών στον καφέ με ή χωρίς καφεΐνη.

Ποια είναι τα θρεπτικά οφέλη του καφέ;

Τα πιθανά ευεργετικά οφέλη του καφέ είναι τα εξής: προστασία από τον διαβήτη τύπου 2, τη νόσο του Πάρκινσον, ασθένειες του ήπατος, όπως και καρκίνο του ήπατος, αλλά και προφύλαξη της υγείας της καρδιάς. Ας τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά.

Διαβήτης τύπου 2

Έρευνες στο UCLA έδειξαν ότι ο καφές ανεβάζει τα επίπεδα του πλάσματος της πρωτεΐνης SHBG, η οποία ελέγχει την δραστηριότητα των σεξουαλικών ορμονών του σώματος (της τεστοστερόνης και των οιστρογόνων), τα οποία με τη σειρά τους παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2. Φαίνεται πως υπάρχει μια “αντίστροφη συσχέτιση” της κατανάλωσης καφέ και του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, μια έρευνα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, η οποία εξέταζε τους συμμετέχοντες με τη χρήση ερωτηματολογίων κάθε τέσσερα χρόνια, ανακάλυψε πως όσοι συμμετέχοντες αύξησαν την κατανάλωση καφέ σε περισσότερο από μία κούπα ημερησίως είχαν 11% μειωμένο κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, σε σχέση με όσους δεν αύξησαν την κατανάλωσή του.

Νόσος Πάρκινσον

Μια αμερικανική έρευνα για τον συσχετισμό κατανάλωσης καφέ και νόσου του Πάρκινσον ανακάλυψε πως η μεγαλύτερη κατανάλωση καφεΐνης συνεπάγεται σημαντικά μειωμένο κίνδυνο για τη νόσο. Επιπλέον, φαίνεται πως ο καφές και η καφεΐνη μπορούν να βοηθήσουν στον καλύτερο έλεγχο των κινήσεων στα άτομα που ήδη πάσχουν από Πάρκινσον, σύμφωνα με μια μελέτη του Τμήματος Υγείας του Πανεπιστημίου McGill.

Καρκίνος του ήπατος

Ιταλοί επιστήμονες του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας του Μιλάνου ανακάλυψαν πως η κατανάλωση καφέ μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος κατά 40%. Καταναλώνοντας τρεις κούπες την ημέρα, αυτό το ποσοστό μπορεί να ανεβεί ακόμα και στο 50%.

Ασθένειες του ήπατος

Η τακτική κατανάλωση καφέ σχετίζεται επίσης με μικρότερο κίνδυνο σκληρυντικής χολαγγειίτιδας, μιας σπάνιας αυτοάνοσης ασθένειας του χοληφόρου πόρου. Επιπλέον, φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο κίρρωσης του ήπατος σε όσους καταναλώνουν αλκοόλ κατά 22%, σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Καλιφόρνια. Όπως και πριν, τα οφέλη αυτά δεν φαίνεται να οφείλονται στην καφεΐνη, μιας και ο καφές χωρίς καφεΐνη είναι εξίσου καλός και ωφέλιμος.

Υγεία της καρδιάς

Μια μελέτη του Χάρβαρντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση καφέ σε μέτριες ποσότητες μπορεί να μας προστατέψει από καρδιακή ανεπάρκεια. Μέτρια ποσότητα μπορούν να θεωρηθούν οι δύο κούπες καφέ ημερησίως. Με τέσσερις κούπες καφέ ημερησίως, ο κίνδυνος μειώνεται κατά 11%.

Πρόσφατες εξελίξεις και μελέτες πάνω στα οφέλη του καφέ:

• Μια μελέτη έχει συνδέσει τον καφέ με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου, ο οποίος είναι η πιο συνηθισμένη μορφή καρκίνου του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Τρεις με τέσσερις κούπες ημερησίως φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξής του κατά ένα πέμπτο.
• Μέχρι και πέντε κούπες την ημέρα μπορούν να ωφελήσουν τις αρτηρίες, μειώνοντας τον κίνδυνο μπλοκαρίσματος και καρδιακής προσβολής.
• Επίσης, δύο με τρεις κούπες καφέ την ημέρα μπορούν να ελαττώσουν και τον κίνδυνο στυτικής δυσλειτουργίας. 
• Η καθημερινή κατανάλωση καφέ και καφεΐνης μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης σε ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως και την πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου.

Κίνδυνοι

Η υπερβολική κατανάλωση καφέ μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες. Σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα, η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα άγχους, ειδικά σε όσους έχουν αυξημένη προδιάθεση για αγχώδεις διαταραχές. Επιπλέον, η καφεΐνη συνδέεται με συμπτώματα κατάθλιψης, λόγω της διαδεδομένης αντίληψης ότι μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη διάθεση. Οι γυναίκες που σκοπεύουν να συλλάβουν πρέπει να προσέχουν. Μια έρευνα του Πανεπιστημίου της Νεβάδα ανάφερε πως ο καφές μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης.

Επιμέλεια: Θοδωρής Διάκος