Στρες εμφανίζουν οι φροντιστές ανθρώπων με διατροφικές διαταραχές

Στρες και κατάθλιψη παρουσιάζουν όσοι φροντίζουν άτομα με διατροφικές διαταραχές, όπως προκύπτει από πιλοτική έρευνα που διεξήχθη από το Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών (http://www.hcfed.gr/) με τη συνεργασία της Pr.

Janet Treasure, Kings’ College, Institute of Psychiatry με θέμα τη διερεύνηση του άγχους και της κατάθλιψης, καθώς και της συμπεριφοράς και των συναισθημάτων των οικογενειών που φροντίζουν και στηρίζουν άτομα που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές (Δ.Δ.) στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, το 38,4% έχει έντονο στρες, το 32,4% έχει υψηλό άγχος και το 49,5% εμφανίζει από ήπια μέχρι πιο σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης.

Εκτιμήσεις ανεβάζουν τους πάσχοντες στην Ελλάδα από νευρική ανορεξία, στο 0,6-1,0% του πληθυσμού και από βουλιμία στο 2,5%-5%. Σύμφωνα με την διευθύντρια του Κέντρου κυρία Μαρία Τσιάκα η έρευνα έδειξε πως οι μπαμπάδες και οι σύζυγοι ανταποκρίνονται περισσότερο σε σχέση με τις μητέρες όταν η κόρη ή η σύζυγος αναζητά επιβεβαίωση στα ακόλουθα: αν δείχνει παχιά στα συγκεκριμένα ρούχα, αν θα παχύνει με αυτά που τρώει, αν είναι ασφαλές ή αποδεκτό να φάει συγκεκριμένες τροφές, ενώ εμμένει σε επαναλαμβανόμενες συζητήσεις για αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα που αφορούν το σώμα της.

Με αφορμή τη διοργάνωση ειδικής ημερίδας για το θέμα των διατροφικών διαταραχών με την συμμετοχή της prof Janet Treasure,το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου, η Διευθύντρια του Κέντρου κυρία Τσιάκα, ανέφερε πως στην Ελληνική Οικογένεια τα μέλη της παραδοσιακά έχουν ισχυρούς δεσμούς, συνήθως ισχυρότερους από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Γι αυτό και έχουν συχνά ενοχές για το μέλος που έχει διατροφικό πρόβλημα. Η έλλειψη ουσιαστικής πληροφόρησης γύρω από το πρόβλημα οδηγεί σχεδόν πάντα την οικογένεια στον εγκλωβισμό της στο πρόβλημα της νευρικής ανορεξίας, βουλιμίας ή παχυσαρκίας του πάσχοντος μέλους.

Η απόγνωση, ο πανικός, οι ενοχές, η υπερπροστασία, η αδιαφορία και ο θυμός, δυστυχώς δεν βοηθούν και δεν κινητοποιούν το άτομο ώστε να αλλάξει τις αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές του.

Οι τεχνικές εκπαίδευσης της οικογένειας είναι ένα από τα βασικά εργαλεία για την ανάρρωση των διατροφικών διαταραχών και της παχυσαρκίας. Η οικογένεια είναι ο μοναδικός δυνατός σύμμαχος των ειδικών. Όσο πιο πολύ η οικογένεια ισχυροποιείται απέναντι στο πρόβλημα, τόσο αυτό υποχωρεί.
Στην πιλοτική έρευνα που έγινε, φαίνεται πως συγγενείς με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο κάνουν τα στραβά μάτια σε συμπεριφορές όπως η ακαταστασία στο μπάνιο, την κουζίνα, η απώλεια χρημάτων ή τροφών μέσα από το σπίτι σε σχέση με εκείνους με υψηλότερο επίπεδο.

Συμπεριφέρονται σαν να μην έχει συμβεί τίποτα φοβούμενοι ότι δεν θα μπορέσουν να διαχειριστούν τις αντιδράσεις της πάσχουσας.

Ακόμη παρατηρήθηκε με ενδιαφέρον ότι συγγενείς παχύσαρκων ατόμων που πάσχουν από αδηφαγική διαταραχή, χαρακτηριστικό σύμπτωμα της οποίας είναι η νυχτερινή υπερφαγία, επιτρέπουν στις πάσχουσες να έχουν τον απόλυτο έλεγχο στο τελετουργικό του γεύματος όπως: τα πιάτα που θα επιλεχθούν, τι ώρα θα φάνε, πώς θα αποθηκευτεί η τροφή, πώς θα καθαριστεί η κουζίνα κλπ.

Μέθοδος MAUDSLEY

Σύμφωνα με τη μέθοδο Maudsley η οποία περιγράφεται στο βιβλίο που συνέγραψαν οι Janet Traesure, Crainne Smith και Anna Crane, ιδιαίτερη προσέγγιση χρειάζεται για τα άτομα που δεν θέλουν να αλλάξουν, με την τεχνική που στην γλώσσα της ψυχολογίας ονομάζεται ‘κινητοποιητικός διάλογος’ και που αποτελεί σημαντικό μέρος της θεραπείας των διατροφικών διαταραχών.

Στον διάλογο αυτό υπάρχουν τα όχι και τα ναι. Πιο συγκεκριμένα:

OXI

• Στη λογομαχία και τους ρητορικούς λόγους
• Στην ανάληψη του ρόλου του ‘ειδικού’
• Στις διαταγές και τις απειλές
• Στον έλεγχο ή το κήρυγμα
• Στις συνεχείς ερωτήσεις χωρίς διακοπή
• Στην παροχή λύσεων και υποδείξεων

ΝΑΙ

• Δώστε της ευκαιρία στον ασθενή να μιλήσει
• Τονίστε του/της ότι έχει το δικαίωμα και την ευθύνη της επιλογής της μελλοντική συμπεριφοράς
• Διερευνείστε και επεξεργασθείτε τις απόψεις του/της σχετικά με την κατάσταση
• Επιβεβαιώστε αυτά που πιστεύετε ότι ακούσατε με φράσεις που αρχίζουν με ‘Αισθάνεσαι…’, ‘Πιστεύεις…’, ‘Νομίζεις…’
• Συνοψίστε ανά τακτά διαστήματα
• Προσπαθήστε να είστε πιο ζεστοί και πιο τρυφεροί
• Μην καταφεύγετε σε επίθεση και κριτική
• Όσο πιο έγκαιρα αντιληφθείτε τα συμπτώματα της διατροφικής διαταραχής του και αναζητήσετε βοήθεια, τόσο πιο αποτελεσματικά θα βοηθήσετε το παιδί σας, καταλήγει η κυρία Τσιάκα.