Iογενείς ηπατίτιδες: Σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας

Της Σοφίας Νέτα

Ηηπατίτιδα που προκαλείται από τους ιούς ηπατίτιδας Β και C καταλήγει συχνά σε χρόνια πάθηση του ήπατος, γνωστή ως χρόνια ιογενής ηπατίτιδα. Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα από τις μακροχρόνιες επιπλοκές της χρόνιας ιογενούς ηπατίτιδας (κίρρωση του ήπατος, ηπατική ανεπάρκεια και καρκίνος του ήπατος), είναι μεγάλη.

Η Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, περιοχές όπου στο παρελθόν παρουσίαζαν χαμηλά ποσοστά ενδημικότητας, κατόπιν της ευρείας μετανάστευσης των τελευταίων δεκαετιών από τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, αντιμετωπίζουν πλέον και εκείνες σημαντικό πρόβλημα νοσηρότητας ιογενούς ηπατίτιδας.

Το ανησυχητικό αυτό φαινόμενο, οδήγησε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Γερμανία, να πρωτοστατήσουν στην προσπάθεια οικοδόμησης μιας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Υγείας για τις ιογενείς παθήσεις του ήπατος.

Τα τελευταία χρόνια, παρ’ όλες τις προσπάθειες προλήψεως, πάνω από μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη μας έχουν προσβληθεί από χρόνια ηπατίτιδα Β ή C και πάνω από ένα εκατομμύριο πεθαίνουν κάθε χρόνο από τις επιπλοκές και την ανάπτυξη ηπατοκυτταρικού καρκίνου.

Προβλέπεται δε πως χωρίς έγκαιρη διάγνωση και ευρεία θεραπευτική παρέμβαση, η σιωπηρή πορεία της επιδημίας θα συνεχιστεί ανεμπόδιστη και σταδιακά οι κίνδυνοι δημόσιας υγείας και η θνησιμότητα θα αυξάνονται.

Τέλος, όσον αφορά στη χώρα μας, πρόσφατες μελέτες σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες, εκτιμούν τον επιπολασμό της HBV λοιμώξεως μεταξύ 0.84% (σποραδικοί αιμοδότες) και 2.6% (γενικός πληθυσμός).

Εντούτοις, η μετανάστευση στην Ελλάδα που έχει ξεπεράσει πλέον το ένα εκατομμύριο ατόμων από τις Βαλκανικές χώρες και την Ανατολική Ευρώπη - περιοχές υψηλής ή ενδιάμεσης ενδημικότητας - αύξησε το γενικό επιπολασμό ηπατίτιδας και στον τόπο μας, επιβάλλοντας επιτακτικά την έγκαιρη υιοθέτηση προγραμμάτων ευρείας διαγνώσεως προλήψεως και θεραπείας.

Τα παραπάνω αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια της διημερίδας Iογενούς Hπατίτιδας B και C, στην Αθήνα, όπου ερευνητές παγκοσμίου κύρους, από την Αμερική, τον Καναδά και την Ευρώπη, πλαισιωμένοι από το επιστημονικό δυναμικό της Ελληνικής Ηπατολογίας, Γαστρεντερολογίας και Εσωτερικής Παθολογίας είχαν την ευκαιρία να ανασκοπήσουν και να σχολιάσουν τα επιτεύγματα του τελευταίου χρόνου αναφορικά με την ιογενή ηπατίτιδα Β και C.

Βασικός ομιλητής της Διημερίδας ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Στέφανος Χατζηγιάννης.

Μεταξύ άλλων οι επιστήμονες αναφέρθηκαν εκτενώς στις νέες στρατηγικές θεραπείας της ηπατίτιδας με τη χρήση πρωτοποριακών φαρμάκων, όπως:

• την χορήγηση τελμπιβουδίνης για την χρόνια ηπατίτιδα Β και την παρακολούθηση της θεραπείας με οδηγό έναν ‘οδικό χάρτη’, που επιτρέπει την πρόβλεψη της μακροχρόνιας αποτελεσματικότητάς της, χωρίς ανάπτυξη ιικής αντοχής.
• την αναμενόμενη έγκριση σε ευρωπαϊκό επίπεδο της ισχυρής αντιϊκής ουσίας τενοφοβίρη, με υψηλό φραγμό ιικής αντοχής, κατάλληλης γα μακροχρόνια μονοθεραπεία και συνδυαστική θεραπεία της ηπατίτιδας Β,
• τα νέα φάρμακα κατά της ηπατίτιδας C, όπως οι αναστολείς της πρωτεάσης και της RΝΑ πολυμεράσης του HCV, τα οποία, σύμφωνα με τα εντυπωσιακά ευρήματα πολύ πρόσφατων κλινικών μελετών, υπόσχονται βράχυνση του χρόνου θεραπείας και μεγάλη αποτελεσματικότητα τόσο σε πρόσφατα θεραπευόμενους, όσο και σε ανθεκτικούς στην ιντερφερόνη ασθενείς και
• τον ‘άριστο’ χειρισμό της κλασικής πια θεραπείας της ηπατίτιδας C με ιντερφερόνη και ριμπαβιρίνη, με στόχο μια άριστη δοσολογία, με εξαιρετική ανοχή και αποτελεσματικότητα.

Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη σημαντική συμβολή πρόσφατης αποφάσεως της Ελληνικής Κυβερνήσεως, η οποία έχει τεθεί σε ισχύ από τις 21η Δεκεμβρίου 2006 (272 ΦΕΚ, νόμος 3518) και η οποία ορίζει ότι: ‘Στις χρόνιες παθήσεις στις οποίες οι ασθενείς εξαιρούνται από συμμετοχή στη δαπάνη του φαρμάκου συμπεριλαμβάνονται και οι χρόνιες ηπατίτιδες Β και C’.