Λεωνίδας Αναγνώστου: Αντίλογος στα περί υπερβάσεων στον ΕΟΠΥΥ

Του Λεωνίδα Αναγνώστου, βιοπαθολόγου

Δεν θυμάμαι ποιος δάσκαλος μάς είχε πει στο σχολείο ότι τα στατιστικά στοιχεία και οι στατιστικές αναλύσεις είναι η συνισταμένη των επιμέρους λαθών.

Όταν μάλιστα η στατιστική χρησιμοποιείται για να κατατροπώσει τον «εχθρό», τότε τα συμπεράσματά της μπορεί και να αγγίζουν τη γελοιότητα.

Προ λίγων ημερών, η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ για να δικαιολογήσει τις περικοπές επί των περικοπών που σχεδιάζει από τη δημιουργία του οργανισμού μέχρι σήμερα γράφει σε Δελτίο Τύπου τα εξής:

'Το rebate* και το clawback** είναι αποτέλεσμα και ανάγκη που προέκυψαν από τον εξαιρετικά υψηλό αριθμό των παραπεμπτικών.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τον Οκτώβριο του 2013 κόπηκαν 10.682.982 παραπεμπτικά, δαπάνης 77.242.260 ευρώ και τον Νοέμβριο κόπηκαν 9.335.388 παραπεμπτικά ύψους 68.117.310 ευρώ!

Εκτός αν τα συλλογικά όργανα των ιατρών προτιμούν να πληρωθεί ο απίστευτος αυτός όγκος των περιττών εξετάσεων και να κοπούν μισθοί και συντάξεις'. 

Ανάλυση

Ας αναλύσουμε λοιπόν τα νούμερα που δίνει ο ΕΟΠΥΥ και ας δεχτούμε χάριν διευκόλυνσης ότι είναι τα σωστά.

Τον Οκτώβριο λοιπόν δαπανήθηκαν 77.242.260 ευρώ με 10.682 .982 παραπεμπτικά, δηλαδή κόστισε το κάθε παραπεμπτικό 7,23 ευρώ και τον Νοέμβριο δαπανήθηκαν 68.117.310 ευρώ με 9.335.388 παραπεμπτικά, δηλαδή το κάθε παραπεμπτικό στοίχιζε 7,29 ευρώ.

Μέσος όρος παραπεμπτικού του διμήνου 7,26 ευρώ, δηλαδή όσο μια φασολάδα σερβιρισμένη σε μαγέρικο λαϊκής γειτονιάς.

Όσοι έχετε κάνει εργαστηριακές εξετάσεις είναι σίγουρο ότι καταλαβαίνετε ότι αυτό που δέχτηκα - χάριν διευκόλυνσης για σωστό - προφανώς δεν είναι- και δεν είναι γιατί τα νούμερα των παραπεμπτικών δεν είναι σωστά.

Η διόγκωση του αριθμού τους είναι εσκεμμένη για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Να δημιουργήσει εντυπώσεις, να στρέψει τον κόσμο εναντίον των γιατρών και να κάνει δήθεν δικαιωμένος το πετσόκομμα των αμοιβών των εργαστηριών.

Έλα όμως που με την τεχνητή διόγκωση των παραπεμπτικών μάς βγαίνει το επίσης ψευδές αποτέλεσμα του μέσου όρου ανά παραπεμπτικό στην τιμή της φασολάδας που δεν δικαιολογεί περικοπές.

Αλήθεια

Η λαϊκή παροιμία λέει ότι 'το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται'. Πού βρίσκεται η αλήθεια;

Η αλήθεια είναι ότι αν δεχτούμε ότι κόπηκε ο απίθανος αυτός αριθμός των παραπεμπτικών, τότε ο ελληνικός πληθυσμός επισκέφτηκε στο σύνολό του τον γιατρό του δύο φορές μέσα στο δίμηνο.

Είναι δυνατόν να γίνει αυτό πιστευτό; Φυσικά και όχι, γιατί η πραγματικότητα είναι άλλη και το θέμα είναι καθαρά τεχνικό.

Το πρόγραμμα της ΗΔΙΚΑ που χρησιμοποιείται για τη συνταγογράφηση έχει κάποιες δικλείδες ασφαλείας και περιορισμούς.

Για παράδειγμα, εξετάσεις που ασθενής έχει την δυνατότητα να κάνει σε διαφορετικά εργαστήρια της επιλογής του γράφονται σε διαφορετικά παραπεμπτικά.

Για παράδειγμα, ένας ασθενής έχει γενική αίματος ΤΚΕ CRP ποσοτική και ακτινογραφία θώρακος, συνολικού κόστους 18,61 ευρώ και κόστος ανά παραπεμπτικό 6,20 ευρώ, με τη λογική του ΕΟΠΥΥ αλλά, στην πραγματικότητα έχει κόστος 18,61 ευρώ υπολογιζόμενη όμως ανά ασθενή που είναι και ο σωστός υπολογισμός.

Τι θέλει λοιπόν να πει ο ποιητής; Λέει ότι η στατιστική της διοίκησης του ΕΟΠΥΥ είναι για κλάματα, επειδή αυτή δεν θέλει να δείξει την πραγματικότητα για όσους λόγους ανέφερα νωρίτερα και επειδή ότι πει και ότι κάνει κρύβει πολιτική ιδιοτέλεια.

Δίμηνο

Τα 10.682.982 και τα 9.335.388 παραπεμπτικά που κόπηκαν το δίμηνο αντιστοιχούν περίπου σε 4.000.000 ασθενείς για το συγκεκριμένο δίμηνο και κόστισαν 145.364.750 ευρώ και μέσα σε αυτή τη δαπάνη περιλαμβάνονται χρόνιοι διαβητικοί, νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς και καρδιοπαθείς που κάνουν επαναλαμβανόμενες και συχνές εξετάσεις και στους οποίους ασθενείς ούτε περιορισμούς ούτε περικοπές μπορείς να κάνεις όσο ανάλγητος κοινωνικά και να είσαι.

Με τα νούμερα αυτά που η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ μπορεί εύκολα να τα διασταυρώσει ο μέσος όρος δαπάνης ανά ασθενή είναι περίπου 36,35 ευρώ για εργαστηριακές εξετάσεις ανά επίσκεψη στον γιατρό.

Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ που ήταν τελικά για το 2013, 370.000.000 ευρώ, προβλέπει για 10.000.000 ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ, 37 ευρώ ανά ασθενή τον χρόνο, ποσό ιδιαίτερα ανεπαρκές για τη σωστή περίθαλψη των ασθενών και συνεπώς τα 36,35 ευρώ που υπολογίζονται ανά ασθενή στους μήνες που δίνει στοιχεία ο ΕΟΠΥΥ είναι μέσα στις προϋπολογισμένες δαπάνες του ανά ασθενή.

Πού είναι λοιπόν η υπερβολή;

Ας δώσει λοιπόν ο ΕΟΠΥΥ τα πραγματικά στοιχεία όλου του χρόνου (πόσοι ασθενείς εξετάστηκαν και πόσα χρήματα δαπανήθηκαν) για να αποδείξει ότι οι γιατροί είμαστε ελέφαντες γιατί με τα στοιχεία που έχει δώσει δεν του βγαίνει.

Τέλος, να επισημάνω ότι προ της συγκρότησης του ΕΟΠΥΥ, ο ΟΠΑΔ για 1.500 000 ασφαλισμένους του είχε ανοιχτό προϋπολογισμό 600.000.000 περίπου, ενώ τώρα ο ΕΟΠΥΥ έχει κλειστό προϋπολογισμό για τους παρόχους 370.000.000 για να καλυφθούν οι 10.000.000 ασφαλισμένους του.

Ανοικτός

Ο προϋπολογισμός, όμως, για τους ασφαλισμένους είναι ανοικτός, που σημαίνει ότι οι πάροχοι καλούνται να εκτελούν δωρεάν εξετάσεις μετά την εξάντληση του προϋπολογισμού.

Για το 2014, προβλέπεται περαιτέρω μείωση του προϋπολογισμού.

Για όλα αυτά, λοιπόν, που κάνει και λέει ο ΕΟΠΥΥ και το υπουργείο Υγείας που προΐσταται, θέλουμε δεν θέλουμε, φταίνε οι γιατροί.  

Αξίζει να επισημανθεί ότι τόσο το 2012 όσο και το 2013 ο μέσος όρος δαπάνης για τα εργαστηριακά ήταν 40.000.000 περίπου το μήνα, κάτι που συνάδει με τα εντάλματα πληρωμής που εκδίδει ο ΕΟΠΥΥ, συνεπώς τα νούμερα δαπανών που δόθηκαν με το δελτίο Τύπου στη δημοσιότητα έχω κάθε λόγο να τα αμφισβητώ.

*Rebate Υποχρεωτική δια νόμου επιβληθείσα έκπτωση μη προβλεπόμενη από την σύμβαση.

** Clawback Επιστροφή χρημάτων υπολογιζόμενο ως ποσοστό υπέρβασης του προϋπολογισμού οριζόντια σε όλους τους παρόχους με νομοθετική ρύθμιση μη προβλεπόμενη από τη σύμβαση.