Η απουσία μηχανισμού ελέγχου και αξιολόγησης της αναγκαιότητας διακομιδών, πλωτών διακομιδών και αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ

Eρώτηση & ΑΚΕ:

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

1)      ΥΓΕΙΑΣ

2)      ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

3)      ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

ΘΕΜΑ: «Η απουσία μηχανισμού ελέγχου και αξιολόγησης της αναγκαιότητας διακομιδών, πλωτών διακομιδών και αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ»

Στις 27 Απριλίου 2017 συνεδρίασε η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, με θέμα ημερήσιας διάταξης, μεταξύ άλλων, την ενημέρωση των μελών της Επιτροπής από τον Υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό, σχετικά με τα πεπραγμένα του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.).

Στη συζήτηση παρέστησαν τόσο ο Πρόεδρος του Ε.Κ.Α.Β., κ. Καρακατσιανόπουλος, όσο και ο Αντιπρόεδρος, κ. Μυλωνάς, οι οποίοι ανέφεραν ότι τα σημαντικότερα προβλήματα του ΕΚΑΒ το 2015 ήταν η υποστελέχωση και ο γηρασμένος στόλος οχημάτων και ότι αμφότερα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο επίλυσης.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, κ. Πολάκης, υπεραμύνθηκε των επιλογών της κυβέρνησης και δη της τροπολογίας (νυν άρθρο 61 του ν. 4430/2016, Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις, ΦΕΚ 205/Α/31-10-2016, σύμφωνα με την οποία: 1) Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ., ως καθολικός διάδοχος των κλάδων Υγείας των Ασφαλιστικών Ταμείων που εντάχθηκαν σε αυτόν, υποχρεούται να καταβάλλει στο ΕΚΑΒ τις δαπάνες μεταφοράς των βαρέως ασθενών δικαιούχων περίθαλψης από αυτόν, που μεταφέρονται με αεροπορικό ή πλωτό μέσο και συγκεκριμένα για τις μεταφορές: α) των δικαιούχων περίθαλψης Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και β) των ανασφαλίστων και οικονομικά αδυνάτων, 2) Στο Ε.Κ.Α.Β. παρέχεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων με αεροπορικές ή άλλες εταιρείες μεταφορών για μίσθωση μέσων, ύστερα από έγκριση του Υπουργού Υγείας, στην περίπτωση που τα δικά του μέσα δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών του, 3) Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ως καθολικός διάδοχος των ενταχθέντων κλάδων υγείας αποζημιώνει ετησίως το Ε.Κ.Α.Β. με ποσοστό έως 0,86% επί του συνόλου των κατ’ έτος δαπανών υγείας (πλην φαρμακευτικής δαπάνης), για κάλυψη δαπανών για αερομεταφορές και πλωτές μεταφορές βαρέως ασθενών δικαιούχων περίθαλψης από τον Οργανισμό. Η ως άνω αποζημίωση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. καλύπτει και την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων από 1.1.2012 οφειλών του Ε.Κ.Α.Β. για αερομεταφορές ασθενών, η οποία και θα γίνεται βάσει του ως άνω ετήσιου ορίου του 0,86%.

Ωστόσο, η διαγραφή ληξιπρόθεσμων χρεών και η πρόσθετη, ετήσια  χρηματοδότηση του ΕΚΑΒ δεν είναι παρά χρήματα σε «βαρέλι δίχως πάτο», εάν δεν αλλάξει συλλήβδην η κουλτούρα των διακομιδών. Όπως είχε χαρακτηριστικά υπογραμμίσει ο υπογράφων στη Βουλή κατά τη διάρκεια της συζήτησης και ψήφισης της εν λόγω τροπολογίας «Καλό είναι να τελειώνουμε με τα ληξιπρόθεσμα. Θα μπορούσε κανείς να επισημάνει ότι αμείβονται και εξοφλούνται και ιδιώτες χωρίς έκπτωση. Εδώ δεν έχει clawback, όπως έχει στους άλλους. Τα πληρώνουμε όλα και μερικά δεν είναι και τόσο καθαρά. Υπάρχουν «μυρωδάτες» ιστορίες στις Κυκλάδες, που πάνε και έρχονται και ανακυκλώνονται χρόνια και περιμένουν να πάρουν χιλιάδες ευρώ και θα τα πάρουν με αυτήν την τροπολογία. Επίσης, είμαστε υπέρ της δυνατότητας outsourcing. Το άρθρο εισάγει τη δυνατότητα -και σωστά-, αλλά δεν έχει ούτε σύμβαση ούτε μηχανισμό ούτε διαγωνισμό ούτε διαφάνεια ούτε κόστος. Εγώ λέω να το προχωρήσω λίγο παραπάνω και ας στεναχωρήσω τους συνδικαλιστές του ΕΚΑΒ που είναι στο κτήριο της Βουλής. Αν ο ιδιώτης μπορεί να κάνει την αεροδιακομιδή από τη Μύκονο με μικρό αεροπλάνο, που είναι φθηνότερο από το c-130 να προτιμήσουμε το μικρό αεροπλάνο. Αλλά να ξέρουμε πότε το χρειαζόμαστε, με ποια διαδικασία τον έχουμε προσλάβει, πόσα λεφτά θα πάρει, με κλασικές ανοιχτές διαδικασίες. Η τροπολογία δεν λέει τίποτα. Λέει ότι «υπάρχει δυνατότητα σύμβασης με υπογραφή του Υπουργού». Με το φίλο του, με κάποιον άλλον, με διαγωνιστική διαδικασία, με αμοιβή ανά μίλι, ανά χιλιόμετρο, ανά ναυτικό μίλι; Πώς;»

Ειδικότερα, το βασικό πρόβλημα του ΕΚΑΒ, που συνδέεται άρρηκτα και με τη χρηματοδότηση και με τη στελέχωσή του, και για το οποίο δεν γίνεται καμία συζήτηση, είναι η παντελής απουσία μηχανισμού ελέγχου και αξιολόγησης της αναγκαιότητας των διακομιδών.  Οι διακομιδές ασθενών από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, από τα νησιά προς τα αστικά κέντρα και από την επαρχία προς τα μεγάλα πανεπιστημιακά νοσοκομεία είναι η μεγάλη «πληγή» του ΕΚΑΒ. Κανένας μηχανισμός αξιολόγησης δεν υφίσταται. Kανένας στην πραγματικότητα δεν γνωρίζει, εάν όντως ήταν αναγκαίες, εάν έπρεπε να γίνουν με πλωτό ή εναέριο μέσο, εάν το κόστος των διακομιδών είναι μεγαλύτερο από την πρόσληψη ενός ειδικού κοκ. Είναι δεκάδες τα παραδείγματα που έχουν να αφηγηθούν γιατροί και διασώστες. Και παρά τον πακτωλό χρημάτων που έχουν δαπανηθεί για τηλεϊατρική και επικοινωνία των νοσοκομείων απομακρυσμένων μικρών νησιών με το κέντρο, δεν λειτουργεί αποτελεσματικά κανένα σύστημα, με αποτέλεσμα πολλές διακομιδές να γίνονται λόγω ευθυνοφοβίας ή ελλιπούς εκπαίδευσης και απουσίας υποστήριξης από το κέντρο. Όμως, οι μη αναγκαίες διακομιδές έχουν αρνητικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα: εγκυμονούν κινδύνους για τους ασθενείς, αυξάνουν κατακόρυφα τη δαπάνη του ΕΚΑΒ και επιτείνουν το πρόβλημα της υποστελέχωσής του. Αν υπήρχε έλεγχος και συντονισμός, το ΕΚΑΒ θα μπορούσε λόγω «αποσυμφόρησης» να λειτουργεί καλύτερα  με το υπάρχον προσωπικό και παρά την ελλιπή υλικοτεχνική υποδομή.  

Είναι αδιευκρίνιστος ο αριθμός των διακομιδών που θα μπορούσαν να αποφευχθούν, εάν υπήρχε έλεγχος και αξιολόγηση με αντικειμενικά κριτήρια, όπως είναι η βαρύτητα του περιστατικού, η πραγματική αδυναμία αντιμετώπισης κλπ, και εάν υπήρχε συστηματική καταγραφή και ανάλυση των περιστατικών και των συνθηκών. Είναι χαρακτηριστικό το από 29/4 άρθρο της Καθημερινής με τίτλο «Ιστορίες τρέλας στο τηλεφωνικό κέντρο του ΕΚΑΒ», όπου μεταξύ άλλων, αναφέρονται τα εξής: «Ακόμα και στις περιπτώσεις που η κλήση είναι για διακομιδή γίνεται «κατάχρηση» της υπηρεσίας. Οι διασώστες έχουν να πουν πολλές ιστορίες… Και το ΕΚΑΒ, σε αντίθεση με άλλες χώρες όπως η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, όπου εφαρμόζονται αυστηρά πρωτόκολλα, δεν έχει νομική κάλυψη να αρνηθεί διακομιδή».

Επειδή είναι προτιμότερο, αντί να σπαταλώνται χρήματα, να αντιμετωπίζονται οι στρεβλώσεις και η δεσπόζουσα κουλτούρα της εύκολης διακομιδής,

ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1)      Θα υπάρξει σύστημα ελέγχου και αξιολόγησης με αντικειμενικά κριτήρια της αναγκαιότητας των διακομιδών, των πλωτών διακομιδών και των αεροδιακομιδών;

2)      Θα υπάρξει πρόγραμμα εξειδικευμένης εκπαίδευσης του προσωπικού του ΕΚΑΒ και του ΕΣΥ, ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος των μη αναγκαίων διακομιδών, πλωτών διακομιδών και αεροδιακομιδών;

3)      Θα υπάρξει ενεργοποίηση, και όπου απαιτείται συντονισμός και βελτίωση, των συστημάτων τηλεϊατρικής;

Με βάση τα στοιχεία από το Γραφείο Διακομιδών, Πλωτών Διακομιδών και Αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, παρακαλώ, όπως προσκομίσετε στοιχεία για την τελευταία πενταετία που να απαντούν στα κάτωθι:

1.       Πόσες διακομιδές, πλωτές διακομιδές και αεροδιακομιδές έγιναν κατ’ έτος μεταξύ 2012-2016;

2.       Πόσες διακομιδές γίνονται κατά μέσο όρο ημερησίως;

3.       Σε πόσες περιπτώσεις διακομιδών, πλωτών διακομιδών και αεροδιακομιδών υπήρξε εισαγωγή σε ΜΑΦ και ΜΕΘ κατ’ έτος μεταξύ 2012-2016;

4.       Ποιο είναι το κόστος των διακομιδών, των πλωτών διακομιδών και των αεροδιακομιδών κατ’ έτος μεταξύ 2012-2016;

5.       Ποιο είναι το ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών του ΕΚΑΒ κατ’ έτος από το 2012 έως το 2016; Πόσα έχουν αποπληρωθεί;

Ο ΕΡΩΤΩΝ & ΑΙΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑΣ–ΛΑΡΙΣΑΣ