Οι χειμερινές επιδημίες κρυολογημάτων

Το κοινό κρυολόγημα αποτελεί την πιο συχνή μορφή λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος και είναι αυτό που μαζί με τη γρίπη δημιουργούν τις χειμερινές επιδημίες κρυολογημάτων.

Βέβαια, όλα αυτά τα κρυολογήματα ο κόσμος τα αποκαλεί γρίπη, χωρίς αυτό να απέχει πολύ από την πραγματικότητα, αφού και οι δύο παθήσεις δημιουργούν την ίδια συμπτωματολογία πλην όμως από απόψεως αιτιολογίας είναι τελείως διαφορετικές, αφού άλλοι ιοί προκαλούν το κοινό κρυολόγημα και άλλοι τη γρίπη.

Το κοινό κρυολόγημα επισκέπτεται πολύ πιο συχνά τον άνθρωπο από ότι η γρίπη και συνήθως είναι πιο ελαφράς διαδρομής. Πάνω από 200 είδη ιών ευθύνονται για την πρόκληση του κοινού κρυολογήματος, γεγονός που εξηγεί και το γιατί ένα άτομο μπορεί να περάσει δυο ή και περισσότερα κρυολογήματα την ίδια εποχή.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το άτομο αποκτά προσωρινή ανοσία μόνο έναντι του ιού που του προκάλεσε το συγκεκριμένο κρυολόγημα, ενώ παραμένει ευαίσθητο στους υπόλοιπους ιούς. Θεωρητικά το άτομο μπορεί να περάσει πάρα πολλά κρυολογήματα μέσα σε ένα χρόνο.

Πώς μετατίδεται

Το κοινό κρυολόγημα εμφανίζεται υπό μορφή μικροεπιδημιών, λόγω του ότι μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα. Η μετάδοσή του γίνεται κυρίως με την εισπνοή σταγονιδίων που εκπέμπονται από τα 'κρυολογημένα' άτομα με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα.

Μετάδοση επίσης του κοινού κρυολογήματος μπορεί να γίνει με τη μεταφορά μολυσμένου υλικού με τα χέρια μας.

Όσο πιο στενή είναι η επαφή υγιών ατόμων με 'κρυολογημένα' άτομα τόσο πιο εύκολα γίνεται η μετάδοση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ένα παιδί με κοινό κρυολόγημα μπορεί να 'κολλήσει' σχεδόν όλα τα παιδιά μιας τάξης ή ένας στρατιώτης ολόκληρο τον λόχο.

Ένα άτομο που πάσχει από κοινό κρυολόγημα μεταδίδει τη νόσο 24 ώρες πριν και 5 ημέρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Ο χρόνος που μεσολαβεί από την είσοδο του ιού στον οργανισμό μέχρι την εκδήλωση των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 1 - 4 ημέρες.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος δεν είναι μεν βαριά είναι όμως βασανιστικά για τις ημέρες που διαρκεί το κρυολόγημα και αναγκάζουν πολλές φορές τον ασθενή να απόσχει από το σχολείο του ή την εργασία του. Το κοινό κρυολόγημα αποτελεί την πιο συχνή αιτία απουσίας των παιδιών από το σχολείο και των ενηλίκων από τη δουλειά τους.

Συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος είναι: τρέξιμο και μπούκωμα της μύτης, τρέξιμο των ματιών, φτερνίσματα, ξερός βήχας, πονόλαιμος, βραχνάδα, πυρετός, καθώς και ένα γενικό αίσθημα κακουχίας, ανορεξίας και αδυναμίας. Συχνά υπάρχουν πόνοι σε όλο το σώμα και ιδιαίτερα στις αρθρώσεις, ενώ τα παιδιά μπορεί να παραπονούνται για πόνους στα αυτιά.

Τα περισσότερα συμπτώματα διαρκούν περί τις 7-10 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμείνει για αρκετές ημέρες.

Άτομα των οποίων η γενική κατάσταση δεν είναι καλή (καταπονημένα, υποσιτιζόμενα) ή άτομα που πάσχουν και από άλλες αρρώστιες που επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού όπως σακχαρώδης διαβήτης, αναιμία κ.α. είναι πολύ ευαίσθητα στα κρυολογήματα, ενώ παράλληλα τα συμπτώματα και γενικά η νόσος στα άτομα αυτά διαδράμει σχετικά πιο βαριά.

Χαρακτηριστικό είναι ότι οι καπνιστές και ιδιαίτερα τα άτομα που πάσχουν από χρόνια βρογχίτιδα ή άσθμα, όταν προσβληθούν από κοινό κρυολόγημα παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση των αναπνευστικών τους λειτουργιών με αποτέλεσμα να απαιτούν και στενότερη ιατρική παρακολούθηση και πολλές φορές εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Κάθε χρόνο τους χειμερινούς μήνες η ανθρωπότητα δοκιμάζεται από τη θορυβώδη εισβολή λοιμώξεων που προσβάλλουν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και που οφείλονται στους ιούς της γρίππης.

Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ιών που προκαλούν τη γρίπη ήτοι ο ιός Α, ο ιός Β και ο ιός C. Ο τύπος Α προκαλεί τις πιο σοβαρές λοιμώξεις, ενώ ο τύπος C τις πιο ελαφρές.

Κρούσματα γρίπης και μικροεπιδημίες έχουμε κάθε χρόνο αλλά πανδημίες, που προσβάλλεται η πλειονότητα του πληθυσμού μιας χώρας, έχουμε κάθε 10-15 χρόνια.

Μεγάλες πανδημίες γρίπης είχαμε το 1918, το 1957, το 1968 και το 1977. Εξ αυτών, η πιο σοβαρή ήταν αυτή του 1918 όπου θρηνήσαμε 21 εκατομμύρια θανάτους.

Οι επιδημίες και οι πανδημίες οφείλονται στην ικανότητα που έχουν οι ιοί να μεταμορφώνονται από καιρού εις καιρόν σε βαθμό τέτοιο που να μην αναγνωρίζονται πλέον από το ανοσολογικό (αμυντικό) σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού και να μην αντιμετωπίζονται.

Μια επιδημία συνήθως ξεκινάει από τα παιδιά της σχολικής ηλικίας και γίνεται αντιληπτή από την απότομη αύξηση των απουσιών, των ιατρικών επισκέψεων και των εισαγωγών στα νοσοκομεία.
Τα παιδιά αυτά στη συνέχεια μεταφέρουν τον ιό στο σπίτι τους κολλώντας τους ενήλικες και τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας.

Η γρίπη στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι καλοήθης πάθηση που αυτοϊάται. Σπάνια, μπορούν να εμφανισθούν επιπλοκές κυρίως από το αναπνευστικό σύστημα (πνευμονία, βρογχίτιδα) που μπορούν να είναι και θανατηφόρες.

Πρακτικά δεν υπάρχει θεραπεία για τη γρίπη και αυτό που κάνουμε κάθε φορά είναι να ανακουφίζουμε τον άρρωστο από τα συμπτώματά του.

Για την πρόληψη της γρίπης υπάρχει σήμερα εμβόλιο το οποίο είναι αποτελεσματικό στο 75% των περιπτώσεων.
Οι συχνές μεταμορφώσεις των ιών καθιστούν τα υπάρχοντα εμβόλια συχνά αναποτελεσματικά και επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας νέων εμβολίων.

Γι αυτό σε κάθε επιδημία περιμένουμε να απομονώσουμε πρώτα τον ιό που την προκάλεσε, για να δούμε κατά πόσο αυτός περιέχεται στα κυκλοφορούντα εμβόλια, διαφορετικά θα πρέπει να κατασκευάσουμε ένα νέο εμβόλιο.

Το εμβόλιο αποτελείται από αδρανοποιημένους ή εξασθενημένους ιούς Α και Β και συνιστάται να γίνεται στις αρχές του φθινοπώρου, ώστε το άτομο να είναι έτοιμο (ανοσοποιημένο) την εποχή της έξαρσης της νόσου δηλ. το χειμώνα.

Ανάγκη εμβολιασμού έχουν τα ευπαθή άτομα, αυτά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού, του καρδιαγγειακού συστήματος καθώς και τα άτομα που εργάζονται σε Οργανισμούς Κρατικής σημασίας (αστυφύλακες, πυροσβέστες, στρατιωτικοί κλπ.).