Κρυολόγημα και εποχιακές ιώσεις: Oι "απειλές" της υγείας το χειμώνα

Γράφει ο Ευστάθιος Σκληρός, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας & Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κρήτης

Το καλοκαίρι πέρασε και το φθινόπωρο είναι ήδη εδώ, φέρνοντας μαζί του τη γρίπη, το κρυολόγημα και τις εποχιακές ιώσεις που αφορούν κυρίως στο αναπνευστικό σύστημα και ταλαιπωρούν μικρούς και μεγάλους.

Οι ιώσεις προκαλούνται από ιούς που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω του βήχα και του φταρνίσματος. Οι ιοί αυτοί γίνονται επιβλαβείς εάν εισχωρήσουν στον οργανισμό. Προσκολλώνται στο εσωτερικό της μύτης ή του λάρυγγα/λάρυγγα (γι’ αυτό νιώθουμε τις ενοχλήσεις στη μύτη ή το γνωστό γρατσούνισμα στο λαιμό) και εξαπλώνονται στο αναπνευστικό σύστημα και πιο σπάνια στους πνεύμονες.

Ως απάντηση, το ανοσοποιητικό σύστημα κατακλύζει αυτές τις περιοχές με τα λευκά αιμοσφαίρια τα οποία και λειτουργούν ως αντι-μολυσματικοί παράγοντες.

Οι συνεχείς εναλλαγές της θερμοκρασίας, από τις οποίες χαρακτηρίζεται το φθινόπωρο, είναι η κύρια αιτία εμφάνισης μιας ίωσης, ενώ η κακή διατροφή, η κούραση και η αυξημένη υγρασία, αποτελούν επιπλέον παράγοντες για κρούσματα ρινοφαρυγγίτιδας, αμυγδαλίτιδας κ.ά.

Το κοινό κρυολόγημα είναι το συχνότερο μεταδοτικό νόσημα της εποχής, το οποίο συνήθως συνοδεύεται από βήχα, καταρροή και πυρετό. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, που χαρακτηρίζεται από την έλλειψη σωματικής άσκησης, από την κακή διατροφή και το κάπνισμα, παράγοντες που εξασθενούν τις άμυνες του οργανισμού, ‘συμβάλει’ στην αύξηση των ιώσεων αλλά και των ασθενών.

Σύμφωνα, μάλιστα, με τα αποτελέσματα των ερευνών, από επιστήμονες γιατρούς, ένας ενήλικας πέφτει δύο με τέσσερις φορές το χρόνο στο κρεβάτι με κρυολόγημα, ενώ στα παιδιά η συχνότητα εμφάνισης μιας ίωσης είναι διπλάσια.

Οι γιατροί συνιστούν προσοχή σε κλειστούς χώρους, συχνή πλύση των χεριών και καλό καθαρισμό των επιφανειών και αντικειμένων, με τα οποία υπάρχει καθημερινή επαφή. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείξουν οι γονείς, καθώς οι παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία μετατρέπονται σε εστίες ιώσεων.

Ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών, με γρίπη ή κρυολόγημα ή κάποια εποχιακή ίωση, έχει την τάση να προχωρά σε αλόγιστη χρήση φαρμάκων, χωρίς μάλιστα τη συμβουλή ενός γιατρού ή φαρμακοποιού, κάτι το οποίο αντί να βοηθά, επιβαρύνει τον οργανισμό.

Οι ειδικοί τονίζουν πως ότι χειρότερο για την αντιμετώπιση των ιώσεων είναι η λήψη αντιβιοτικών. Άλλωστε, οι ιοί εξελίσσονται συνεχώς και έτσι τα φάρμακα δεν μπορούν να τους καταπολεμήσουν. Αντίθετα, τα βλεννολυτικά αποτελούν βοηθητικό θεραπευτικό μέσο, λόγω των βλεννολυτικών, βλεννοκινητικών και των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους.

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να επισημάνω και πάλι ότι δεν είναι αναγκαία η χορήγηση αντιβίωσης παρά μόνο τότε που ο βήχας συνεχίζει για πάνω από 7-10 ημέρες, εμφανισθεί πυρετός, οι εξετάσεις (αντισώματα, γενική αίματος, CRP κλπ) είναι θετικές ή βρεθούν ευρήματα μικροβιακής εστίας στο ανώτερο αναπνευστικό (π.χ. ρινοφαρυγγίτιδα).

Τα παιδιά είναι πιο ευπαθή στο συχνό βήχα, στις ιώσεις και τη γρίπη σε σχέση με τους ενήλικες, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πλήρως. Επομένως, εκτιμάται ότι θα αρρωστήσουν από οκτώ έως δώδεκα φορές κατά τη διάρκεια του έτους, συνήθως επειδή θα κολλήσουν κάτι από τους φίλους τους στο σχολείο.

Αμβροξόλη, ένα βλεννολυτικό, που αποδεδειγμένα βοηθάει στην καταπολέμηση του παραγωγικού βήχα

Για περισσότερα από 30 χρόνια η δραστική ουσία Αμβροξόλη βοηθά ολόκληρη την οικογένεια να αναπνέει πιο εύκολα σε περιόδους υγρού βήχα.

Η δράση της αποκαθιστά τη φυσική άμυνα και τους μηχανισμούς κάθαρσης του σώματος, προφυλάσσει, προστατεύει και ρυθμίζει αποτελεσματικά το έκκριμα που περιβάλλει τη βλεννογόνο μεμβράνη και διατηρεί τους αεραγωγούς μας υγρούς και υγιείς.

Έχει, επίσης, επιπρόσθετα αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, μειώνει τη βρογχική υπεραντιδραστικότητα, ,αυξάνει τη διεισδυτικότητα των αντιβιοτικών στους ιστούς και λειτουργεί σαν τοπικό αναισθητικό στο φάρυγγα και επιπλέον ενεργοποιεί την παραγωγή του surfactant.

Από τα λίγα πράγματα που ξέρουμε για το έκκριμα αυτό είναι ότι μέρα-νύχτα κινείται σταθερά κατά μήκος της επιφάνειας της μεμβράνης, σαν κυλιόμενη σκάλα, καταστρέφοντας συστηματικά μικρόβια και μολυσματικούς παράγοντες. Εάν προσβληθείτε από αναπνευστική νόσο, η παραγωγή κολλώδους φλέματος που προκαλείται επηρεάζει αυτό το σύστημα μεταφοράς με αποτέλεσμα υγρό βήχα.

Όπως περιγράφεται σε ένα πρόσφατο άρθρο παρουσίασης[1], η Αμβροξόλη βοηθά στην αποκατάσταση του συστήματος ‘κυλιόμενης σκάλας’ διαλύοντας το κολλώδες φλέμα που εγκλωβίζεται στους βρογχικούς σωλήνες και ενεργοποιώντας τη δραστηριότητα μεταφοράς των επιθηλίων (αύξηση της συχνότητας κροσσωτών παλμών, κροσσοί: μικροσκοπικές προβολές των επιθηλίων των αεραγωγών, όμοιες με τρίχες (Βλεννοκροσωτή Κάθαρση)).

Έτσι λοιπόν, εσείς και η οικογένειά σας μπορείτε να αναπνέετε ελεύθερα και βαθιά και πάλι χωρίς βήχα.

Συμβουλές και οδηγίες για γρήγορη ανάρρωση

• Χρησιμοποιείτε αφυγραντήρα στα υπνοδωμάτια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Αφήστε να τρέξει ζεστό νερό στο ντους ή στο νιπτήρα και αναπνεύστε τον ατμό. Αυτό βοηθά στον καθαρισμό του αναπνευστικού συστήματος
• Βεβαιωθείτε ότι όλοι πλένουν τα χέρια τους πριν και μετά από κάθε γεύμα και αποφεύγετε να μοιράζεστε ποτά ή φαγητό με άλλα άτομα, εφόσον αυτό είναι δυνατό
• Χρησιμοποιείτε αντιπυρετικά – αναλγητικά για την αντιμετώπιση του πυρετού και των μυαλγιών
• Για το πολύ ενοχλητικό σύμπτωμα της καταρροής, θα βρείτε ανακούφιση από κάποιο ρινικό σπρέι ή σταγόνες φυσιολογικού ορού που θα σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας
• Για την αντιμετώπιση του βήχα, αποτελεσματική είναι η χρήση ενός βλεννολυτικού, το οποίο θα βρείτε στο φαρμακείο.

Επωφεληθείτε από τα συμπληρώματα διατροφής!

Δυναμωτικά -μαγειρεμένα στο σπίτι- γεύματα είναι ό,τι χρειάζεται για να πάρετε δυνάμεις. Εάν δεν τρέφεστε σωστά κάθε μέρα (π.χ. 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα), μπορείτε να πάρετε και εσείς αλλά να δώσετε και στο παιδί σας πολυβιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής, τα οποία θα αγοράσετε μόνο από το φαρμακείο.

Με τη λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να μη νιώσετε αμέσως καλά, αλλά σίγουρα η ανάρρωση θα είναι πολύ πιο σύντομη. Μάλιστα, εάν από τα πρώτα συμπτώματα προβείτε στη χρήση του κατάλληλου συμπληρώματος, τότε είναι πολύ πιθανό να καταφέρετε να αποτρέψετε το κρυολόγημα ή τη γρίπη από το να αναπτυχθούν πλήρως.

Τα κατάλληλα πολυβιταμινούχα είναι αυτά που περιέχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και επιπλέον υψηλής περιεκτικότητας εκχύλισμα Ginseng G115, στη σωστή ποσότητα και αναλογία.

Για τα παιδιά επιπλέον, πρέπει να περιέχει Λυσίνη, ένα σημαντικό αμινοξύ, που βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου.

[1] The Cleaning System of the Airways, 2/2009: Horst Wunderer, Munich, Konrad Morgenroth, Bochum, Gunter Weis, Ingelheim, Deutscher Apotheker Verlag MMP Vol 32