EMDR: Μια πρωτοποριακή μέθοδος ψυχοτραυματοθεραπείας

Τι είναι η μέθοδος EMDR; Γιατί, αν και υπάρχουν ελάχιστοι εκπαιδευμένοι στη μέθοδο θεραπευτές στον ελληνικό χώρο, έχει τέτοια απήχηση στους ανθρώπους που αναζητούν θεραπεία;

Πρόκειται για μια ψυχολογική μέθοδο η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια μιας ψυχοθεραπείας συνδυαστικά ή μόνη της.

Η μέθοδος EMDR(Eye Movement Desensitization and Reprocessing - Οφθαλμοκινητική Απευαισθητοποίηση και Επανεπεξεργασία) ασχολείται με τη θεραπεία βιωματικών διαταραχών και συναισθηματικών δυσχερειών που οφείλονται σε εμπειρίες που έχουν προκαλέσει συναισθηματικό μπλοκάρισμα είτε προέρχονται από δύσκολα γεγονότα της παιδικής ηλικίας, είτε από τραυματικά συμβάντα, όπως επιθέσεις, φυσικές καταστροφές, ασθένειες, ατυχήματα, απώλειες, επαναλαμβανόμενες δυσλειτουργικές συμπεριφορές στο παρόν κ.α.

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η μέθοδος EMDR μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη γρήγορη επεξεργασία τραυματικών αναμνήσεων, επιφέροντας έτσι σταθερές γνωσιακές, συναισθηματικές και σωματικές αλλαγές, καθώς και σημαντική μείωση άλλου είδους συμπτωμάτων και κυρίως του άγχους.

Η EMDR είναι μια σύνθετη μέθοδος ψυχοθεραπείας που συνδυάζει στοιχεία από εδραιωμένες κλινικές θεωρητικές κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένης της ψυχοδυναμικής, της γνωσιακής, της συμπεριφορικής και της προσωποκεντρικής.

Η θεραπεία εστιάζει στα αντιληπτικά στοιχεία της μνήμης(συγκινησιακό, γνωσιακό και σωματικό) ώστε να επισπεύσει την πρόσβαση και την επανεπεξεργασία των γεγονότων που προκαλούν δυσφορία και να διευκολύνει μια συνοδευτική διαδικασία μάθησης.

Ουσιαστικά όταν ένα ενοχλητικό γεγονός συμβαίνει, μπορεί να κλειδωθεί στον εγκέφαλο με την αρχική εικόνα, τους ήχους, τα συναισθήματα και τις αισθήσεις σώματος. Το δεξί ημισφαίριο με το αριστερό, όταν κανείς τραυματίζεται ψυχικά, δεν επικοινωνούν.

Η μέθοδος EMDR ενεργοποιεί τις πληροφορίες και επιτρέπει στον εγκέφαλο να επανεπεξεργαστεί την εμπειρία, αυτή τη φορά προς όφελός του.

Ουσιαστικά η θεραπείαEMDRείναι memory – therapy, δηλαδή οι παρεμβάσεις βασίζονται στην ανάμνηση του τραυματικού γεγονότος.

Σημασία έχει πως έχει μείνει το γεγονός καταγεγραμμένο στη μνήμη του ατόμου και όχι η ιστορία του, αν έγιναν δηλαδή έτσι ακριβώς τα πράγματα όπως τα θυμάται. Η κάθε ανάμνηση αποτελείται από αισθητηριακές πληροφορίες (εικόνες, λεπτομέρειες κλπ), σκέψεις, συναισθήματα, σωματικές αισθήσεις και πεποιθήσεις.

Συχνά όταν μας έχει συμβεί κάτι ενοχλητικό στο παρελθόν, παρουσιάζουμε μπλοκάρισμα υπό μορφή επαναλαμβανόμενου μοτίβου – pattern - σε κάποιο από αυτά τα κανάλια ή σε ένα όνειρο που επαναλαμβάνεται. Η ανάμνηση λοιπόν, θα λέγαμε, είναι πολυκαναλική.

Αντίστοιχα η επανεπεξεργασία της τραυματικής ανάμνησης μέσω EMDR απευθύνεται και στα 5 αυτά κανάλια, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες θεραπείες.

Τα ενοχλητικά γεγονότα μπορεί να είναι 'μεγάλα', όπως τα απειλητικά για τη ζωή συμβάντα ή 'μικρά', τα αμέτρητα δύσκολα τραύματα της καθημερινής ζωής.To EMDR ασχολείται και με τα δύο. Ο τρόπος που γίνεται η επεξεργασία των πληροφοριών μέσω της μεθόδου EMDR δεν εφευρέθηκε, απλά ανακαλύφθηκε.

Είναι ο ίδιος που γίνεται και κατά τη διάρκεια του ύπνουREM – rapid eye movement, μετά τον οποίο το ακατέργαστο υλικό, αναδύεται επεξεργασμένο και άρα δεν προκαλεί μπλοκάρισμα. Πόσες φορές δεν έχουμε πέσει για ύπνο ιδιαίτερα ενοχλημένοι με κάτι και το άλλο πρωί η ενόχληση φαίνεται μακρινή; Όμως καμιά φορά το σύστημα κατακλύζεται και η επεξεργασία των ενοχλητικών συμβάντων δεν γίνεται από μόνη της.

Όταν λοιπόν δεν έχει γίνει προσαρμοστικά η επεξεργασία του ενοχλητικού γεγονότος, ο συνεχιζόμενος αντίκτυπός του είναι αρνητικός στη ζωή μας και έτσι το παρόν που σχετίζεται με αυτό, διαρκώς βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με το παρελθόν και μας ακολουθεί - μας εμποδίζει.

Η μέθοδος EMDR καλύπτει αυτό το κενό, η τραυματική ανάμνηση παύει να δρα δυσλειτουργικά στη ζωή του ατόμου και παίρνει τη σωστή θέση στην ιστορία της ζωής του.