Διπολική διαταραχή και κατάχρηση αλκοόλ: Ποια σχέση υπάρχει

Ένα από τα μεγαλύτερα χαρακτηριστικά της διπολικής διαταραχής είναι οι πολύ έντονες αλλαγές στη διάθεση. Το αλκοόλ μπορεί να κάνει αυτές τις αλλαγές ακόμα χειρότερες. Υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στη διαταραχή αυτή και την κατάχρηση του αλκοόλ; Ας ρίξουμε πρώτα μια ματιά στους δύο τύπους διπολικής διαταραχής που εμφανίζονται.

Διπολική διαταραχή τύπου 1

Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχουν ακραίες περιπτώσεις μανίας και κατάθλιψης. Για να βγει αυτή η διάγνωση, λοιπόν, ο ασθενής πρέπει να έχει περάσει τουλάχιστον μία φορά από μανιακό επεισόδιο, το οποίο πρέπει να έχει ακολουθηθεί (ή να έχει προηγηθεί) από ένα καταθλιπτικό επεισόδιο. Τα επεισόδια αυτά μπορούν να είναι τόσο ισχυρά, που ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να μεταφερθεί στο νοσοκομείο.

Διπολική διαταραχή τύπου 2

Αυτού του είδους η διπολική διαταραχή περιλαμβάνει επεισόδια υπομανίας. Για να βγει η διάγνωση, ο ασθενής πρέπει να έχει περάσει τουλάχιστον ένα μεγάλο καταθλιπτικό επεισόδιο, διάρκειας δύο ή και περισσότερων εβδομάδων, και επεισόδια υπομανίας που διαρκούν τουλάχιστον τέσσερις μέρες. Η υπομανία είναι λιγότερο έντονη από τα μανιακά επεισόδια.

Διπολική διαταραχή και σύνδρομο κατάχρησης αλκοόλ

Το 2013, στις ΗΠΑ, περίπου 71% των ενηλίκων είχαν πιεί αλκοόλ τον προηγούμενο χρόνο. Και περισσότεροι από τους μισούς είχαν πιεί αλκοόλ τον προηγούμενο μήνα. Υπολογίζεται πως το 7% του ενήλικου πληθυσμού των ΗΠΑ πάσχει από σύνδρομο κατάχρησης του αλκοόλ. Οι άνθρωποι που πίνουν υπερβολικά πολύ αλκοόλ είναι πιο πιθανό να πάσχουν από διπολική διαταραχή—συγκεκριμένα, περίπου 45% των ασθενών έχουν κάποιας μορφής πρόβλημα κατάχρησης με το αλκοόλ. Οι συνέπειες μπορούν να είναι ιδιαίτερα σκληρές. Τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής γίνονται πιο έντονα, και αυξάνεται πιθανώς ο κίνδυνος αυτοκτονίας.

Οι ερευνητές δεν έχουν βρει ακόμα γιατί και πώς ακριβώς συνδέονται αυτές οι δύο διαταραχές, αλλά υπάρχουν ορισμένες υποθέσεις:
*Όταν κάποιος εξαρτηθεί από το αλκοόλ, η διπολική διαταραχή μπορεί να προκληθεί. Βέβαια, δεν υπάρχουν στέρεες αποδείξεις για αυτό.
*Οι ασθενείς με διπολική διαταραχή στρέφονται στο αλκοόλ για να ηρεμήσουν τα συμπτώματά τους, ειδικά κατά την διάρκεια μανιακών επεισοδίων.
*Οι ασθενείς που πάσχουν από διπολική διαταραχή συνήθως εμφανίζουν απερίσκεπτη συμπεριφορά, κάτι που είναι πολύ χαρακτηριστικό στους ανθρώπους που πίνουν υπερβολικά πολύ αλκοόλ.

Αν πάσχετε και από τις δύο διαταραχές, έχει μεγάλη σημασία ποια από τις δύο εμφανίστηκε πρώτη. Αν πρώτα, για παράδειγμα, διαγνωστείτε με πρόβλημα κατάχρησης του αλκοόλ, λογικά θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσετε αυτό, καθώς θα μπορέσετε να επανέλθετε συντομότερα. Αντίστροφα, αν η διάγνωση της μανιοκατάθλιψης προηγήθηκε, η αντιμετώπισή της μπορεί να σας βοηθήσει να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ. Επίσης, υπολογίζεται ότι από τους ασθενείς που πάσχουν από διπολική διαταραχή, οι άνδρες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να ξεκινήσουν να πίνουν περισσότερο αλκοόλ.

Και οι δύο αυτές διαταραχές, πάντως, λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Για αρχή, και οι δύο εμφανίζονται συχνότερα σε ανθρώπους που έχουν οικογενειακό ιστορικό της διαταραχής. Οι χημικές ουσίες στον εγκέφαλο που ρυθμίζουν τη διάθεση δεν λειτουργούν φυσιολογικά. Στη διαταραχή κατάχρησης του αλκοόλ, παίζει επίσης ρόλο και το περιβάλλον μας στην παιδική ηλικία. Οι δύο διαταραχές, πάντως, αντιμετωπίζονται ξεχωριστά—που αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς που πάσχουν και από τις δύο μπορεί να χρειαστεί να επικεντρωθούν πρώτα στην μία από τις δύο, συνήθως σε αυτήν που διαγνώστηκε πρώτη και αποτελεί τη ρίζα του προβλήματος. Υπάρχει η πιθανότητα, φυσικά, να συνδυαστούν οι θεραπείες, αλλά δεν υπάρχουν αρκετές έρευνες πάνω στο ζήτημα.

Σε κάθε περίπτωση, αν πάσχετε από διπολική διαταραχή, πρέπει να αποφεύγετε το αλκοόλ. Αν βιώνετε ένα μανιακό ή υπομανιακό επεισόδιο, ίσως η ανάγκη σας να πιείτε να είναι πολύ ισχυρή. Μπορείτε να πίνετε μη αλκοολούχα ποτά (“παρθένα” κοκτέιλ και μπύρα χωρίς αλκοόλ, για παράδειγμα).