Κρίση πανικού: Τι ακριβώς συμβαίνει εκείνη τη στιγμή;

Μια κρίση πανικού είναι πολύ περισσότερα από απλώς αίσθηση φόβου. Είναι αντίδραση ολόκληρου του οργανισμού και πολλές φορές "χτυπά" εντελώς απροειδοποίητα. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να συμβεί ακόμα και όσο κοιμόμαστε και να μας ξυπνήσει. Μπορεί να είναι τόσο απότομη και ξαφνική η αίσθηση, που να μας αφήνει εντελώς αβοήθητους, να μην μπορούμε να κινηθούμε και να νομίζουμε ότι δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε.

Αυτό είναι ένα κείμενο που θα σας πει, λίγο-πολύ, όσα πρέπει να γνωρίζετε για μια κρίση πανικού, ώστε να την αναγνωρίσετε και να καταφέρετε να τη διαχειριστείτε. Επειδή, το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμάστε, είναι αλήθεια στο μυαλό σας, και έχετε τη δύναμη να την αντιμετωπίσετε.

Αρχικά, θα αισθανθούμε σφίξιμο στο στήθος. Αυτό συμβαίνει επειδή ξαφνικά ο οργανισμός μας γεμίζει με αδρεναλίνη και η καρδιά μας ξεκινά να χτυπά πιο γρήγορα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει και προβλήματα στην αναπνοή. Επιπλέον, αυτό σημαίνει πως το αίμα μεταφέρεται στην καρδιά και στους μυς μας, καθώς ο οργανισμός νιώθει ότι δέχεται επίθεση, με αποτέλεσμα να νιώσετε μούδιασμα ή τρέμουλο στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών.
Εδώ είναι σημαντικό να προσθέσουμε πως το σφίξιμο στο στήθος και η δυσκολία στην αναπνοή είναι επίσης συμπτώματα καρδιακής προσβολής. Αν δεν το έχετε βιώσει ξανά και έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας, θα ήταν καλό να πάτε στο νοσοκομείο, απλά για να είστε σίγουροι.
Ο λαιμός μας μπορεί να κλείσει και να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να καταπιούμε. Σε ορισμένα άτομα έρχεται τάση για εμετό από το πουθενά.
Πολλά άτομα ζαλίζονται όταν βιώνουν κρίση πανικού, σε σημείο που να αρχίσει να "γυρίζει" το δωμάτιο. Προσπαθήστε να κρατηθείτε από κάπου, ή να καθίσετε και εστιάστε την προσοχή σας στο να παίρνετε βαθιές αναπνοές.
Αν υπάρχει ένα συναίσθημα που χαρακτηρίζει με μια λέξη μόνο την κρίση πανικού, αυτό είναι ο τρόμος. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε, είμαστε παγωμένοι και μας έχει καταβάλει η αίσθηση ότι θα συμβεί κάτι απαίσιο από στιγμή σε στιγμή, και δεν έχουμε την δύναμη να κάνουμε τίποτα για αυτό. Πολλά άτομα όσο βιώνουν κρίση πανικού αισθάνονται ότι θα πεθάνουν. Πρέπει να θυμίζετε στον εαυτό σας ότι τίποτα από τα δύο δεν ισχύει.
Αν οι παλάμες σας ιδρώνουν όταν αγχώνεστε, αυτό μπορεί να είναι και σύμπτωμα μιας κρίσης πανικού - το λέμε επειδή είναι ακόμα μια πρακτική συμβουλή για να θυμίζετε στον εαυτό σας ότι η κρίση είναι στο μυαλό σας. Είναι επίσης πιθανό να ανατριχιάσετε, ή να σας πιάσει έξαψη σε ολόκληρο το σώμα.
Οι περισσότερες κρίσεις πανικού ξεκινούν και "χτίζουν" προς μια κορύφωση σε περίπου δέκα λεπτά. Έπειτα, θα αρχίσετε σιγά-σιγά να νιώθετε καλύτερα. Μια κρίση πανικού σπάνια θα κρατήσει περισσότερο από μια ώρα, ενώ τις περισσότερες φορές η εμπειρία έχει τελειώσει μέσα σε 20-30 λεπτά.
Οι κρίσεις πανικού έχει φανεί πως είναι και οικογενειακό ζήτημα, καθώς αν κάποιο μέλος της οικογένειάς σας τις αντιμετωπίζει, είναι πιο πιθανό να τις ζήσετε και εσείς κάποια στιγμή. Σχετίζονται, φυσικά, με το έντονο στρες, αλλά και με άλλους σωματικούς λόγους. Για παράδειγμα, είναι αρκετά πιθανό να βιώσετε κρίση πανικού αν πρόσφατα πήρατε κάποιο διεγερτικό ναρκωτικό, όπως η κοκαΐνη ή οι αμφεταμίνες. Η κατάχρηση αλκοόλ, επίσης, δεν βοηθάει, και μια κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί και ως σύμπτωμα στέρησης από κάποια ουσία. Σε περιπτώσεις μεγάλης ευαισθησίας στην καφεΐνη, ακόμα και μερικοί καφέδες παραπάνω μπορεί να σας προκαλέσουν μια κρίση πανικού, αν και αυτό είναι σχετικά σπάνιο.
Αν βιώνετε συχνά κρίσεις πανικού, ίσως θα ήταν καλή ιδέα να μιλήσετε με έναν γιατρό, ο οποίος θα σας βοηθήσει να καταλάβετε γιατί συμβαίνουν, όπως και να βρείτε τρόπους να τις διαχειρίζεστε καλύτερα μόνοι σας. Αν ο γιατρός σας δεν μπορεί να εντοπίσει κάποια σωματική αιτία που παθαίνετε συχνά κρίσεις πανικού, μπορεί να σας ζητήσει να μιλήσετε για το ενδεχόμενο διαταραχής πανικού και να προτείνει τις ανάλογες θεραπείες.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι πως μια κρίση πανικού δεν πρόκειται να σας κάνει κακό σωματικά, όσο κι αν αισθάνεστε εκείνη την στιγμή να χάνετε την γη κάτω απ' τα πόδια σας. Η μεγάλη ένταση κρατά μόνο λίγα λεπτά, όσο κι αν αισθάνεστε εκείνη την στιγμή να διαρκεί αιώνες. Μην ξεχνάτε πως θα περάσει, πως είναι στο μυαλό σας και πως οι βαθιές ανάσες είναι πολύ σημαντικές για να ηρεμήσετε τον εγκέφαλό σας εκείνη την στιγμή. Και δεν το εννοούμε αυτό μόνο με ψυχολογική έννοια: Όταν αγχωνόμαστε, παίρνουμε γρήγορες και κοφτές ανάσες, με αποτέλεσμα να μην οξυγονώνεται επαρκώς ο εγκέφαλός μας και να νιώθουμε ακόμα πιο μπερδεμένοι και αβοήθητοι. Οι βαθιές ανάσες είναι ο δρόμος για να δούμε τα πράγματα πιο ψύχραιμα.
Προφανώς, σε έντονες περιπτώσεις που δεν επαρκεί μόνο η ψυχοθεραπεία ή οι δικές μας μέθοδοι να ελέγχουμε μια κρίση πανικού, ο γιατρός μπορεί να θεωρήσει κατάλληλο να ξεκινήσει κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά είναι σημαντικό να μιλάτε με κοντινούς σας (για αρχή) ανθρώπους για αυτά που νιώθετε, για να τα εκφράζετε. Πολλές φορές, το να πούμε φωναχτά και να ακούσουμε αυτά που μας αγχώνουν μπορεί να βοηθήσει να αλλάξουμε την προοπτική μας προς το καλύτερο, ή να τα απομυθοποιήσουμε λίγο. Έπειτα, δεν υπάρχει καμία απολύτως ντροπή γύρω από τις κρίσεις πανικού. Είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα, και μιλώντας για αυτές ανοιχτά θα σπάσουμε κάθε κοινωνικό στίγμα που επιμένει να υπάρχει σχετικά με αυτές.
Επίσης, όσο κλισέ κι αν ακούγεται, το τρίπτυχο διατροφή-γυμναστική-ύπνος είναι πολύ σημαντικό. Αν όχι απευθείας για την καλύτερη διαχείριση των κρίσεων πανικού σας, για την γενικότερη υγεία σας. Είναι πολύ εύκολο σε περιόδους έντονου στρες να παραιτηθούμε λίγο από αυτό το τρίπτυχο. Να τρώμε κακές τροφές, να τρώμε υπερβολικά ή πολύ λίγο, να μην κινούμαστε αρκετά, να παραμελούμε την προσωπική μας υγιεινή και τον καλό ύπνο. Όλα αυτά εντείνουν το στρες που βιώνουμε και δημιουργούν έναν πολύ άσχημο φαύλο κύκλο που μας κάνει να νιώθουμε όλο και πιο αβοήθητοι. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πως με λίγο πείσμα μπορούμε να επιβληθούμε πάνω σε όλα αυτά.