Μεγάλες διεθνείς μελέτες έχουν καταδείξει πως η πανδημία και οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους των lockdown, μείωσαν σημαντικά την ερωτική επιθυμία, την συχνότητα των σεξουαλικών επαφών και την ικανοποίηση από αυτές. Ποια θα είναι η εξέλιξη όταν παρέλθει η απειλή του κορωνοϊού;

Το θέμα απασχόλησε ένα πολύ ενδιαφέρον debate που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του 30ού Πανελλήνιου Συνεδρίου Ψυχιατρικής, στη Θεσσαλονίκη. Δύο καταξιωμένοι καθηγητές ψυχιατρικής με ειδίκευση στην σεξολογία, διασταύρωσαν τα ξίφη τους, ανταλλάσσοντας εκ διαμέτρου αντικρουόμενες εκτιμήσεις για την επόμενη μέρα της πανδημίας. Ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο ΑΠΘ, Λουκάς Αθανασιάδης, έκανε την αισιόδοξη πρόβλεψη, παραλληλίζοντας την σημερινή εποχή με αυτή της δεκαετίας του 1920, όπου υπήρξε "έκρηξη" σεξουαλικότητας στον δυτικό κόσμο που έβγαινε από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την πανδημία ισπανικής γρίπης. Αντίθετα, ο διδάκτωρ Ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ και καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Θάνος Ασκητής, εμφανίστηκε λιγότερο αισιόδοξος, υποστηρίζοντας πως οι πληγές που θα αφήσει η πανδημία στις ερωτικές σχέσεις είναι βαθιές και θα αργήσουν να κλείσουν.

Λ. Αθανασιάδης: Οι κρίσεις είναι "επιταχυντές σχέσεων"

Ο κ. Αθανασιάδης αναγνώρισε πως οι καιροί είναι δύσκολοι σε θέματα σχέσεων και σεξουαλικότητας και αναφέρθηκε σε έρευνες που έδειξαν την αρνητική επίπτωση της πανδημίας στη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών, στην επιθυμία και στη συχνότητα παρακολούθησης πορνογραφικού υλικού. Υποστήριξε, ωστόσο, πως αυτό θα αλλάξει άρδην όταν η COVID-19 περάσει στο παρελθόν.

Επιχείρησε να παραλληλίσει την σημερινή κατάσταση με αυτή που επικρατούσε στον δυτικό κόσμο πριν από περίπου 100 χρόνια, στη δεκαετία του 1920, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την πανδημία της ισπανικής γρίπης. Τότε αναδείχτηκαν οι λεγόμενες flappers, το πρότυπο της χειραφετημένης γυναίκας, που βγήκε από τον πόλεμο και την πανδημία και διεκδίκησε μια ελευθερία. "Η γυναίκα το ρίχνει έξω, πηγαίνει σε πάρτι, καπνίζει, πίνει και είναι σεξουαλικά απελευθερωμένη. Αψηφά σεξουαλικές νόρμες, κάνει αντισύλληψη, παίρνει αντικαταθλιπτικά και ανταγωνίζεται τον άνδρα, διεκδικώντας δικαίωμα ψήφου και θέσεις εργασίας", είπε, εκτιμώντας πως θα συμβεί κάτι ανάλογο σήμερα.

Προς επίρρωσιν της πρόβλεψής του, επικαλέστηκε τον ελληνοαμερικανό καθηγητή του Yale, Νικόλα Χρηστάκη, ο οποίος στο βιβλίο του "Το βέλος του Απόλλωνα" προβλέπει τις εξελίξεις μετά την πανδημία σε διάφορους τομείς. Στο επίπεδο της σεξουαλικότητας, ο κ. Χρηστάκης εκτιμά πως μετά από μια περίοδο αναμονής, περίπου το 2024, τα πράγματα αλλάξουν και θα γίνει κάτι ανάλογο με τις αρχές του 20ού αιώνα.

"Τα ξεχνάμε αυτά, θα τα αφήσουμε πίσω. Κύριε Ασκητή, ήδη το έχουμε ξεχάσει αυτό που μας συνέβη. Δεν θα μείνει με έναν τρόπο που θα μας επηρεάσει σημαντικά", είπε, απευθυνόμενος στον "αντίπαλό" του στο debate. Προέβλεψε ότι και οι γάμοι θα αυξηθούν, επικαλούμενος το παράδειγμα της εμπόλεμης Ουκρανίας, ενώ συμφώνησε με την φράση της Βελγίδας ψυχοθεραπεύτριας Έσθερ Πέρελ, ότι "οι κρίσεις είναι επιταχυντές σχέσεων" και έχουν την τάση να ωθούν τα ευτυχισμένα ζευγάρια σε μεγαλύτερη δέσμευση.

Θ. Ασκητής: Η πανδημία μάς αλλοίωσε, μάς άλλαξε

Παίρνοντας τη θέση στο βήμα, ο Θ. Ασκητής ευχήθηκε να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις του συναδέλφου του και όχι οι δικές του. Διατύπωσε, όμως τον φόβο πως θα συμβεί το αντίθετο. "Λέτε εγώ που μιλάω για το σεξ σχεδόν 40 χρόνια, να θέλω να πω 'σεξ γιοκ' όπως είπε ο Ερντογάν 'Μητσοτάκης γιοκ'"; Διερωτήθηκε χαρακτηριστικά.

Απαντώντας στις προβλέψεις του κ. Αθανασιάδη, αλλά και του καθηγητή Χρηστάκη, υποστήριξε πως και οι δύο παρασύρθηκαν από τις περιόδους των πολέμων και διαφώνησε με τις εκτιμήσεις τους. "Οι πόλεμοι έκαναν σεξ, όχι οι πανδημίες. Στα καταφύγια, στα κρυσφύγετα, όπου οι βόμβες σφύριζαν, οι Γερμανοί εκτελούσαν και η ζωή έπαιζε κορώνα γράμματα. Εκεί έπεσε πολύ σεξ και πολλά παιδιά. Το baby boom στη δεκαετία του 50, με εξαίρεση την Ελλάδα, που δεν έκανε baby boom", είπε.

Κάνοντας μια αναδρομή στη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών, αναφέρθηκε στις διαδοχικές κρίσεις που έπληξαν τη σεξουαλικότητα. "Στην εποχή της ευμάρειας κ. καθηγητά, τα λεφτά και το σεξ έτρεχαν: αίμα, σπέρμα, χρήμα. Στην οικονομική κρίση, όλα στον πάτο, το σεξ κάνει μια βουτιά τεράστια", είπε απευθυνόμενος στον συνομιλητή του και πρόσθεσε πως μετά το τέλος της ήρθε η COVID-19.

"Η πανδημία μάς αλλοίωσε, μάς άλλαξε», είπε και πρόσθεσε: "κλειστήκαμε, απομονωθήκαμε, το ρίξαμε στον αυνανισμό, στα σύγχρονα κομπιούτερ μας, στις προσωπικές οθόνες μας, στα κλειστά δωμάτιά μας, στην έλλειψη επικοινωνίας".

Επικαλέστηκε διεθνείς μελέτες για τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας, η οποία μεταξύ άλλων αύξησε κατά 8,5% ως 27,8% την καταθλιπτική συμπτωματολογία. Σε ό,τι αφορά την σεξουαλική ζωή των ζευγαριών κατά την πανδημία, σε εργασία του 2021 το 31% των συμμετεχόντων δήλωσε μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και το 41% μειωμένη συχνότητα σεξουαλικών επαφών.

"Οι άνθρωποι κλείστηκαν, κοιμήθηκαν σε διαφορετικά δωμάτια, έτρωγαν μακαρόνια με κιμά και έβαζαν κιλά. Αυτή ήταν η ηδονή τους", είπε.

Αναφορικά με το αύριο, ανέφερε πως τα προγνωστικά μοντέλα δείχνουν διατήρηση των επιπτώσεων στην ψυχοσεξουαλική υγεία, με χαρακτηριστικά τη μειωμένη επιθυμία, την έλλειψη αυτοεκτίμησης, το πορνό, τις συγκρουσιακές σχέσεις, αλλά και την ήδη αυξημένη σεξουαλική βία.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πώς φροντίζω κάθε τύπο  δέρματος
Καρδιακή προσβολή: Οι β-αναστολείς συνδέονται με κατάθλιψη στη μετεγχειρητική φροντίδα
Δράμα: Κανένα ενδιαφέρον για 5 θέσεις παθολόγων, παρά το επίδομα άγονου