Η πρόσφατη κυβερνητική πρωτοβουλία για την δημιουργία πανελλαδικού δικτύου 17 Μονάδων Ειδικής Φροντίδας για τα εγκεφαλικά επεισόδια στο πλαίσιο του σχετικού Εθνικού Σχεδίου Δράσης, έχει στόχο τη βελτίωση της ιατρικής φροντίδας των ασθενών και τη μείωση των υψηλών ποσοστών θνητότητας και αναπηρίας μετά από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο στην Ελλάδα.
Σε διακεκριμένη διάλεξη, στο πλαίσιο του 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη, ο καθηγητής Νευρολογίας, Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής του Ruhr University στο Μπόχουμ, Χρήστος Κρόγιας (φωτογραφία), παρουσίασε το παράδειγμα της Γερμανίας. Μιας χώρας που μέσα από μια μακρά διαδρομή και συνεχή εξέλιξη 30 ετών έχει οργανώσει ένα δίκτυο συνολικά 342 πιστοποιημένων Μονάδων Εγκεφαλικών Επεισοδίων, σε ένα σύστημα Υγείας με 60.000 ξένους γιατρούς και με τους Έλληνες να είναι δεύτερη πολυπληθέστερη ομάδα ξένων γιατρών από την Ευρώπη, μετά τους Ρουμάνους.
ΜΕΕ δεν γίνεται με ένα μόνιτορ
Η πρώτη Μονάδα Εγκεφαλικών στη Γερμανία δημιουργήθηκε το 1994, με την εγκατάσταση μόνιτορ συνεχούς παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών των ασθενών και την προσθήκη μερικών γιατρών. Σχεδόν 30 χρόνια μετά, αυτό είναι μόνο ένα από τα συνολικά 46 κριτήρια για την πιστοποίηση των μονάδων. Από τις 342 που λειτουργούν σήμερα σε όλη την γερμανική επικράτεια, οι 168 είναι τοπικές, οι 153 υπερτοπικές και 21 μονάδες τηλεϊατρικής.
"Ο απλός εξοπλισμός μερικών κλινών με μόνιτορ και η αυθαίρετη ονομασία μιας ομάδας ασθενών ως Μονάδα Εγκεφαλικών δεν είναι Stroke Unit. Αυτά περάσανε", τόνισε ο κ.Κρόγιας.
Ενδεικτικά, ορισμένα από τα υπόλοιπα κριτήρια, είναι:
- Η Μονάδα πρέπει να βρίσκεται σε ξεχωριστό σημείο του νοσοκομείου
- Να είναι στελεχωμένη από μια εξειδικευμένη ομάδα διάφορων επαγγελμάτων με τακτικές συναντήσεις: Γιατρούς διάφορων ειδικοτήτων -υπό νευρολογική διεύθυνση κυρίως, με συμμετοχή ακτινολόγων, καρδιολόγων, παθολόγων- νοσηλευτές επίσης με εξειδίκευση, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς κλπ
- Παρακολουθεί τι γίνεται στον ασθενή μετά το εξιτήριο, μέσα από συνεργασίες με κέντρα αποκατάστασης, εξωτερικά ιατρεία, οικογενειακούς γιατρούς και ομάδες υποστήριξης ασθενών
- Συμμετέχει ενεργά στην πρόληψη, με εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού, συναντήσεις με προνοσοκομειακές υπηρεσίες όπως το ΕΚΑΒ κλπ
- Για την υπερτοπική μονάδα απαιτείται η ύπαρξη καρδιολογικής, παθολογικής και νευροχειρουργικής κλινικής στο νοσοκομείο
- Διάφορα ειδικά πιστοποιητικά για τους καρδιολόγους, τους νευροακτινολόγους και άλλες ειδικότητες που θα στελεχώσουν τη Μονάδα, αποτελούν προϋπόθεση για να αποκτήσει αυτή πιστοποίηση υπερτοπικού χαρακτήρα
Οι Μονάδες έχουν σε 24ωρη βάση τη δυνατότητα διενέργειας CT, μαγνητικής τομογραφίας και πρόσβαση εντός 30 λεπτών στους υποψήφιους ασθενείς για επανασηραγγοποίηση. Στα τελευταία κριτήρια που εισήχθησαν, με συμμετοχή και του Έλληνα καθηγητή, ήταν η πιστοποίηση νευροϋπερηχογραφίας από τη Γερμανική Εταιρεία Υπερηχογραφίας.
Η εξειδίκευση λογοθεραπευτών και εργοθεραπευτών για ΜΕΕ δεν αποτελεί ακόμη κριτήριο "κόκκινης κάρτας", αλλά αναμένεται να γίνει στο μέλλον. "Πρέπει να υπάρχει κάποιος με πιστοποιητικό για ευέλικτη ενδοσκοπική αξιολόγηση κατάποσης, κι αυτό είναι κάτι σημαντικό γιατί οι περισσότεροι ασθενείς που πεθαίνουν από εγκεφαλικό δεν πεθαίνουν λόγω κάποιου μεγάλου οιδήματος, αλλά λόγω της πνευμονίας εισρόφησης", επεσήμανε ο κ. Κρόγιας.
Δείκτες ποιότητας
Κάθε Μονάδα πρέπει να έχει μια πλήρη βάση δεδομένων, έτσι ώστε να είναι εφικτός και ένας ουσιαστικός έλεγχος ποιότητας. "Όλα πρέπει να τα συμπληρώνουμε, συνολικά είναι 52 ερωτήσεις για κάθε ασθενή: τι ώρα ήρθε, τι ώρα πήρε το CT, τι ώρα έγινε θρομβόλυση κλπ", ανέφερε ο Έλληνας καθηγητής, προσθέτοντας πως κάθε 3 χρόνια γίνεται ο έλεγχος ποιότητας, στο πρότυπο της αεροπορίας, όπου τόσο το αεροπλάνο όπως και ο πιλότος περνά από διάφορες διαδικασίες πιστοποίησης, και ο δεύτερος από διαδικασίες συνεχούς εκπαίδευσης μέσω προσομοίωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε ο κ. Κρόγιας, περίπου το 85% των ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο στη Γερμανία νοσηλεύτηκε σε πιστοποιημένη μονάδα. Το ποσοστό θρομβόλυσης είναι σταθερά στο 16%, ενώ οι μηχανικές θρομβοεκτομές αυξάνονται συνεχώς, με 7,8% την περασμένη χρονιά, που αναμένεται να ανέβει στο 9,1% φέτος. Ο μέσος όρος νοσηλείας στο μόνιτορ είναι 2,5 μέρες.
Το επόμενο βήμα, στο οποίο έχει προχωρήσει η χώρα της βόρειας Ευρώπης, είναι τα δίκτυα συνεργασίας, τα λεγόμενα Neurovascular Networks. "Είναι ήδη 20 στη Γερμανία. Πρόκειται για συνεργασία διάφορων κλινικών, τοπικών και υπερτοπικών, για το πού θα στείλει η τοπική μονάδα τον ασθενή αν χρειάζεται διακομιδή για μηχανική θρομβοεκτομή", σημείωσε.
Χαίρομαι που αρχίζει και στην Ελλάδα
Ο Έλληνας καθηγητής παρακολουθεί εδώ και χρόνια τις προσπάθειες για την δημιουργία δικτύου ΜΕΕ και στην Ελλάδα και δεν έκρυψε την ικανοποίησή του για το πρόσφατο ΦΕΚ για το πανελλαδικό δίκτυο 17 πιστοποιημένων Μονάδων στην ελληνική επικράτεια.
Το χαρακτήρισε ως μεγάλο βήμα για τη βελτίωση της ιατρικής φροντίδας των ασθενών με αγγειακό εγκεφαλικό, διευκρινίζοντας πως η εξέλιξη των Μονάδων θα γίνεται σταδιακά με τη συνεχή προσθήκη νέων κριτηρίων σε μια δυναμική διαδικασία, όπως έγινε και στη Γερμανία. «Είμαστε καλοί, θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι. Χρειάζεται ευαισθητοποίηση των ασθενών, των γιατρών, αλλά κυρίως και της πολιτείας. Χαίρομαι που αυτό πετυχαίνεται τελευταία», κατέληξε.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Το θαυματουργό γκι
Χριστουγεννιάτικη επίσκεψη Γεωργιάδη - Βιλδιρίδη σε 4 νοσοκομεία της Αττικής
4 υγιεινά πιάτα για το γιορτινό τραπέζι