Τις αιτίες εμφάνισης κρουσμάτων πνευμονίας από μυκόπλασμα (Mycoplasma pneumoniae), εξηγούν επιστήμονες σε άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet.

Όπως αναφέρουν, το Mycoplasma pneumoniae είναι μια κοινή αιτία λοιμώξεων της αναπνευστικής οδού με την πνευμομία της κοινότητας. Σε σύγκριση με άλλα παθογόνα, το μυκόπλασμα είναι άτυπο από πολλές απόψεις: είναι ένας από τους μικρότερους αυτοαναπαραγόμενους οργανισμούς, έχει μειωμένο και εξαιρετικά σταθερό γονιδίωμα (0,8 Mbp), στερείται κυτταρικού τοιχώματος, αναπτύσσεται αργά (χρόνος δημιουργίας 6 ώρες ), απαιτεί στενή επαφή για μετάδοση και έχει μια ξεχωριστή εμφάνιση ασθένειας (άτυπη πνευμονία), η παθογένεση της οποίας μπορεί να περιλαμβάνει ανοσία που προκαλείται από το κύτταρο ξενιστή.

Οι λοιμώξεις συμβαίνουν όλο το χρόνο σε πολλά διαφορετικά κλίματα παγκοσμίως, με επιδημίες κάθε λίγα χρόνια. Προηγούμενα δεδομένα έδειχναν ένα διάστημα 1 - 3 ετών μεταξύ των επιδημιών με πνευμονία από μυκόπλασμα στην Ευρώπη.

Διάφοροι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της εξασθένησης της ανοσίας της αγέλης ή της εισαγωγής νέων υποτύπων στον πληθυσμό, ευθύνονται για την περιοδική εμφάνιση επιδημιών.

Τον Μάρτιο του 2020, η εφαρμογή μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό, είχε ως αποτέλεσμα τον απότομο τερματισμό αυτών των επιδημιών και μια αξιοσημείωτη μείωση της ανίχνευσης πνευμονίας από μυκόπλασμα παγκοσμίως.

Σε σύγκριση με την προ-πανδημική επίπτωση, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση τον πρώτο χρόνο μετά την εφαρμογή των μέτρων προστασίας, παρόμοια με τη συχνότητα εμφάνισης άλλων παθογόνων του αναπνευστικού.

Ένα ακόμη πρωτοφανές, αλλά σημαντικό, είναι η μείωση της συχνότητας της πνευμονίας από μυκόπλασμα παρατηρήθηκε το δεύτερο έτος της πανδημίας, όταν άλλα παθογόνα του αναπνευστικού επανεμφανίστηκαν.

Η πρώτη παγκόσμια προοπτική μελέτη επιτήρησης του Mycoplasma pneumoniae (ESGMAC MAPS) ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2022 για να επιτρέψει την ταχεία ειδοποίηση σχετικά με τη γεωγραφική θέση οποιασδήποτε σημαντικής αύξησης της δραστηριότητας.

Τα πρώτα δεδομένα από αυτήν την επιτήρηση απέδωσαν μια σταθερά πολύ χαμηλή επίπτωση από τον Απρίλιο του 2022 έως τον Μάρτιο του 2023.

Aν και σε πολύ χαμηλά επίπεδα, σημειώθηκε αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων σε ορισμένες χώρες τους τελευταίους μήνες του τρίτου έτους (Ιανουάριος έως Μάρτιος 2023), που στη συνέχεια δικαιολογούσε αυξημένη επαγρύπνηση. 

Οι πιο συχνές ανιχνεύσεις στην Ευρώπη ήταν στη Δανία (436), στη Σουηδία (145), στην Ελβετία (132), στην Ουαλία (49), στη Σλοβενία ​​(41), στο Βέλγιο με PCR (136) και στη Φινλανδία (129).

Περιορισμοί πανδημίας

Αυτά τα δεδομένα παγκόσμιας προοπτικής επιτήρησης δείχνουν την επανεμφάνιση του Mycoplasma pneumoniae στην Ευρώπη και την Ασία περισσότερα από 3 χρόνια μετά την εισαγωγή των περιορισμών για την πανδημία.

Αυτή η καθυστερημένη επανεμφάνιση είναι εντυπωσιακή επειδή συνέβη πολύ μετά τη διακοπή των μέτρων και επειδή, από ό,τι γνωρίζουμε, είναι ένα φαινόμενο μοναδικό σε αυτό το παθογόνο.

Άλλα παθογόνα του αναπνευστικού με παρατεταμένη μείωση της συχνότητας εμφάνισης, αναζωπυρώθηκαν νωρίτερα από το Mycoplasma pneumoniae. Πρόκειται για το Mycobacterium tuberculosis και το Bordetella pertussis.

Υπάρχουν πολυάριθμες θεωρίες για την αλλαγή στην επιδημιολογία των λοιμώξεων που περιβάλλουν την πανδημία. Τα περισσότερα δεν ισχύουν για την πνευμονία από μυκόπλασμα μετά τη σοβαρή μείωση των περιστατικών και πολύ μετά τη διακοπή των περιορισμών της πανδημίας.

Η πιθανότητα αλληλεπίδρασης ιού-βακτηριδίου όπως παρατηρήθηκε για τον Streptococcus pneumoniae, όταν η χρονική καταστολή του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού, των ιών της γρίπης και του ανθρώπινου ιού συσχετίστηκε με μείωση της πνευμονιοκοκκικής νόσου σε μικρά παιδιά, θα μπορούσε να αποκλειστεί, δεδομένης της πολύ προγενέστερης αναζωπύρωσης των αναπνευστικών ιών.

Ανοσία αγέλης 

Η φθίνουσα ανοσία της αγέλης θα μπορούσε επίσης να "ευθύνεται" για την καθυστερημένη επανεμφάνιση. Η παροδική ανοσία της αγέλης από την τελευταία επιδημική περίοδο σε αρκετές χώρες, στα τέλη του 2019 - αρχές του 2020, θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε καθυστερημένη επανεμφάνιση, λαμβάνοντας υπόψη ένα διάστημα έως και 3 ετών μεταξύ των επιδημιών Mycoplasma pneumoniae.

Ωστόσο, δεν έχουμε ακόμη παρατηρήσει επανεμφάνιση σε χώρες όπου η τελευταία επιδημία αναφέρθηκε νωρίτερα (Γερμανία, Φινλανδία και Νορβηγία).

Η καθυστερημένη επανεμφάνιση είναι άτυπη και πιθανώς μοναδική για το Mycoplasma pneumoniae. Τα άτυπα χαρακτηριστικά που το διακρίνουν από άλλα παθογόνα είναι: ο αργός χρόνος παραγωγής (6 ώρες), η μεγάλη περίοδος επώασης (1 - 3 εβδομάδες) και ο σχετικά χαμηλός ρυθμός μετάδοσης θα μπορούσαν να είναι παράγοντες που οδηγούν σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποκατάσταση της λοίμωξης από πνευμονία από μυκόπλασμα στον πληθυσμό.

Σε χώρες όπου το Mycoplasma pneumoniae έχει επανεμφανιστεί, οι αριθμοί κρουσμάτων είναι συγκρίσιμοι με τους αριθμούς πριν από την πανδημία (ενδημικά).

Η εξέλιξη της επανεμφάνισης θα πρέπει να παρακολουθείται, για να αξιολογηθεί εάν ο αριθμός των κρουσμάτων θα κλιμακωθεί σε επίπεδα επιδημίας ή θα οδηγήσει σε ένα εξαιρετικά μεγάλο κύμα λοιμώξεων όπως παρατηρήθηκε για την αναζωπύρωση άλλων παθογόνων.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024