Η καρδιακή προσβολή (έμφραγμα του μυοκαρδίου) συμβαίνει όταν ένα ή περισσότερα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον καρδιακό μυ αποφράσσονται. Οι πληγείσες περιοχές δεν τροφοδοτούνται πλέον με επαρκές οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά.

Τα κύτταρα του καρδιακού μυός (καρδιομυοκύτταρα) πεθαίνουν και δημιουργούνται ουλές. Ένα μόνο έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια 1 δισεκατομμυρίου καρδιομυοκυττάρων.

Λαμβάνουν χώρα διαδικασίες αναδιαμόρφωσης που έχουν αρνητική επίδραση στη λειτουργία της καρδιάς. Καθώς η καρδιά δεν έχει σχεδόν καμία αναγεννητική ικανότητα, δεν υπάρχει αναμυοποίηση, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανανεωθεί ο κατεστραμμένος ιστός.

Η σημαντική απώλεια μυϊκής μάζας και λειτουργίας οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία πλήττει περισσότερα από 26 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Οι τρέχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις δεν είναι ακόμη σε θέση να αντιστρέψουν ή να αντισταθμίσουν επαρκώς αυτή την ανεπάρκεια, πράγμα που σημαίνει ότι οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν σημαντικά μειωμένη ποιότητα ζωής.

Το ποσοστό θνησιμότητας των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια είναι σημαντικά υψηλότερο. Μέχρι σήμερα, η μόνη διαθέσιμη θεραπεία για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ήταν η εμφύτευση συσκευών υποβοήθησης της κοιλίας ή η μεταμόσχευση καρδιάς, για την οποία μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των πασχόντων είναι επιλέξιμο.

Τόσο το υψηλό επίπεδο ταλαιπωρίας των πασχόντων όσο και το υψηλό κόστος για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης παγκοσμίως απαιτούν καινοτόμες θεραπευτικές στρατηγικές.

Στον τομέα της καρδιακής αναγέννησης, επιδιώκονται διάφορες προσεγγίσεις αναγεννητικής θεραπείας με στόχο την ανανέωση του ουλώδους καρδιακού μυϊκού ιστού:

  • Μεταμόσχευση καρδιακών προγονικών κυττάρων/καρδιακών μυϊκών κυττάρων
  • Αναγέννηση με τη βοήθεια της "μηχανικής ιστών"
  • Άμεσος επαναπρογραμματισμός του ουλώδους ιστού σε λειτουργικό καρδιακό μυϊκό ιστό
  • Διέγερση των ενδογενών μηχανισμών καρδιακής αποκατάστασης με φαρμακολογικούς παράγοντες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα επαγόμενα πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα (iPS) χρησιμοποιούνται ως αρχικό υλικό για τη μεταμόσχευση καρδιακών προγονικών κυττάρων/καρδιακών μυϊκών κυττάρων και την αναγέννηση με τη βοήθεια της μηχανικής ιστών.

Τα κύτταρα iPS μπορούν να παραχθούν από οποιοδήποτε σωματικό κύτταρο και είναι ικανά να εξελιχθούν σε καρδιακά μυϊκά κύτταρα. Υπάρχουν πρωτόκολλα που καθιστούν δυνατή την παραγωγή καρδιακών μυϊκών κυττάρων σε μεγάλες ποσότητες, έτσι ώστε να μπορούν να επιτευχθούν αριθμοί κυττάρων της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου.

Για τον άμεσο επαναπρογραμματισμό των κυττάρων του συνδετικού ιστού στην περιοχή της ουλής του εμφράγματος, δοκιμάζονται διάφοροι παράγοντες που επαναπρογραμματίζουν τα κύτταρα του συνδετικού ιστού απευθείας σε επαγόμενα καρδιακά προγονικά κύτταρα.

Τα προκύπτοντα προγονικά κύτταρα θα είναι σε θέση να αναμυοποιήσουν τον ουλώδη ιστό.

Η διέγερση των ενδογενών μηχανισμών καρδιακής επανόρθωσης βασίζεται στην εφαρμογή παραγόντων που βελτιώνουν ειδικά τη μικροκυκλοφορία στον κατεστραμμένο ιστό και συμβάλλουν έτσι στο σχηματισμό νέων αιμοφόρων αγγείων (μικροκαπηλεία) στις ουλώδεις περιοχές.

Η  επιστημονική - ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου "Ιnsure" (Institute for Translational Cardiac Surgery) του Καρδιολογικού Κέντρου του Μονάχου συνδυάζει στενά την κλινική εμπειρία των καρδιοχειρουργών με την τεχνογνωσία των επιστημόνων της έρευνας βλαστοκυττάρων και της αναπτυξιακής βιολογίας της καρδιάς.

Πηγές:
Institute for Translational Cardiac Surgery - "Insure"

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024