Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια μακροχρόνια ασθένεια που χαρακτηρίζεται απο αλλοίωση του χόνδρου στις αρθρώσεις με αποτέλεσμα την συνεχή τριβή των οστών μεταξύ τους και την δημιουργία δυσκαμψίας, πόνου και μειωμένου εύρους κίνησης. Σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος η ικανότητα έγερσης απο την καρέκλα, η άνετη στάση και η χρησιμοποίηση της σκάλας είναι συχνά περιορισμένη. Ο πόνος και η μυϊκή αδυναμία οδηγούν σε αναπηρία. Επιπρόσθετα η παχυσαρκία, έλλειψη άσκησης, γενετική προδιάθεση, οστική πυκνότητα και φύλλο αποτελούν παράγοντες οι οποίοι συνδέονται με την νόσο.

Το αμερικανικό κολλέγιο ρευματολογίας και η ευρωπαϊκή ένωση κατά των ρευματισμών συστήνουν την άσκηση ως μέρος της θεραπείας για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με οστεοαρθρίτιδα γόνατος μπορούν με ασφάλεια να κάνουν αερόβια άσκηση και να βελτιώσουν την λειτουργική τους κατάσταση μειώνοντας την αναπηρία και τον πόνο. Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν το περπάτημα ως κύριο τρόπο αερόβιας άσκησης ωστόσο το στατικό ποδήλατο είναι μια άλλη κοινή μέθοδος που έχει αποτελέσματα αποτελώντας μια εναλλακτική λύση σε ασθενείς που νοσούν απο αυτή την ασθένεια. Εξάλλου κινησιολογικές μελέτες δείχνουν ότι οι δυνάμεις που ασκούνται στο γόνατο κατα την διάρκεια της ποδηλασίας δεν είναι μεγαλύτερες απο ότι στο περπάτημα.

Η ποδηλασία χαμηλής έντασης είναι εξίσου αποτελεσματική όσο και η ποδηλασία υψηλής έντασης. Οι κλίμακες για χαμηλή ένταση είναι στο 30%-45% του αποθεματικού καρδιακού ρυθμού ενώ για την άσκηση υψηλής έντασης κυμαίνεται απο 60-75%. Η ένταση της ποδηλασίας καθορίζεται απο τη μέγιστη καρδιακή συχνότητα που επιτυγχάνεται κατά τη διάρκεια μέγιστων δοκιμών άσκησης για καρδιοαναπνευστικούς ασθενείς όπως είναι η εξάλεπτη δοκιμασία βάδισης. Ο αποθεματικός καρδιακός ρυθμός προσδιορίζεται με βάση την μέγιστη καρδιακή συχνότητα σύμφωνα με την μέθοδο του Karvonen (Αποθεματική Καρδιακή συχνότητα = Μεγιστη καρδιακή συχνότητα - Καρδιακή συχνότητα ηρεμίας). Η καρδιακή συχνότητα και η αρτηριακή πίεση παρακολουθείται καθ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας απο φυσικοθεραπευτή για να διασφαλιστεί ότι επανήλθαν στις αρχικές τους τιμές μετα το τέλος κάθε συνεδρίας. Η ποδηλασία διαρκεί γύρω στα 25 λεπτά με προθέρμανση-αερόβια άσκηση-αποθέρμανση. Το ύψος του καθίσματος ρυθμίζεται ξεχωριστά για κάθε ασθενή έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν επιτρέπονται παραπάνω απο δέκα μοίρες κάμψης του γόνατος. Οι ρυθμίσεις αυτές γίνονται με βάση μελέτες ότι οι δυνάμεις που ασκούνται στην άρθρωση του γόνατος κατα την διάρκεια της ποδηλασίας ελαχιστοποιούνται με υψηλότερα ύψη καθισμάτων. Οι ασθενείς ασκούνται για δέκα εβδομάδες με συχνότητα τρεις φορές την εβδομάδα. Μετά την αερόβια άσκηση γίνεται αργό περπάτημα, ασκήσεις αναπνοής και παγοθεραπεία.

Μετά απο δέκα εβδομάδες στατικής ποδηλασίας χαμηλής ή υψηλής έντασης οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος βελτιώνουν τον χρόνο ανέγερσης απο την καρέκλα, το εύρος ταχύτητας βάδισης σε απόσταση περπατήματος έξι λεπτών, την αερόβια ικανότητα και την μείωση του πόνου τόσο στην ηρεμία όσο και στο περπάτημα. Μάλιστα ο πόνος μειώνεται κατά 50% το οποίο αποτελεί κριτήριο βελτίωσης στη θεραπευτική παρέμβαση του χρόνιου πόνου.

Υπάρχει σημαντική κλινική εμπειρία ότι οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος είναι σε θέση να κάνουν ποδηλασία χωρίς να ταλαιπωρούν τα γόνατά τους. Αυτοί οι ίδιοι ασθενείς δεν μπορούν να περπατούν ή να τρέχουν κάνοντας άσκηση διότι αυτές οι δραστηριότητες περιορίζονται απο τον πόνο στο γόνατο. Η μειωμένη ταχύτητα βαδίσματος αποτελεί σύμπτωμα σε αυτούς ανάλογα με την σοβαρότητα της νόσου. Η ποδηλασία αυξάνει την επίδοση του περπατήματος. Οι ασθενείς αυτοί κατάφεραν να αυξήσουν την ποιότητα της βάδισης περπατώντας με αργό ρυθμό και αντίστοιχα με γρήγορο ρυθμό όταν τους ζητήθηκε. Η αύξηση αυτή μπορεί να οφείλεται στη βελτίωση του εφεδρικού δυναμικού του περπατήματος. Υπεύθυνος γ αυτό είναι ο εφεδρικός όγκος αέρα που είναι ο όγκος του αέρα που εκπνέεται με μέγιστη προσπάθεια μετά την ολοκλήρωση μιας φυσιολογικής εκπνοής. Η γήρανση του καρδιοπνευμονικού συστήματος παρουσιάζει μειωμένη πρόσληψη οξυγόνου, καρδιακή παροχή και καρδιακό ρυθμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μείωση της εφεδρικής χωρητικότητας. Ετσι οι ηλικιωμένοι πρέπει να λειτουργούν σε μεγαλύτερο ποσοστό από το μέγιστο κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής. Στη βάδιση η αύξηση του ρυθμού πεζοπορίας υποδηλώνει ότι η ποδηλασία μπορεί να αυξήσει την εφεδρική χωρητικότητα παρέχοντας ένα ευρύτερο φάσμα πεζοπορικών επιδόσεων. Επομένως είναι ευκολότερο γ αυτά τα άτομα να περάσουν απέναντι απο ένα δρόμο εγκαίρως ή να περπατήσουν σε ένα δωμάτιο με εμπόδια αυξάνοντας την λειτουργικότητά τους και προλαμβάνοντας τις πτώσεις.

Η στατική ποδηλασία χαμηλής ή υψηλής έντασης βελτιώνει την αερόβια ικανότητα ενισχύοντας τους μύες των κάτω άκρων. Οι εποπτευόμενες συνεδρίες άσκησης είναι ανώτερες απο τα προγράμματα στο σπίτι για τη μείωση του πόνου στο γόνατο σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα. Τα περισσότερα προγράμματα άσκησης γίνονται μέσα στο νερό αλλά υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι μόνο η άσκηση στη ξηρά προκαλεί αύξηση της μυϊκής δύναμης και μείωση του πόνου. Η άσκηση ποδηλασίας χαμηλής ή υψηλής έντασης μπορεί να εφαρμοστεί σε οστεοαρθρίτιδα γόνατος σε συνεργασία και με άλλες μορφές θεραπείας όπως το Manual Therapy έχοντας ευεργετικά αποτελέσματα.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Η αναδιάρθρωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης μπορεί να συμβάλλει στη βιωσιμότητα του συστήματος Υγείας
Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας
Ανατροπή με δικαστική απόφαση στη θέση προϊστάμενης Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας