Της Σοφίας Νέτα

Το τέλος της ανδρικής κυριαρχίας στο σεξ, αναδεικνύει έρευνα, η οποία δημοσιοποιείται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου).

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το διάστημα Ιανουάριος 2008-Ιανουάριος 2010 σε δείγμα 1.800 γυναικών και χαρτογραφεί τη σεξουαλική συμπεριφορά των γυναικών στην χώρα μας και σε σχέση με τα ανδρικά πρότυπα που καλλιεργούνται. Η συγκεκριμένη έρευνα της Εταιρείας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας ’αφορά σε ένα δείγμα γυναικών που πιστεύουμε ότι παίζει σημαντικό ιδεολογικό ρόλο στις εξελίξεις και στη νέα τάση που θα κυριαρχήσει και στη χώρα μας’, σχολιάζει διευθυντής της Εταιρείας Δρ. Κων Κωνσταντινίδης.

’Η σεξουαλική και κοινωνική απελευθέρωση ξεκινά πάντα σαν μια μειοψηφική τάση στα πιο προχωρημένα στρώματα της κοινωνίας και αργότερα επιβάλλεται σε όλον τον κοινωνικό ιστό. Η Σιμόν ντε Μποβουάρ δεν ήταν η μέση Γαλλίδα στην εποχή της. Η θέση της όμως επηρέασε γενιές γυναικών στους αγώνες για την ισότητα και η περίφημη φράση της ’γυναίκα δεν γεννιέσαι αλλά γίνεσαι’ ισχύει ακόμα.

Με λίγα λόγια, στην έρευνά μας απεικονίζεται μια τάση που ήδη είναι σημείο σύγκρουσης των φύλων και αφορά στην επιθετική αλλά δίκαιη θέση της γυναίκας πως θέλει η ίδια να επιλέγει τον σύντροφό της και όχι να της τον επιλέγουν οι κοινωνικές προκαταλήψεις. Ή ακόμα πιο απλά, γιατί η απιστία και επιλογή νέων συντρόφων από τον άνδρα είναι υπεραγιωμένη και νομιμοποιημένη, ενώ στη γυναίκα σχολιάζεται είτε με ειρωνεία είτε με σεξιστικά υπονοούμενα.

Σήμερα υπάρχει σχεδόν μια ομοφωνία πως κάτι έχει αλλάξει στοn τρόπο που η γυναίκα προσεγγίζει τον έρωτα και τη σχέση.

Από το 1960, με το φεμινιστικό κίνημα στην κορύφωσή του ήδη μπήκαν τα πρώτα στίγματα αμφισβήτησης της ανδρικής κυριαρχίας και η ισότητα των φύλων έμοιαζε να εδραιώνεται τουλάχιστον ιδεολογικά στο δυτικό κόσμο.

Η γυναίκα της σύγχρονης κοινωνίας σήμερα εργάζεται, συμμετέχει στα κοινά, διεκδικεί πολιτική παρουσία και δικαιώνεται στην ερωτική πρωτοβουλία χωρίς τις προκαταλήψεις της παραδοσιακής μορφής όπου το δίπολο σχέση έπρεπε να έχει στον ισχυρό ενεργητικό ρόλο το άρρεν και στον παθητικό και εύθραυστο το θήλυ.

Η αλλαγή αυτών των ρόλων όπου ο πατέρας αφέντης αποφασίζει και η γυναίκα απλά υπακούει είναι σίγουρο ότι δεν υπάρχει πια χωρίς όμως να ξεκαθαρίσει αν ο ρόλος του άνδρα συντρόφου-σε ισότιμη θέση με τη γυναίκα σύντροφο-έχει εγκατασταθεί αρμονικά.

Η μετάβαση αυτή φαίνεται πως είναι επώδυνη πορεία για τον άνδρα που του αμφισβητήθηκε η πρωτοκαθεδρία. Είναι όμως το ίδιο δύσκολη και για τη γυναίκα που παρακολουθεί αμήχανα αυτή τη μετάβαση, ίσως και με μια αγωνία για την υπερβολική εξουσία που φαίνεται να απολαμβάνει αλλά ίσως δεν μπορεί να διαχειριστεί.

Στη μητριαρχική κοινωνία, η φυσική υπεροχή της γυναίκας σε σχέση με τη ζωή αλλά και με τον άνδρα, μέσω των κοινωνικών θεσμών, της έδωσε τη θέση εξουσίας που έμοιαζε τόσο δίκαιη. Αντίστοιχα στην πατριαρχική κοινωνία, το αστικό δίκαιο, που είναι νομικό και οικονομικό δίκαιο, μια δοτή εξουσία-ίσως αφύσικη άρα και άδικη και βίαιη, είναι αυτό που έδωσε τη θέση εξουσίας στον άνδρα.

Το νέο περιέχει πάντα το παλιό και η γέννηση του καινούργιου έχει μια βία αλλά και μια σκοτεινή πλευρά που δεν είναι πάντα εύκολα ορατή, γιατί σκεπάζεται από προκαταλήψεις και στερεότυπα.

Ο σκληρός άνδρας έδωσε τη θέση του σε ένα λιγότερο ανδροπρεπές μοντέλο και σε όλες τις έρευνες διεθνώς η ανδροπρέπεια παίρνει τα λιγότερα εύσημα από τις γυναίκες. Αντίθετα, εκθειάζεται η πίστη, η συντροφικότητα, η τρυφερότητα και γενικά τα πιο θηλυκά στοιχεία της ανδρικής φιγούρας.

Η γυναίκα αντίθετα πρέπει να μιμείται την ανδρογυναίκα χωρίς ενοχές και να κρύβει τη θηλυκότητά της, σημάδι της σεξιστικής ιδεολογίας της ανδροκρατικής κυριαρχίας που προηγήθηκε.

Στερεότυπα που καταργούνται

Η γυναίκα Πηνελόπη

Η αλήθεια είναι πως η γυναίκα είναι το ίδιο άπιστη σε συχνότητα. Στη μεγάλη έρευνα της ΕΜΑΣ για το σύνδρομο ομοιοπληξίας φαίνεται πως η απιστία στα 7 χρόνια γάμου και σχέσης, είναι το ίδιο συχνή σε ποσοστά και στα δυο φύλα, γεγονός που καταρρίπτει το μύθο ότι ο άνδρας μόνο απιστεί.

Στις συνεντεύξεις με τις γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα, πολλές από αυτές (το μεγαλύτερο ποσοστό), παραδέχτηκαν πως η σεξουαλική απιστία στο γάμο τους, ξεκίνησε από την αρχή του έγγαμου βίου είτε γιατί δεν ταίριαζαν με το σύντροφό τους σεξουαλικά, είτε γιατί τις παραμελούσε ιδιαίτερα μετά τη γέννηση των παιδιών. Σε πολλές έρευνες του εξωτερικού υπάρχει πλέον βεβαιότητα πως το ποσοστό απιστίας στους γάμους ακουμπά το 80% έως και 87% - και για τα δυο φύλα.

Το δείγμα γυναικών που ρωτήσαμε σχεδιάστηκε ώστε να περιλαμβάνει γυναίκες με μόρφωση και οικονομική ανεξαρτησία, γιατί θέλαμε την άποψη της σύγχρονης γυναίκας που λειτουργεί ιδεολογικά ως καθοδηγητής και της υπόλοιπης κοινωνίας, αλλά και γιατί είναι το δείγμα που μπορεί να απαντήσει στις έρευνες με λιγότερες αναστολές και ταμπού. Οι διανοούμενες γυναίκες ανέκαθεν έπαιξαν ρόλο προοδευτικό και άλλαξαν πεποιθήσεις και καθυστερημένες αντιλήψεις, που συνήθως βασανίζουν τα πιο φτωχά και καθυστερημένα κοινωνικά τμήματα.

Ο άνδρας άπιστος

Η σημερινή εικόνα δεν ενισχύει αυτό το στερεότυπο (ίδια ποσοστά απιστίας και στα δυο φύλα) παρά τη στερεοτυπική εικόνα που επικρατεί-και κυριαρχεί στα μέσα κυρίως-για έναν άνδρα που τρέχει συνεχώς πίσω από το θηλυκό ως σάτυρος και τη γυναίκα του αθώα και θύμα της δικής του άκρατης σεξουαλικότητας. Αυτό σήμερα δεν επιβεβαιώνεται σε έρευνες, τόσο στο εξωτερικό όσο και στη δική μας.

Ο άνδρας μοιάζει να μην ταυτίζεται με αυτή την εικόνα σήμερα, όχι μόνο γιατί δεν είναι στην πράξη ικανός για κάτι τέτοιο αλλά και γιατί αυτή η αρχετυπική εικόνα έχει καταδικαστεί από τα σύγχρονα ιδεολογικά ρεύματα σαν εικόνα καθυστερημένη και απολίτιστη. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ο άνδρας που εξειδικεύεται δεν είναι ο ουραγκοτάγκος, αλλά ένας πιο ευαίσθητος και θηλυπρεπής άνδρας που στέκεται τρυφερά στο πλάι της συζύγου, της συντρόφου, του παιδιού κλπ.

Η γυναίκα θέλει ανδροπρέπεια

Η άποψη αυτή δεν δικαιώνεται σήμερα στη γυναικεία ματιά. Αντίθετα ο μαλθακός και ελεγχόμενος άνδρας ίσως να έχει περισσότερες επιλογές.

Μετά τη νίκη του φεμινιστικού κινήματος ήδη από τη δεκαετία του 60, ο άνδρας ράμπο έχει καταδικαστεί σαν ιδεολογική φιγούρα που ταυτίζεται με το πρωτόγονο και άγαρμπο, ενώ η εικόνα ενός άνδρα που αποδέχεται και το θηλυκό στοιχείο της προσωπικότητάς του, μοιάζει πιο γοητευτική και ερωτεύσιμη, γιατί η γυναίκα στα πλαίσια της ισοτιμίας αναζητά ένα σύντροφο εραστή και όχι ένα δεσπότη πατέρα αφέντη της δικής της σεξουαλικότητας.

Ο άνδρας κυνηγός

Η γυναίκα σήμερα διεκδικεί ισότιμα τη σεξουαλική ηδονή και κυνηγά το αρσενικό θύμα με τα ίδια μέσα που χρησιμοποιεί ο άνδρας. Θα ήμασταν στη σπηλιά ακόμα αν πιστεύαμε πως η γυναίκα σήμερα που εργάζεται, σπουδάζει, κυκλοφορεί μόνη της τα βράδια είναι μια αθώα κοκκινοσκουφίτσα, θύμα ενός κακού λύκου (αρσενικού) και όχι μια αυτόνομη σεξουαλικά προσωπικότητα που θα διεκδικήσει ισότιμα το ερωτικό παιχνίδι όταν επιλέξει.

Στην έρευνα φαίνεται πως πολλά νυχτοπερπατήματα της γυναίκας γίνονται με στόχο τη σεξουαλική ηδονή και όχι την αθώα βόλτα. Σήμερα πολλές γυναίκες έχουν το θάρρος να υποστηρίξουν πως η ηδονή και μόνο-χωρίς τις ρομαντικές της προεκτάσεις (γάμος, παιδιά, σχέση)-είναι εξίσου σημαντική για τη σωματική και ψυχική της ισορροπία, κάτι που σαν επιχείρημα ακουγόταν παλιά μόνο για τους άνδρες (ο άνδρας το κάνει για τις ορμές του και μόνο).

Η γυναίκα θέλει σχέση και όχι σεξ

Η γυναίκα πλέον μπορεί άφοβα να δικαιωθεί στην επιλογή του σεξουαλικού κυνηγού. Σήμερα, την εποχή της μονάδας και της κατάρρευσης των θεσμών, θα είναι ουτοπία να πιστεύει κανείς πως η γυναίκα θέλει να κλειστεί στο χαρέμι του άνδρα πασά για να υπηρετήσει το γάμο με τα πρότυπα της μαμάς και της οικογενειακής παράδοσης. Ζούμε την εποχή της ατομικής ευτυχίας αποενοχοποιημένα, όπου τα δυο φύλα είναι ανεξάρτητες μονάδες εκτός από σύντροφοι και σύζυγοι.

Άνδρες και γυναίκες βιώνουν την κρίση των θεσμών και κανείς πλέον δεν πιστεύει πως δυο διαφορετικά φύλα και διαφορικές κουλτούρες θα αφήσουν τα πρόσωπά τους έξω από το σπίτι και θα φορούν τη μάσκα της αιώνιας αγάπης και ισορροπίας μέσα στο διαμέρισμα της συμβίωσης. Παλιά ο άνδρας ασφυκτιούσε-τώρα η γυναίκα δεν μπορεί! Ξέρει σήμερα η γυναίκα πως η σχέση, ο γάμος αλλά και η οικογένεια δεν είναι μηχανές ευτυχίας και χαράς, αλλά πολλές φορές πεδία σύγκρουσης και ενταφίασης της επιθυμίας, για αυτό και δεν θα διστάσει να υπηρετήσει προσωπικές επιλογές για σεξουαλικές χαρές και ηδονές, αν αυτά δεν τα βιώνει στο σπίτι της.

Ο άνδρας καριέρα και η γυναίκα οικογένεια

Σήμερα οι περισσότερες γυναίκες θέλουν εξίσου αυτό το ρόλο της κοινωνικής επιτυχίας σχεδόν ισότιμα με τον άνδρα. Στις μέρες μας θα είναι τυφλός κάποιος αν δεν βλέπει με τι συνέπεια και επαγγελματισμό οι γυναίκες υπηρετούν το στόχο της καταξίωσης, κάνοντας τους άνδρες να σκάνε από ζήλια και να προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις επιτυχίες τους κάνοντας σεξιστικά υπονοούμενα (ότι ανέβηκαν πουλώντας το κορμί τους).

Καμία γυναίκα από το δείγμα δεν θα εγκατέλειπε τη δουλειά της για να υπηρετήσει τον άνδρα και το σπίτι και το μεγαλύτερο ποσοστό θα διάλεγε την καριέρα αντί για το γάμο αν έπρεπε να επιλέξει μεταξύ των δύο. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί ξέρει πως κάποια στιγμή θα χρειαστεί να μείνει και μόνη της, αφού ένας στους δυο γάμους καταρρέει.

Η γυναίκα έλεται από το πνεύμα και όχι από το σώμα

Οι γυναίκες κοιτάζουν τα ίδια σημεία του σώματος που κοιτάζουν και οι άνδρες. Η εικόνα που καλλιεργήθηκε από την ανδρική ματιά της κοινωνίας-ότι ο άνδρας βλέπει το σώμα και η γυναίκα το μυαλό -ασφαλώς σήμερα δεν είναι η πραγματικότητα, αφού και σε αυτή την έρευνα, όπως και σε προηγούμενες, φαίνεται πως οι γυναίκες κοιτάζουν τα ανδρικά σώματα στα ίδια σημεία που εκπέμπουν ζωικό ερωτισμό.

Ο άνδρας αποφασίζει

Λάθος, στο δείγμα φαίνεται πως οι γυναίκες πήραν την πρωτοβουλία τις περισσότερες φορές. Έτσι και αλλιώς, ακόμα και στην εποχή της ανδροκρατίας είναι γνωστό πως η γυναίκα ήταν πίσω από τις μεγάλες αποφάσεις (πίσω από ένα μεγάλο άνδρα, ψάξτε μια σημαντική γυναίκα). Πόσο μάλλον σήμερα που η γυναίκα της παραγωγής, της πολιτικής, της επιστήμης μπορεί να είναι έρμαιο των ανδρικών αποφάσεων, είτε του συζύγου, είτε του συντρόφου της; Στο δείγμα μας φαίνεται πως όλες οι σημαντικές αποφάσεις θετικές και αρνητικές, πάρθηκαν από τη γυναίκα και όχι από τον άνδρα.

Η γυναίκα προτιμά τη σχέση από το σεξ

Λάθος, η γυναίκα θέλει το ίδιο τη σωματική ηδονή. Στην έρευνά μας αλλά και στην εμπειρία μας, οι γυναίκες ήσαν πίσω από την απόφαση του άνδρα να συζητήσει τα ερωτικά του αδιέξοδα. Η γυναίκα με τη φυσική υπεροχή και τον πραγματισμό της για ζητήματα ζωής, άρα και σεξουαλικής πρακτικής, δεν μπορεί να γίνει στρουθοκάμηλος, όπως συνηθίζει να γίνεται ο άνδρας που φοβάται να δει την αποτυχία κατάματα. Σήμερα, η γυναίκα δεν αρκείται στον τιμητικό τίτλο, έωλο πολλές φορές της μητέρας, άγιας και νοικοκυράς, αλλά θέλει το σωματικό έρωτα σαν πηγή ευτυχίας και ισορροπίας. Έτσι θα τον διεκδικήσει και πιο ξεκάθαρα είτε συζητώντας το με το σύντροφο, είτε αναζητώντας άλλους αν ο ίδιος δεν θέλει να δώσει λύση.

Ο άντρας θέλει μικρότερες και η γυναίκα μεγαλύτερους

Η γυναίκα φαίνεται πως δεν λέει όχι στους πιο νέους εραστές. Η ανδρική κυριαρχία έκρυψε αυτή την πλευρά της επιθυμίας για το νέο και υγιές σαν μοναδικό ανδρικό προνόμιο. Αυτό ίσως κάποτε βόλευε στα πλαίσια μιας συντηρητικής και βουκολικής ιδεολογίας την υποκριτική ματιά του άνδρα.

Σήμερα όμως, η γυναίκα σαφώς θα πάει με ένα νεώτερο και υγιέστερο αρσενικό για να περάσει καλά, βάζοντας στον κάλαθο των αχρήστων αυτές τις στερεοτυπικές απόψεις, που υποχρέωσαν τις μητέρες τους στη χρόνια ανοργασμία και κατάθλιψη.

Η μοντέρνα γυναίκα ξέρει πολύ καλά πως το καλό σεξ είναι και φάρμακο, είναι το ίδιο ενημερωμένη επιστημονικά όπως και κάθε άνδρας, θα ζήσει την εμπειρία αυτήαπορρίπτοντας τις μανιχαϊκές απόψεις μιας μεσαιωνικής ιδεολογίας και θα κάνει τη ζωή της όπως το αντίστοιχο αρσενικό’.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Μιχ. Γιαννάκος: Γιατί είναι χαμηλή η συμμετοχή στις απεργίες των υγειονομικών
Οι συμπεριφορές που επιδεινώνουν την κατάθλιψη
Αστυνομικός ενημερώθηκε ότι είχε καρκίνο με καθυστέρηση ενός χρόνου