Κίνδυνος για νόσο λεγεωνάριων από το lockdown

Σε αύξηση του κινδύνου μετάδοσης της νόσου των λεγεωνάριων μέσω κλιματιστικών και ύδρευσης σε ξενοδοχεία, οδοντιατρεία και επιχειρήσεις, οδηγεί η επαναλειτουργία τους έπειτα από το lockdown για τον κορωνοϊό.

Για αυτό, απαιτείται ιδιαίτερη διαδικασία συντήρησης και καθαρισμού τους, προκειμένου να μην υπάρξει διασπορά του βακτηρίου της legionella, το οποίο προκαλεί σοβαρή λοίμωξη στο αναπνευστικό.

Υψηλό κίνδυνο νόσησης διατρέχουν όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, οι καπνιστές, όσοι βρίσκονται υπό αγωγή με κορτικοστεροειδή, όσοι πάσχουν από χρόνιες πνευμονοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα και νεφρική ανεπάρκεια, όσοι έχουν υποστεί μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με εξασθενημένο και ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει με εγκύκλιό του ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας Παναγιώτης Πρεζεράκος.

Στην εγκύκλιο, που παρατίθεται πιο κάτω, επισημαίνεται πως η διακοπή λειτουργίας γραφείων, ξενοδοχείων, επιχειρήσεων και εγκαταστάσεων λόγω των μέτρων για την αποφυγή διασποράς του κορωνοϊού, είχε ως αποτέλεσμα και τη διακοπή της λειτουργίας των συστημάτων ύδρευσης των λοιπών εγκαταστάσεων.

Όπως επισημαίνει, αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης του βακτηριδίου Legionella Pneumophila στο εσωτερικό δίκτυο των συγκεκριμένων δομών.

Το βακτήριο της Legionella συνήθως αναπτύσσεται στα επιφανειακά νερά, όμως είναι δυνατόν να ανιχνευθεί και στο καθαρό νερό, ενώ επιζεί ακόμη και στο αποσταγμένο νερό.

Ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού του παρουσιάζονται στα δίκτυα διανομής νερού των κτιρίων και ειδικότερα στο δίκτυο διακίνησης ζεστού νερού χρήσης (θερμοκρασία υψηλότερη των 25 οC).

H παρουσία οργανικών και ανόργανων ουσιών και μικροοργανισμών στο νερό ευνοεί τη δημιουργία αποικιών στην εσωτερική επιφάνεια των σωληνώσεων.

Εστία

Το πλήθος των αποικιών αυξάνεται, σχηματίζοντας μια βιομεμβράνη, η οποία αποτελεί εστία πιθανής μόλυνσης του νερού των δικτύων διανομής νερού των κτιρίων απελευθερώνοντας μικροοργανισμούς στο πόσιμο νερό.

Η μόλυνση του ανθρώπινου οργανισμού γίνεται αερογενώς, όταν σταγονίδια του μολυσμένου νερού εισέρχονται στην αναπνευστική οδό με τη μορφή αερολύματος (από την κεφαλή του ντους, τις βρύσες, τα σταγονίδια από τον καταιονισμό νερού στη λεκάνη αποχωρητηρίου κατά την εκκένωση και τα συστήματα κλιματισμού).

Η πλημμελής συντήρηση του μηχανολογικού εξοπλισμού κατά την περίοδο μερικής ή ολικής διακοπής της λειτουργίας ενός κτιρίου σε συνδυασμό με τη μειωμένη ροή ή στασιμότητα του νερού και τις περιβαλλοντικές θερμοκρασίες στα συστήματα ύδρευσης, ενδέχεται να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του βακτηριδίου.

Για την επαναλειτουργία συστημάτων, όπως ο κεντρικός κλιματισμός και οι πύργοι ψύξης, ζητείται εκτίμηση κινδύνου και πλήρης απολύμανσή τους.

Οδοντιατρεία

Έμφαση δίνεται στη διαχείριση του κινδύνου σε συστήματα ύδρευσης στα οδοντιατρεία.

Η οδοντιατρική θεραπεία ενέχει την πιθανότητα αυξημένου κίνδυνου μόλυνσης από αερολύματα που παράγονται με μεγάλη ταχύτητα από τον εξοπλισμό που τροφοδοτείται από την γραμμή νερού της οδοντιατρικής μονάδας (τροχοί και λοιπά εργαλεία) και είναι πιθανό το δημιουργούμενο αερόλυμα να εισέλθει στην αναπνευστική οδό του ασθενούς ή του οδοντιάτρου.

Για την διατήρηση των συστημάτων νερού του εξοπλισμού οδοντιατρικών μηχανήματων και εγκαταστάσεων σε ασφαλή κατάσταση προτείνονται τα ακόλουθα:

Ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους από λοιμώξεις που οφείλονται σε παθογόνους μικροοργανισμούς που μεταδίδονται με το νερό, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την πανδημία της COVID- 19.
Μέριμνα για τη διατήρηση των μέτρων ελέγχου σε όλα τα συστήματα ύδρευσης, όπως διατήρηση των κατάλληλων θερμοκρασιών του νερού για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης εστιών μικροβίων, την προσθήκη βιοκτόνων και κατά περίπτωση κατάρτιση προγραμμάτων παρακολούθησης, δειγματοληψίας, ξεπλύματος.
Εκτίμηση κινδύνου από έμπειρο προσωπικό, πριν εξεταστούν αλλαγές στη χρήση και τη διαχείριση των συστημάτων διανομής νερού.

Τέλος, ζητείται διαρκής επαγρύπνηση για την έγκαιρη ανίχνευση της νόσου των λεγεωναρίων.

Δημ.Κ.