Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος. Έχει διάμετρο 2,5-3,5 εκατοστά και διαμέσου αυτής κυκλοφορεί το αίμα από την καρδιά και φθάνει σε όλα τα όργανα του σώματος. Το τοίχωμα της αορτής αποτελείται από τρεις χιτώνες: τον έσω, τον μέσο και τον έξω.

Ο μέσος χιτώνας είναι εμπλουτισμένος κυρίως με μυϊκά κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την ελαστικότητα του τοιχώματος της αορτής. Η αορτή μπορεί να διαταθεί ανάλογα με τις βλάβες που υπάρχουν στο τοίχωμά της και την πίεση του αίματος που εξασκείται πάνω σε αυτό.

Όταν η διάταση της αορτής είναι μεγάλη και περιορίζεται σε ορισμένα της τμήματα ονομάζεται ανεύρυσμα. Ανάλογα με την ανθεκτικότητα του τοίχωματός της και που προσδιορίζεται γονιδιακά ή ανάλογα με τις διάφορες παθήσεις του, εκδηλώνονται τα ανευρύσματα της αορτής.

Τα ανευρύσματα εμφανίζονται είτε στην αρχή της αορτής (ανιούσα αορτή) είτε στο μέσο (θωρακική αορτή) είτε στο τελικό τμήμα της (κοιλιακή αορτή).

Είναι αναμφισβήτητο ότι το ανεύρυσμα της αορτής είναι επικίνδυνο όταν έχει μεγάλο μέγεθος. Τα τοιχώματα της αορτής χάνουν την ελαστικότητά τους όταν η διάμετρος της αορτής υπερβεί τα 5-5,5 εκατοστά. Για αυτό όταν η διάμετρος της αορτής ξεπεράσει τα 5,5 εκατοστά τότε η ένδειξη για χειρουργική επέμβαση είναι επιβεβλημένη.

Εν τούτοις όμως είναι δυνατόν ακόμα και χωρίς να προϋπάρχει ανεύρυσμα να διαχωρισθούν τα τοιχώματα της αορτής και να δημιουργηθεί το λεγόμενο διαχωριστικό ανεύρυσμα, το οποίο εάν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα μπορεί να εξελιχθεί δραματικά και να προκαλέσει ακόμα και τον θάνατο.

Ο διαχωρισμός των τοιχωμάτων της αορτής γίνεται συνήθως όταν υπάρχει αθηροσκλήρωση και υπέρταση, οπότε σε ένα παροξυσμό υπερτασικής κρίσης μπορεί να συμβεί διαχωρισμός και ρήξη του διαχωριστικού ανευρύσματος.

Για αυτό σε κάθε ανεύρυσμα της αορτής πρωταρχικός ρόλος της θεραπείας είναι η φαρμακευτική αντιμετώπιση της αθηροσκλήρωσης και ο έλεγχος της υπέρτασης. Εάν αυτοί οι δύο παράγοντες αντιμετωπισθούν με επιτυχία, τότε είναι δυνατόν να σταθεροποιηθεί η διάταση ή το ανεύρυσμα της αορτής για μεγάλο χρονικό διάστημα και να αποφευχθεί μία άσκοπη επέμβαση, η οποία δεν στερείται παντελώς κινδύνου.

Σε κέντρα με μεγάλη πείρα η θνητότητα από την επέμβαση του ανευρύσματος της αορτής κυμαίνεται περί το 3%.

Η θνητότητα ενός ανευρύσματος διαμέτρου κάτω των 5,5 εκατοστών δεν υπερβαίνει το 1%, ενώ για ανευρύσματα μεγαλύτερα των 5,5 εκατοστών που παραμένουν ανεγχείρητα η θνητότητα δεκαπλασιάζεται.

Κατά συνέπεια η αντιμετώπιση του ανευρύσματος μέχρις ότου ξεπεράσει τα 5,5 εκατοστά σε διάμετρο πρέπει να είναι συντηρητική. Αντίθετα, μετά τα 5,5 εκατοστά η αντιμετώπιση είναι επεμβατική.

Για ανευρύσματα της ανιούσης αορτής η εγχειρητική αντιμετώπιση είναι μονόδρομος. Αντίθετα, για ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής ή και της θωρακικής μπορεί να επιχειρηθεί η τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent) από τις αρτηρίες του ποδιού χωρίς εγχείρηση.

Η επέμβαση αυτή αφορά ανευρύσματα που δεν περιέχουν θρόμβους ή δεν βρίσκονται κοντά σε κλάδους που οδηγούν σε ζωτικά όργανα (νεφρικές αρτηρίες). Όσον αφορά τα αποτελέσματα των επεμβάσεων φαίνεται ότι είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά.

Στη μεγαλύτερη μέχρι τώρα συγκριτική μελέτη μεταξύ των επεμβατικών μεθόδων που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο μεγαλύτερο και εγκυρότερο ιατρικό περιοδικό (NEJM) αναφέρεται ότι: Όσον αφορά τα ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής και οι δύο μέθοδοι (χειρουργική και επεμβατική) είναι ασφαλείς και οι ασθενείς έχουν την ίδια επιβίωση σε ένα χρονικό διάστημα παρακολούθησης που είχε διάρκεια 6 ετών.

Εν τούτοις η επεμβατική μέθοδος είχε το μειονέκτημα των περισσοτέρων επιπλοκών, ενώ η χειρουργική μέθοδος των περισσοτέρων καρδιοαγγειακών επεισοδίων και θανάτων στο περιεγχειρητικό στάδιο.

Γενικότερα όμως πρέπει να ειπωθεί ότι το ανεύρυσμα συνοδεύεται συνήθως με γενικότερη αθηροσκλήρωση των αρτηριών του σώματος. Έτσι, ενώ ο ασθενής ζει με το φόβο της ρήξης του ανευρύσματος, τα 2/3 των αρρώστων με ανευρύσματα χάνονται από καρδιοαγγγειακά και ιδιαίτερα εγκεφαλικά επεισόδια και όχι από τη ρήξη του ανευρύσματος.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024