CoViD-19: Μακροχρόνια αντισώματα από εμβολιασμό και νόσηση [μελέτη]

Η επικρατούσα άποψη, που στηρίζεται κυρίως σε βραχυχρόνιες μελέτες παρατήρησης, θέλει την ανοσία που προκαλείται από εμβολιασμό κατά του SARS-CoV-2 ή/και λοίμωξη με COVID-19 να εξασθενεί γρήγορα. Μεγάλη αμερικανική μελέτη με τριετή διάρκεια και ανάλυση άνω των 8.000 δειγμάτων για αντισώματα καταδεικνύει πως η ανοσία αρχικά όντως φθίνει, αλλά σταθεροποιείται σε ένα σημείο ρύθμισης, περίπου 7 με 9 μήνες μετά τον εμβολιασμό.

Η μελέτη επιβεβαιώνει, επίσης, πως η υβριδική ανοσία, που προέρχεται από τον συνδυασμό εμβολιασμού και νόσησης, παρέχει καλύτερη προστασία από τον εμβολιασμό ή τη νόσηση μεμονωμένα.

Το κύριο συμπέρασμα της μελέτης, σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Γενετικής και Γενετικής του Ανθρώπου στο ΑΠΘ, Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη (φωτογραφία), είναι πως ο κύριος λόγος των δευτερογενών λοιμώξεων δεν είναι η μείωση της ανοσιακής απόκρισης, αλλά οι μεταλλάξεις του ιού που του επιτρέπουν να διαφεύγει αυτή την ανοσία.

Τα ευρήματα αυτά, όπως επισημαίνει ο ίδιος στο iatronet.gr, επιβεβαιώνουν τις τρέχουσες συστάσεις για ετήσιο εμβολιασμό των ομάδων κινδύνου με ενημερωμένο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, όπως γίνεται και για τον ιό της γρίπης.

Η μελέτη

Η μελέτη PARIS (Protection Associated with Rapid Immunity to SARS-CoV-2), ξεκίνησε το 2020, με στόχο την καταγραφή των αποκρίσεων αντισωμάτων του SARS-CoV-2 μετά τη λοίμωξη, και αργότερα μετά από τον εμβολιασμό. Είναι μια από τις πιο εκτεταμένες και σε βάθος χρόνου αξιολογήσεις της διάρκειας των ανοσολογικών αποκρίσεων του κορωνοϊού μέχρι σήμερα. Τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν πριν από λίγες μέρες στο περιοδικό Immunity.

Σε μια διάρκεια τριών ετών (Απρίλιος 2020 - Μάρτιος 2023), μετρήθηκε η παρουσία αντισωμάτων σε 501 ενήλικες που συμμετείχαν στη μελέτη, κυρίως εργαζόμενους υγειονομικής περίθαλψης σε μεγάλο νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Έγιναν πάνω από 8.000 δειγματοληψίες αίματος ή σάλιου, σε τακτά διαστήματα, καθώς και έπειτα από συμβάντα όπως η λοίμωξη ή ο εμβολιασμός τους.

Το 67% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες, το 56% λευκοί, ενώ η μέση ηλικία τους ήταν τα 41 έτη. Το 62% δεν είχε μετρήσιμα αντισώματα κατά την πρώτη επίσκεψη. Οι 465 από τους 501 συμμετέχοντες (93%) εμβολιάστηκαν κατά του SARS-CoV-2 με εμβόλια mRNΑ, με δύο ως και έξι δόσεις. Το 79% έλαβε 3^η δόση (πρώτη "αναμνηστική"). Από αυτούς, το 27% έκανε δεύτερη "αναμνηστική", ενώ 15 άτομα έκαναν 5^η και 6^η δόση.

Αποτελέσματα

Συνοπτικά, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης:

• Η κινητική των αντισωμάτων χαρακτηρίστηκε από δύο φάσεις: μια αρχική ταχεία υποχώρηση, ακολουθούμενη από μια φάση σταθεροποίησης με πολύ αργή φθίνουσα πορεία.
• Κατά την αρχική ανοσοποίηση, οι συμμετέχοντες με προϋπάρχουσα ανοσία εμφάνισαν ταχύτερα αποκρίσεις αντισωμάτων και πέτυχαν υψηλότερους τίτλους (>3 φορές) από όσους δεν είχαν εκτεθεί στον ιό.
• Ο αναμνηστικός εμβολιασμός λειτούργησε ως "ισοσταθμιστής", εξισώνοντας τις διαφορές στη συγκέντρωση αντισωμάτων μεταξύ όσων είχαν υβριδική ανοσία σε σχέση με όσους είχαν κάνει μόνο το εμβόλιο.
• Οι μέγιστοι τίτλοι αντισωμάτων μειώνονταν με κάθε διαδοχική ανοσοποίηση.
• Οι λοιμώξεις breakthrough (σε πλήρως εμβολιασμένους), που εκδηλώθηκαν κυρίως με τις υποπαραλλαγές της Όμικρον, αύξησαν τα αντισώματα σε παρόμοιους τίτλους ως πρόσθετη δόση εμβολίου σε άτομα που δεν είχαν εκτεθεί.
• Η μελέτη παρέχει ισχυρές ενδείξεις ότι οι αποκρίσεις αντισωμάτων SARS-CoV-2 είναι μακράς διαρκείας, με αρχική εξασθένιση ακολουθούμενη από σταθεροποίηση στους 7 με 9 μήνες μετά τον εμβολιασμό.

Κ. Τριανταφυλλίδης: Επιβεβαιώνονται οι συστάσεις για ετήσιο εμβολιασμό

Το κύριο συμπέρασμα της αμερικανικής μελέτης, σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη είναι πως "οι μεταλλάξεις στον ιό, που του επιτρέπουν να αποφύγει την ανοσιακή απόκριση ενός ατόμου, και όχι η μείωση της ανοσιακής απόκρισης, είναι ο κύριος λόγος για τις δευτερογενείς λοιμώξεις".

Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα μετά την εμφάνιση των διαφορετικών γενετικών παραλλαγών της Όμικρον, που αποφεύγουν την απόκριση του ανοσοποιητικού μας συστήματος σε σχέση με προηγούμενες παραλλαγές. "Οι δευτερογενείς λοιμώξεις έγιναν πιο συχνές, αλλά η υβριδική ανοσία συνέχισε να παρέχει καλύτερη προστατευτική δράση σε σύγκριση με την ανοσία μόνο από εμβόλια ή απλή λοίμωξη και νόσηση", παρατηρεί.

"Όπως συμβαίνει και με τη γρίπη, αν και παλαιότερες εκδόσεις εμβολίων κατά του κορωνοϊού παρείχαν υψηλά επίπεδα προστασίας, ο συνδυασμός φθίνουσας ανοσίας που προκαλείται από το εμβόλιο και συνεχούς εξέλιξης (μεταλλαγής) του στελέχους SARS-CoV-2 τελικά καθιστά αναποτελεσματικές προηγούμενες εκδόσεις εμβολίων", αναφέρει ο κ. Τριανταφυλλίδης, προσθέτοντας: "Συμπερασματικά, τα ευρήματά αυτά επιβεβαιώνουν τις τρέχουσες συστάσεις για ετήσιο εμβολιασμό, με βάση την ηλικία άνω των 65 ετών ή με υποκείμενα νοσήματα, με ενημερωμένο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, όπως και με τον ιό τη γρίπης".

Ο ιός κρύβει ακόμη πολλά μυστικά

Η πανδημία κορωνοϊού, που ξεκίνησε πριν από 4 χρόνια στην Κίνα, έχει προκαλέσει μέχρι σήμερα περίπου 7 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως και σχεδόν 39.000 στη χώρα μας. "Για κάθε έναν από αυτούς τους θανάτους, εννέα επιζώντες έχασαν και θρηνούν έναν παππού, έναν γονέα, έναν αδελφό, σύζυγο ή και παιδί", σημειώνει ο κ. Τριανταφυλλίδης, προσθέτοντας πως τα εμβόλια, που αναπτύχθηκαν ταχέως με την συνεργασία κρατικών και ιδιωτικών φορέων, έχει σώσει εκατομμύρια ζωές.

Όπως επισημαίνει, παρά τη σημαντική έρευνα, ακόμη και σήμερα αποκαλύπτονται μυστικά για το πώς ο κορωνοϊός μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα. "Πέρα από το ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης 2 (ACE2), ο SARS-CoV-2 χρησιμοποιεί και άλλους δύο υποδοχείς που μεσολαβούν για την είσοδό του στα ανθρώπινα κύτταρα. Το γεγονός αυτό παρέχει εξήγηση γιατί ο ιός μολύνει σχεδόν όλα τα είδη ανθρώπινων κυττάρων και οργάνων".