Υπέρταση: Tί πρέπει να γνωρίζει 1 στους 5 'Ελληνες

Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ

Την κύρια αιτία θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα στις αναπτυγμένες, και όχι μόνο, χώρες αποτελεί σήμερα η υπέρταση. Στη χώρα μας το 20% του πληθυσμού παρουσιάζει αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα (>140/90 mm Hg), ενώ στα ηλικιωμένα άτομα φθάνει ή και υπερβαίνει το 50%.

Επειδή είναι ασυμπτωματική νόσος, δυστυχώς, πολλές φορές ανακαλύπτεται λόγω κάποιας επιπλοκής της, όπως καρδιακό επεισόδιο ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα τελευταία χρόνια με την αντιυπερτασική θεραπεία αλλά και τη σωστή ενημέρωση των γιατρών μέσω των επιστημονικών συναντήσεων, αλλά και του κοινού με τη βοήθεια των ΜΜΕ, έχουν μειωθεί τα εγκεφαλικά επεισόδια κατά 30-40% και τα καρδιακά επεισόδια κατά 20-30%.

Τα παραπάνω επισημάνθηκαν σε συνέντευξη τύπου που έδωσαν ο αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Emory Atlanta, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ασκληπιείου Βούλας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης και Καρδιαγγειακής Προστασίας Αθανάσιος Μανώλης και ο Καρδιολόγος – Hypertension Specialist του Ασκληπιείου Βούλας Ανδρέας Πιτταράς.

Μεταξύ άλλων τόνισαν ότι:

• Mόνο το 20-25% των υπερτασικών ασθενών έχει πετύχει να μειώσει με τη θεραπεία την αρτηριακή του πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα, και αυτό μόνο στις προηγμένες χώρες. Αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι μείωση της συστολικής πίεσης κατά 10 mm Hg συνοδεύεται με μείωση των καρδιακών επεισοδίων κατά 30% και των εγκεφαλικών κατά 40%, γίνεται αμέσως αντιληπτή η μεγάλη σημασία ακόμη και μικρών διαφορών στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
• Μόνο το 20% των υπερτασικών ασθενών έχει απλά υπέρταση, ενώ το 80% έχει και άλλους παράγοντες κινδύνου. Σήμερα γνωρίζουμε ότι το 65% των υπερτασικών έχει αυξημένη χοληστερίνη, το 20% έχει διαβήτη, το 50% είναι παχύσαρκοι ενώ ένα μεγάλο ποσοστό καπνίζει.
• Για κάθε 20 mm Hg αύξησης της συστολικής πίεσης και 10 mm Hg αύξησης της διαστολικής πίεσης διπλασιάζεται ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά επεισόδια.
• Από μεγάλες μελέτες φαίνεται ότι το 60% των ασθενών σταματά τη θεραπεία του ή αλλάζει φάρμακο, και αυτό οφείλεται σε μη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης ή ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων. Σε μία παρακολούθηση 10 ετών, μόνο το 40% συνέχισε να λαμβάνει τα φάρμακά του, ενώ ποσοστό 40% τα διέκοψε μόνιμα, και το 20% τα διέκοψε περιστασιακά.

Σήμερα είναι αποδεκτή η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και από τους ασθενείς  στο σπίτι, κάτι που θα βοηθήσει στη καλύτερη ρύθμιση, αρκεί να ακολουθούν τις οδηγίες για το σωστό τρόπο μέτρησης της αρτηριακής πίεσης, και να χρησιμοποιούν ακριβή πιεσόμετρα.

Η συνεχής και σωστή παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης θα βοηθήσει να αυξηθούν τα ποσοστά ρύθμισης.

Η πίεση θα πρέπει να μετράται πρωί και βράδυ, αφού καθίσουμε για 5 λεπτά, δεν έχουμε καταναλώσει καφέ και δεν έχουμε καπνίσει την προηγούμενη μισή ώρα, είμαστε ήρεμοι, το χέρι μας ακουμπά σε σταθερό σημείο και είναι στο ύψος της καρδιάς.

Για να είναι φυσιολογική η αρτηριακή πίεση με τη μέτρηση στο σπίτι, θα πρέπει να είναι μικρότερη από 135/85 mm Hg.

Οπως υπογράμμισαν οι ομιλητές, θα πρέπει να προμηθευτούμε ακριβή και αξιόπιστα πιεσόμετρα, και όχι οτιδήποτε υπάρχει στα φαρμακεία. Μπορούμε αν επισκεφθούμε την ιστοσελίδα http://www.dableducational.com ή στο τηλ.

210 9357820 της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης και Καρδιαγγειακής Προστασίας, να ενημερωθούμε ποια από τα πιεσόμετρα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά είναι αξιόπιστα.

Σχετικά με την συνύπαρξη στο 80% των ασθενών και άλλων παραγόντων κινδύνου, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι εάν ένα άτομο έχει μόνο υπέρταση αυξάνει ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά επεισόδια στο διπλάσιο. Αν όμως έχει υπέρταση και 3 άλλους παράγοντες κινδύνου, κάτι όχι σπάνιο, αυξάνει ο κίνδυνος πάνω από 20 φορές.

Άρα θα πρέπει να στοχεύουμε στον έλεγχο όλων των παραγόντων κινδύνου και όχι μόνο της υπέρτασης.

Πέραν αυτού θα πρέπει να χρησιμοποιούμε φάρμακα που δεν επηρεάζουν δυσμενώς τους άλλους παράγοντες κινδύνου. Σήμερα γνωρίζουμε ότι φάρμακα όπως αυτά που καταστέλλουν το σύστημα ρενίνης αλλά και οι ανταγωνιστές ασβεστίου είναι φάρμακα που πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις, πέραν της μείωσης της αρτηριακής πίεσης.

Ένα πλεονέκτημα των φαρμάκων που καταστέλλουν το σύστημα ρενίνης είναι ο χαμηλός αριθμός ανεπιθύμητων ενεργειών, κάτι που κάνει τους ασθενείς να μην τα διακόπτουν.

Στη προσπάθεια όμως που γίνεται τελευταία για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της αρτηριακής πίεσης, φαίνεται ότι ο συνδυασμός δύο φαρμάκων είτε χωριστά είτε κυρίως σε ένα χάπι, κερδίζει συνεχώς έδαφος. Αυτό οφείλεται στο ότι, όπως έχει παρατηρηθεί από όλες τις μεγάλες μελέτες, ένας μικρός αριθμός ασθενών θα λάβει ένα φάρμακο, ενώ οι περισσότεροι θα λάβουν 2-3 ή περισσότερα φάρμακα για να μπορέσουν να ελέγξουν την αρτηριακή πίεση.

Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες, αν κάποιος έχει αυξημένη συστολική πίεση 20 mm Hg πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα και διαστολική 10 mmHg πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, είτε έχει αρκετούς παράγοντες κινδύνου, τότε μπορεί να ξεκινήσει αμέσως με συνδυασμένη θεραπεία.

Τα πλεονεκτήματα της συνδυασμένης θεραπείας είναι

• Καλύτερη ρύθμιση της πίεσης σε σύγκριση με τη μονοθεραπεία και σε συντομότερο διάστημα
• Λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες
• Καλύτερη δράση των φαρμάκων
• Μεγαλύτερη κάλυψη των ασθενών σε όλο το 24ωρο
• Χαμηλότερο κόστος από τη λήψη κάθε φαρμάκου χωριστά.

Έτσι τα τελευταία χρόνια οι σταθεροί συνδυασμοί των φαρμάκων γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς και από τους γιατρούς αλλά προτιμώνται και από τους ασθενείς. Είναι κατανοητό ότι όταν ένας ασθενής λαμβάνει φάρμακα για τη χοληστερίνη, το σάκχαρο, την καρδιά ή άλλες παθήσεις, αν μπορέσει να λάβει κάποια από αυτά σε ένα χάπι, αυτό θα κάνει τη ζωή του πιο εύκολη.

Έτσι θα λαμβάνει τα φάρμακά του και δεν θα παρατηρείται το υψηλό ποσοστό διακοπής της αγωγής που παρατηρείται στις διάφορες μελέτες.

Από τους συνδυασμούς που έχουμε στη διάθεσή μας, ο πιο δημοφιλής ήταν αυτός των φαρμάκων που καταστέλλουν το σύστημα ρενίνης με τα διουρητικά. Τελευταία ο συνδυασμός των φαρμάκων που καταστέλλουν το σύστημα ρενίνης με τους ανταγωνιστές ασβεστίου γίνεται το ίδιο δημοφιλής.

Αυτό οφείλεται στο ότι ελέγχει αποτελεσματικά την πίεση, ενώ προστατεύει από τη νέα εμφάνιση διαβήτη, και έχει χαμηλό ποσοστό ανεπιθύμητων ενεργειών.

Πρόσφατα στην Ευρώπη αλλά και τώρα στην Ελλάδα κυκλοφορεί ένα νέο φάρμακο που περιέχει βαλσαρτάνη και αμλοδιπίνη στο ίδιο δισκίο και αναμένουμε να βοηθήσει σημαντικά στον καλύτερο έλεγχο της Α.Π. Η βαλσαρτάνη και η αμλοδιπίνη είναι δυο ουσίες που έχουν μελετηθεί ως προς την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους σε πολλές ανεξάρτητες κλινικές μελέτες.

Ο συνδυασμός φαρμάκων ή η χορήγηση δύο αντιυπερτασικών φαρμάκων σε ένα χάπι φαίνεται ότι θα παίξει σημαντικό ρόλο.

Σημειώνεται ότι η συνέντευξη τύπου πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία του πρώτου διεθνούς συνεδρίου υπέρτασης και πρόληψης των καρδιαγγειακών παθήσεων, που οργανώνεται στη Ρόδο από την Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης και Καρδιαγγειακής προστασίας σε συνεργασία με την Ιταλική, Γαλλική, και Ισπανική Εταιρεία Υπέρτασης, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης.

Στην συνάντηση αυτή συμμετέχουν διεθνούς φήμης καθηγητές Ελληνικής καταγωγής, που διαπρέπουν στις ΗΠΑ, και όλο το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης. Θα παρουσιασθούν όλες οι τελευταίες εξελίξεις στην υπέρταση, τα λιπίδια, τον διαβήτη και την παχυσαρκία, αλλά και οι νέες οδηγίες για την αντιμετώπιση της υπέρτασης που ανακοινώθηκαν πριν δύο εβδομάδες στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Υπέρτασης στο Μιλάνο.