Άσκηση αναπνευστικών μυών και χρόνιος πόνος στον αυχένα

O πόνος στον αυχένα είναι μια απο τις κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως. Μέχρι στιγμής έχει θεωρηθεί ως μυοσκελετική παθολογική κατάσταση. Αν και είναι κατα κύριο λόγο ένα πρόβλημα του νευρο-μυοσκελετικού συστήματος η στενή ανατομική σύνδεση της αυχενικής με τη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης οδηγεί στην διαπίστωση ότι ο πόνος στον αυχένα δημιουργεί αλλαγές σε αυτές τις περιοχές με αντίκτυπο στην αναπνευστική λειτουργία. Η μυϊκή δύναμη, η στάση κεφαλής και η ιδιοδεκτικότητα επηρεάζονται σε αυτους τους ασθενείς ενώ ψυχολογικές καταστάσεις όπως άγχος, κατάθλιψη, κινησιοφοβία οδηγούν σε αποφυγή των κινήσεων συμβάλλοντας σε δυσλειτουργία των αυχενικών μυών και μεταβολές στη μηχανική του θωρακικού κλωβού. Η ένταση του πόνου σχετίζεται με τη δύναμη των αναπνευστικών μυών ενώ η δύναμη των αυχενικών μυών αποτελεί σημαντικό προγνωστικό παράγοντα αδυναμίας της αναπνευστικής λειτουργίας. Όλοι αυτοί οι παράμετροι έχουν τη δική τους συμβολή στην ανάπτυξη αναπνευστικής δυσλειτουργίας.

Η μέγιστη εισπνευστική πίεση μειώνεται κατά 21,5% και η μέγιστη εκπνευστική πίεση κατά 16,5% καθώς και ο μέγιστος εκούσιος αερισμός σε ασθενείς με χρόνιο πόνο στον αυχένα. Ο πόνος στον αυχένα εμφανίζεται όταν η κεφαλή είναι μπροστά απο το οριζόντιο επίπεδο εισχωρώντας στο κέντρο βάρους σώματος. Η στάση αυτή συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με αδυναμία των καμπτήρων μυών του αυχένα, βράχυνση των μυών που βρίσκονται ακριβώς κάτω απο το ινιακό οστό, παίζοντας ρόλο στην ιδιοδεκτικότητα, και με μη φυσιολογική λειτουργία των στερνοκλειδομαστοειδών και σκαλινών μυών. Οι στερνοκλειδομαστοειδείς μύες και οι καμπτήρες του αυχένα παίζουν ρόλο στη στάση του και λειτουργούν ως βοηθητικοί εισπνευστικοί μύες. Κατά την εισπνοή επιδρούν στο θωρακικό τοίχωμα επηρεάζοντας την αναπνοή με μετατόπιση του κρανίου. Με αυτό τον τρόπο συνδέονται τόσο με την λειτουργική κίνηση του αυχένα όσο και με την αναπνοή.

Η αναπνευστική άσκηση παρακινεί τον ασκούμενο να αναπνεύσει τόσο δυνατά και βαθιά κινητοποιώντας το σύνολο του θωρακικού κλωβού και του διαφράγματος. Αυτό το φαινόμενο κινητοποίησης του κλωβού με αναπνευστική φυσικοθεραπεία ενέπνευσε τους φυσικοθεραπευτές να χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο σε αρκετά άτομα με πόνο στον αυχένα έχοντας επιτυχία. Βελτιώθηκε σημαντικά η ζωτική χωρητικότητα, ο μέγιστος εκούσιος αερισμός  οι μέγιστες αναπνευστικές πιέσεις, η ένταση του αυχενικού πόνου, η καθημερινή ζωή, η ανησυχία και η αποφυγή φόβου για εργασία. Οι μεταβολές του θωρακικού κλωβού έδειξαν βελτιώσεις στον κινητικό έλεγχο της αυχενικής και θωρακικής μοίρας αυξάνοντας την αντοχή των καμπτήρων μυών. Το εύρος των κινήσεων του αυχένα αυξήθηκε λόγω της αύξησης της γωνίας (κρανιοσπονδυλική) που σχηματίζεται απο τη γραμμή που συνδέει τον έβδομο αυχενικό σπόνδυλο με την χονδροειδής προβολή μπροστά απο το εξωτερικό άνοιγμα του αυτιού (τράγος) και την οριζόντια γραμμη. Η μείωση του δείκτη αναπηρίας του αυχένα σχετίζεται με την αύξηση της γωνίας αυτής. Η εξομάλυνση του τελικού παλιρροϊκού διοξειδίου του άνθρακα με την αναπνοή, μείωσε τον πόνο και βελτίωσε την λειτουργικότητα του αυχένα. Επίσης μειώθηκε ο υπεραερισμός που προκαλείται λόγω του άγχους και της κινησιοφοβίας, η υποκαπνία λόγω της αύξησης του μυϊκού τόνου και της νευρικής διέγερσης σε ασθενείς με χρόνιο πόνο αυχένα βελτιώνοντας τους πονοκεφάλους.

Οι αναπνευστικές ασκήσεις εκτελούνται παράλληλα με την φυσικοθεραπεία χρησιμοποιώντας ειδικό εξασκητή αναπνοής που επιτρέπει βαθιές και πιο γρήγορες αναπνοές απο τις φυσιολογικές σε κατάσταση ηρεμίας διατηρώντας την αρτηριακή πίεση του διοξειδίου του άνθρακα φυσιολογική μέσω της ανακύκλωσης αυτού απο έναν ασκό. Οι ασθενείς φυσούν και ρουφούν μέσα απο ένα στόμιο κάνοντας αναπνοές για τριάντα λεπτά. Στην αρχή πραγματοποιείται μια προθέρμανση για δύο λεπτά με συχνότητα αναπνοών 26-27 φορές το λεπτό και στη συνέχεια ανάπαυση 2 λεπτά. Η κύρια άσκηση περιλαμβάνει 7 σετ των 29-30 αναπνοών το λεπτό για 2 λεπτά. Μετά την ολοκλήρωση του κάθε σετ ακολουθεί ανάπαυση 2 λεπτών. Η παρέμβαση αυτή εφαρμόζεται μια φορά καθημερινά, τέσσερις φορές την εβδομάδα για δύο εβδομάδες.

Η αναπνευστική ανεπάρκεια που παρατηρείται σε ασθενείς με χρόνιο πόνο στον αυχένα έχει σημαντικές κλινικές επιπτώσεις στη θεραπεία του. Η άσκηση των αναπνευστικών μυών αποτελεί μια εφικτή και αποτελεσματική μέθοδο αποκατάστασής του. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει στην αξιολόγηση ασθενών με χρόνιο πόνο στον αυχένα να συμπεριλαμβάνεται και η αξιολόγηση της αναπνευστικής λειτουργίας. Αυτό θα συμβάλλει στον σχεδιασμό πιο κατάλληλων πρωτοκόλλων φυσικοθεραπείας.