Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια κοινή ασθένεια παγκοσμίως που προκύπτει από ακατάλληλη έκκριση θυρεοειδικών ορμονών. Το επίπεδο της θυρεοτρόπου ορμόνης (TSH) αυξάνεται ενώ τα επίπεδα της τριιωδοθυρονίνης (Τ3) και θυροξίνης (Τ4) μειώνονται(1).Το ποσοστό επικράτησής της στις γυναίκες είναι δέκα φορές μεγαλύτερο απ ότι στους άνδρες(2).Τα πιο κοινά συμπτώματα που παρουσιάζονται είναι η κόπωση, αύξηση βάρους, δύσπνοια, βραδυκαρδία, παραισθησία, μείωση τενόντιων αντανακλαστικών και κατάθλιψη(3).

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι ορμόνες του θυρεοειδούς (θυροξίνη Τ4 και τριιωδοθυρονίνη Τ3) συμβάλλουν στη συνολική αύξηση του βασικού μεταβολισμού στο ανθρώπινο σώμα. Αυτό συνοδεύεται με μεγαλύτερη πρόσληψη οξυγόνου λόγω αγγειοδιαστολής και ταυτόχρονης αύξησης της καρδιακής παροχής με ενίσχυση της χρονότροπης (καρδιακή συχνότητα) και ινότροπης (συσταλτικότητα) δράσης της καρδιάς. Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού η συσταλτικότητα του μυοκαρδίου είναι μειωμένη λόγω δομικών αλλαγών στο ένζυμο της τριφωσφορικής αδενοσύνης που αποτελεί τον κύριο φορέα ενέργειας στα κύτταρα. Όσον αφορά τις αιμοδυναμικές παραμέτρους η συστολική αρτηριακή πίεση μειώνεται, η διαστολική πίεση αυξάνεται και η μέση αρτηριακή πίεση παραμένει αμετάβλητη. Οι αλλαγές δημιουργούν μειωμένη φυσική κατάσταση απόρροια ελαττωμένης λειτουργίας της καρδιακής αντλίας(4).

Η γενικευμένη επιβράδυνση των μεταβολικών διεργασιών λόγω του υποθυρεοειδισμού οδηγεί σε απορρύθμιση των λιπιδίων, υδατανθράκων, πρωτεϊνών και ηλεκτρολυτών. Ο ρυθμός έκκρισης χοληστερόλης στη χολή μειώνεται με αποτέλεσμα περιορισμένη απώλειά της στα κόπρανα λόγω μικρού αριθμού υποδοχέων λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας στα ηπατικά κύτταρα. Αυτό αποτελεί σημαντική αιτία δευτερογενούς δυσλιπιδαιμίας. Οι ανωμαλίες μεταβολισμού λιπιδίων που σχετίζονται με τον υποθυρεοειδισμό προδιαθέτουν στην ανάπτυξη αθηροσκληρωτικής στεφανιαίας νόσου. Επίσης η μειωμένη ενδοθηλιακή λειτουργία και τα αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων(5).

Ο σκελετικός μυς είναι ένας από τους σημαντικότερους ιστούς που εμπλέκονται στην ενεργειακή δαπάνη, γλυκόζη και ομοιόσταση των λιπιδίων. Οι θυροειδείς ορμόνες (TSH,T3,T4) είναι βασικοί ρυθμιστές της συσταλτικής λειτουργίας, μεταβολισμού και αναγέννησης των μυών(6).Ορισμένες μελέτες έχουν συσχετίσει τον υποθυρεοειδισμό με μυϊκή δυσλειτουργία. Αυτό συμβαίνει λόγω χαμηλής δραστηριότητας των ενζύμων που εμπλέκονται στο αερόβιο και αναερόβιο μηχανισμό της γλυκόζης, με μειωμένο αναερόβιο κατώφλι οδηγώντας σε χαμηλή ανοχή στην άσκηση, καθώς και στη μειωμένη μιτοχονδριακή δραστηριότητα με μη φυσιολογικό μεταβολισμό της μυϊκής ενέργειας (4,7,8).Η μειωμένη δύναμη των αναπνευστικών μυών σχετίζεται άμεσα με τα επίπεδα των θυρεοειδών ορμονών. Αν και δεν υπάρχει πρωτοπαθής αναπνευστική νόσος παρόλα αυτά το αναπνευστικό σύστημα επηρεάζεται με μυϊκή αδυναμία, κυψελιδικό υποαερισμό λόγω μειωμένων υποξικών-υπερκαπνικών αεραγωγών, απόφραξη άνω αεραγωγών, κεντρική αποφρακτική άπνοια ύπνου και υπεζωκοτική συλλογή. Υπάρχει σημαντική μείωση στις τιμές του βίαια εκπνεόμενου όγκου αέρα στο πρώτο δευτερόλεπτο (FEV1), βίαιης ζωτικής χωρητικότητας (FVC), διάχυτης ικανότητας των πνευμόνων (DLCO), ποσού του αέρα που εκπνέεται κατά τη διάρκεια του μεσαίου διαστήματος της βίαιης ζωτικής χωρητικότητας.Το πηλίκο FEV1/FVC αυξάνεται σημαντικά και αυτό μαζί με τη σημαντική μείωση του FVC περισσότερο από το FEV1 υποδηλώνει ότι υπάρχει ένα ήπιο περιοριστικό μοτίβο χωρίς όμως διάγνωση περιοριστικής πνευμονικής νόσου. Η μείωση της μέγιστης εισπνευστικής και εκπνευστικής δύναμης είναι ανάλογη του βαθμού δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς και αναστρέφεται με θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης θυροξίνης (9,10).

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς μέσω της πνευμονικής αποκατάστασης. Το πρωτόκολλο περιλαμβάνει εκπαίδευση εισπνευστικών αναπνευστικών μυών και αερόβια θεραπευτική άσκηση. Η συχνότητα των συνεδριών είναι πέντε συνεδρίες την εβδομάδα διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων. Το φορτίο εκπαίδευσης των εισπνευστικών μυών είναι ισοδύναμο με το 50% της μέγιστης εισπνευστικής πίεσης, εφαρμόζονται 30 προσπάθειες αναπνοής σε κάθε συνεδρία με τη χρήση συσκευής κατωφλίου εισπνευστικής πίεσης και διατήρηση της διαφραγματικής αναπνοής με ρυθμό 6 εώς 10 αναπνοές/λεπτό. Η θέση χαλάρωσης είναι η καθιστή και όσον αφορά την εξέλιξη της εκπαίδευσης το εισπνευστικό φορτίο μπορεί να αυξηθεί κατά 10-15cm στήλης υδραργύρου μόλις οι ασθενείς καταφέρουν να ολοκληρώσουν 30 αναπνοές χωρίς διάλειμμα. Η αερόβια θεραπευτική άσκηση γίνεται σε στατικό εργομετρικό ποδήλατο διάρκειας 30 λεπτών (10 λεπτά προθέρμανση, 15 λεπτά άσκηση, 5 λεπτά αποθέρμανση) με φορτίο στο 50-75% του μέγιστου καρδιακού ρυθμού(11).

Η πνευμονική αποκατάσταση αυξάνει σημαντικά το FVC (23,4% με αερόβια άσκηση και 19% με εκπαίδευση εισπνευστικών μυών), το FEV1 (21,1% με αερόβια άσκηση και 16,2% με εκπαίδευση εισπνευστικών μυών) την ικανότητα άσκησης (17,3% με αερόβια άσκηση και 14,8% με εκπαίδευση εισπνευστικών μυών), την καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση (14,6% με αερόβια άσκηση και 10,5% με εκπαίδευση εισπνευστικών μυών). Οι βελτιώσεις αυτές οφείλονται στη προσαρμογή όλων των σκελετικών μυών (συμπεριλαμβανομένων και των αναπνευστικών) όταν αυξάνεται το φορτίο που εφαρμόζεται σε αυτούς(11).

Εν κατακλείδι η πνευμονική λειτουργία, ικανότητα άσκησης και καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση επηρεάζεται σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό. Παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να εφαρμόζονται επικουρικά συμπληρωματικά πρωτόκολλα πνευμονικής αποκατάστασης με στόχο την βελτίωση και σωστή διαχείριση της ασθένειας(11).

Αρθρογραφία

1.    Maiti S. R., Maiti A., Bose I. et al 2015. Study of pulmonary function tests in patients of primary hypothyroidism. Indian Journal of Basic and Applied Medical Research, 5(1):121–148.

2.    SadekS. H., KhalifaW., AzozA. 2017. Pulmonaryconsequences of hypothyroidism. Annals of ThoracicMedicine, 12(3):204–204.

3.    SwamiG., SinghS., Singh, K. P., et al 2010. Effect of yoga on pulmonary function tests ofhypothyroid patients. Indian J PhysiolPharmacol,54(1):51–57.

4.    Alexandre G., Elmiro S. R., Maria L. M. P. F., et al 2006.Effect of Thyroid Hormones on Cardiovascular andMuscle Systems and on Exercise Tolerance: a BriefReview. ArquivosBrasileiros de Cardiologia, 87(3):42-44.

5.    Pooja P., Sonia P.,Priyanka R., 2017.A STUDY ON EFFECT OF HYPOTHYROIDISM ON LIPID PROFILE. European Journal of Physical Education and Sport Science, 8(3):212-217.

6.    Flavia F B., Aline C., Tania M. O-C., 2018.Role of thyroid hormone in skeletalmuscle physiology. Journal of Endocrinology, 236(1):57-68.

7.    Argon Z., Renshow P F., Boden B., et al 1988. Effects of thyroid hormones on skeletal muscle bioenergetics. J Clin Invest, 81:1695-701.

8.    Kaminsky P., Robin-Lherbier B., Brunotte F., et al 1992. Energetic metabolismin hypothyroid skeletal muscle, as studied by phosphorus magnetic resonance spectroscopy. J ClinEndocrinolMetab, 74:124-9.

9.    Sharon R.,Punyabati O., Lallan P., Ranabir S, et al 2014. Assessment of Functional Lung Impairment in Hypothyroidism. Journal of Dental and Medical Sciences, 13(9):4-7.

10. Cakmak G., Saler T., SaglamZ. A., et al 2007. Spirometry in patients with clinicaland subclinical hypothyroidism. TuberkToraks,55(3):266–70.

11. Apoorva B., Sonia P., Sheetal K., 2020. Inspiratory muscle training versus Aerobic training: Improvement onpulmonary function, exercise capacity and cardiorespiratory fitness infemales with hypothyroidism. INTERNATIONAL JOURNAL OF RESEARCH INPHARMACEUTICAL SCIENCES, 11(4):5659-5664.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές
Δωμάτιο Snoezelen - Μία καινοτόμος θεραπευτική παρέμβαση για ασθενείς με άνοια