Τα παιδιά των οποίων οι μητέρες λάμβαναν παρακεταμόλη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν διαταραχές προσοχής και ύπνου στην ηλικία των 3 ετών. Αυτό καταδείχθηκε σε μια προοπτική μελέτη κοόρτης. Τα αποτελέσματά της όμως που δημοσιεύονται τώρα στο "PLoS ONE" είναι αμφιλεγόμενα.

Η παρακεταμόλη είναι ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα στην εγκυμοσύνη. Δεν συνταγογραφείται μόνο από τους γιατρούς για τον πόνο και τη μείωση του πυρετού. Η παρακεταμόλη περιέχεται επίσης σε πολλά μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μία στις δύο εγκύους γυναίκες παγκοσμίως παίρνει παρακεταμόλη τουλάχιστον μία φορά. Στη διάρκεια της μελέτης "First Baby Study", η οποία παρακολουθεί 2.423 ζευγάρια μητέρας-παιδιού, 1.011 γυναίκες (41,7%) θυμήθηκαν κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης στην 35η εβδομάδα της εγκυμοσύνης ότι είχαν πάρει παρακεταμόλη κάποια στιγμή.

Η Kristin Sznajder από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας στο Hershey/Pennsylvania συσχέτισε τις πληροφορίες με τα αποτελέσματα μιας μελέτης για την πρώιμη παιδική ηλικία. Στην ηλικία των 36 μηνών, οι μητέρες ρωτήθηκαν για ασυνήθιστες διαταραχές των παιδιών τους.

Αυτό έγινε με τον "Κατάλογο Ελέγχου Συμπεριφοράς Παιδιού" (CBCL), ένα ερωτηματολόγιο για τις πρώτες ενδείξεις ψυχικών διαταραχών, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHS).

Το CBCL αξιολόγησε 7 κλίμακες προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της συναισθηματικής αντίδρασης, των σωματικών διαταραχών, των προβλημάτων προσοχής, της επιθετικής συμπεριφοράς και των προβλημάτων ύπνου.

Σε μια προσαρμοσμένη ανάλυση που έλαβε υπόψη έναν μεγαλύτερο κατάλογο πιθανών συγχυτικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του προγεννητικού στρες της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η Sznajder κατάφερε να καταδείξει σημαντική συσχέτιση σε 2 από τα 7 σημεία.

Τα παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά σε παρακεταμόλη υπέφεραν 23% συχνότερα από προβλήματα ύπνου (προσαρμοσμένη αναλογία πιθανοτήτων 1,23- 95% διάστημα εμπιστοσύνης 1,01 έως 1,51) και 21% συχνότερα από διαταραχές  προσοχής (προσαρμοσμένη αναλογία πιθανοτήτων 1,21- 1,01 έως 1,45).

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η λήψη παρακεταμόλης  ευθύνεται για τα προβλήματα συμπεριφοράς και τις διαταραχές ύπνου.

"Εδώ τα κατώτερα όρια των διαστημάτων εμπιστοσύνης είναι ελάχιστα πάνω από το όριο μη σημαντικότητας με 1,01. Συνεπώς, στατιστικά υπάρχει μόνο μια οριακή συσχέτιση. Επομένως, δεν αποδεικνύεται σε καμία περίπτωση η αιτιώδης σχέση μεταξύ της πρόσληψης παρακεταμόλης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και των νευρολογικών ελλειμμάτων στα παιδιά", δήλωσε ο Wolfgang Paulus, επικεφαλής του Συμβουλευτικού Κέντρου Αναπαραγωγικής Τοξικολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Γυναικών στο Ulm.

Οι συσχετίσεις θα μπορούσαν επίσης να έχουν άλλους λόγους, πρόσθεσε ο Paulus. Επισημαίνει ορισμένους περιορισμούς της μελέτης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η κατάποση αποτέλεσε αντικέιμενο ερώτησης μόνο μία φορά στο τέλος της εγκυμοσύνης. Αυτό όμως συνέβη χωρίς καμία πληροφορία σχετικά με τη συχνότητα, τη δόση ή το χρόνο λήψης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάτι που αποστερεί τη δυνατότητα να διαπιστωθεί η σχέση δόσης-απόκρισης, η οποία θα αποτελούσε επιχείρημα για την αιτιώδη συνάφεια στις επιδημιολογικές μελέτες.

Ο Paulus παραλείπει επίσης πληροφορίες σχετικά με το οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών, το οποίο έχει μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη της ΔΕΠΥ. Είναι πιθανόν οι μητέρες που καταφεύγουν συχνότερα στην παρακεταμόλη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να διαφέρουν και στα πρότυπα συμπεριφοράς τους κατά την ανατροφή των παιδιών τους από τις γυναίκες που συνειδητά απέχουν από τη λήψη φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκειμένου να αποτρέψουν πιθανή βλάβη στα παιδιά τους.

Το γεγονός ότι οι επιδημιολογικές μελέτες καταλήγουν εύκολα σε λανθασμένα συμπεράσματα φάνηκε επίσης σε μια μελέτη από τη Νορβηγία. Εκεί, η λήψη παρακεταμόλης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συσχετίστηκε επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΔΕΠΥ. Ωστόσο, μια εξίσου ισχυρή συσχέτιση βρέθηκε και για τη λήψη παρακεταμόλης από τον πατέρα.

Η Ann Bauer από το Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης για τον Αυτισμό στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στο Lowell καταλήγει σε διαφορετική εκτίμηση. "Η μελέτη αυτή συνάδει με πληθώρα ερευνητικών αποτελεσμάτων που υποδηλώνουν μια σχέση μεταξύ της προγεννητικής έκθεσης με παρακεταμόλη και των προβλημάτων προσοχής στους απογόνους."

Επισημαίνει ότι το προγεννητικό άγχος - οι γυναίκες με άγχος ή κατάθλιψη φαίνεται να φτάνουν πιο γρήγορα στην παρακεταμόλη ως απάντηση στον πόνο και τον πυρετό - συμπεριλήφθηκε στη μελέτη ως συγχυτική μεταβλητή, χωρίς σημαντική αλλαγή στις συσχετίσεις.

Η Bauer παραδέχεται ότι η μελέτη έχει αδυναμίες. Σε αυτές περιλαμβάνεται η έλλειψη σχέσης δόσης - απόκρισης και το γεγονός ότι οι έγκυες γυναίκες ερωτήθηκαν μόνο μία φορά.

Πηγές:
PLoS ONE

Ειδήσεις υγείας σήμερα
O Ά. Γεωργιάδης συμμετείχε στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Αναβαθμίζει τον υγειονομικό χάρτη της περιοχής
32ο Επιστημονικό Συνέδριο Φυσικοθεραπείας