Μεγάλες ελλείψεις φαρμάκων παρατηρούνται στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών από την έναρξη της πανδημίας. Φάρμακα για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, αντιβιοτικά, ακόμη και ογκολογικά σκευάσματα λείπουν από τα φαρμακεία, με αποτέλεσμα να υφίστανται ταλαιπωρία και άγχος οι ασθενείς που τα χρειάζονται.

Τα παραπάνω προκύπτουν, μεταξύ άλλων από έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φαρμακοποιών (PGEU), η οποία διενεργήθηκε τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο σε 29 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα (Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος).

Σύμφωνα με τα ευρήματα, το σύνολο των χωρών που συμμετείχαν δήλωσαν ελλείψεις φαρμάκων, οι οποίες συνεχίζονται όλο το διάστημα από το 2019 έως το τέλος του 2022.

Οι ελλείψεις είναι μεγάλες σε πολύ υψηλό ποσοστό ευρωπαϊκών φαρμακείων. Μία στις τέσσερις χώρες έχει έλλειψη σε περισσότερα από 600 προϊόντα. Μόλις το 3,45% έχουν ελλείψεις σε λιγότερα από 50, ενώ το 13,79% έχουν έλλειψη σε 50 έως 100 προϊόντα.

Στην Ελλάδα, λείπουν περισσότερα από 130 σκευάσματα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΕΟΦ για τον περασμένο Φεβρουάριο, με τους φαρμακοποιούς, ωστόσο, να εκτιμούν πως οι ελλείψεις είναι πολύ μεγαλύτερες. 

Ελλείψεις φαρμάκων ανά θεραπευτική κατηγορία

 Κατηγορία Ποσοστό χωρών
Καρδιαγγειακά νοσήματα 82,76%
Νευρικό σύστημα  79,31%
Αντιβιοτικά 79,31%
Αναπνευτικό σύστημα 75,86%
Ογκολογικά  69,97%
Μυοσκελετικό σύστημα 65,52%
Ορμονικές παθήσεις 65,52%
Δερματολογικές 65,52%
Αιματολογικές 65,52%
Πεπτικό σύστημα 65,52%
Διάφορα 62,09%
Ουροποιητικό σύστημα 62,09%
Εμβόλια 55,17%
Αισθητήρια όργανα 55,17%
Αντιπαρασιτικά 48,28%

Επιδείνωση

Η σύγκριση των στοιχείων δείχνει πως η συνεχιζόμενη υψηλή συχνότητα ελλείψεων φαρμάκων στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, επιδεινώθηκε σημαντικά το 2022, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος στην πλειονότητα των χωρών.

Ο μέσος χρόνος που αφιερώνουν οι φαρμακοποιοί για την αντιμετώπιση των ελλείψεων έχει αυξηθεί και έφτασε στο μέγιστο σε σύγκριση με τα τελευταία 3 χρόνια. Ο καθημερινός και επαχθής αντίκτυπος στους ασθενείς και στους φαρμακοποιούς έχει επιδεινωθεί.

Ο χρόνος που πρέπει να αφιερώσει το προσωπικό του φαρμακείου για την αντιμετώπιση των ελλείψεων είναι 6,68 ώρες την εβδομάδα κατά μέσο όρο, που είναι σημαντικά υψηλότερος από τον χρόνο που αναφέρθηκε το 2021 (5,3 ώρες), το 2020 (6,3 ώρες την εβδομάδα) και το 2019 (6,6 ώρες την εβδομάδα). Οι φαρμακοποιοί αφιερώνουν κατά μέσο όρο 6 ώρες και 40 λεπτά την εβδομάδα για να διαχειριστούν ενεργά τις ελλείψεις.

Οι φαρμακοποιοί των 22 από τις 29 συμμετέχουσες χώρες απάντησαν πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί (75,86%), ενώ των άλλων 7 χωρών απάντησαν πως παρέμεινε η ίδια (24,14%).

Το σύνολο σχεδόν των φαρμακοποιών (93,1%) ανέφεραν πως οι ελλείψεις φαρμάκων προκαλούν αγωνία και ταλαιπωρία στους ασθενείς, διακοπή της θεραπείας (89,66%), αυξημένη συμμετοχή στη δαπάνη (72,41%) και λιγότερο αποτελεσματική θεραπεία (58,62%).

Αντιμετώπιση

Ως κύριες αιτίες των ελλείψεων αναφέρονται η διακοπή της παραγωγής (65,52%), κοστολογικά θέματα από τους παραγωγούς (55,17%) και αύξηση της ζήτησης φαρμάκων (48,28%), όπως παιδιατρικά και αντιβιοτικά.

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, οι Ευρωπαίοι φαρμακοποιοί προτείνουν υποκατάσταση με γενόσημα φάρμακα (93,1% των χωρών), η προμήθεια φαρμάκων από εναλλακτικές εγκεκριμένες πηγές.

Εισηγούνται, επίσης, στενή συνεργασία μεταξύ των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιο συστηματική παρακολούθηση του προβλήματος. Σε εθνικό επίπεδο, εκτιμούν πως πρέπει να υπάρξουν διαφανή μοντέλα συνεργασίας μεταξύ της εφοδιαστικής αλυσίδας και εθνικών αρχών.

Πηγές:
PGEU

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Εορταστικές ημέρες διατροφής: Δες το αλλιώς
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές