"Το κίνητρό μας είναι καθαρά ανθρωπιστικό. Δεν έχει να κάνει ούτε με τη φήμη ούτε με τα χρήματα. Θέλουμε να σώζουμε  ζωές. Η εκπαίδευσή μου ήταν μία εμπειρία ζωής που άλλαξε την κοσμοθεωρία μου όσον αφορά την αντιμετώπιση του τραύματος". 

Τα λόγια αυτά ανήκουν στον ειδικευόμενο γενικής χειρουργικής, χειρουργό τραύματος, Θεόδωρο Φαχουρίδη, έναν από τους 5 έλληνες χειρουργούς που εκπαιδεύτηκαν για 6 μήνες στα μεγαλύτερα κέντρα τραύματος, στη νότιο Αφρική (κέντρο τραύματος Baragwanath) και στην Κολομβία, με υποτροφίες από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και κατέθεσαν την εμπειρία τους μιλώντας στο Εθνικό Συνέδριο Τραύματος που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Όπως τόνισε, "οι νοτιοαφρικανοί έχουν μία ιδιαίτερη κουλτούρα στην αντιμετώπιση του τραυματία σε επείγουσες χειρουργικές καταστάσεις και σε αντίθεση με την Ελλάδα, παρόλο που κι αυτοί έχουν ένα υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτούμενο σύστημα υγείας, καταφέρνουν ώστε να επιβιώνουν οι ασθενείς που διαφορετικά θα χάνονταν".

Ο ίδιος συμμετείχε σε 85 χειρουργικές επεμβάσεις κατά το εξάμηνο της εκπαίδευσής του. Το πρώτο διάστημα εκπαιδεύτηκε στην πρώιμη αντιμετώπιση του τραυματία, δηλαδή σε χειρισμούς πριν οδηγηθεί ο τραυματίας στο χειρουργείο ή στη ΜΕΘ. Στη συνέχεια συμμετείχε στα χειρουργεία, αρχικά με επίβλεψη και μετά ως χειρουργός.

"Η εκπαίδευση αυτή έχει αυξήσει τη χειρουργική μου αυτοπεποίθηση. Η αντιμετώπιση του τραυματία απαιτεί γρήγορους χειρισμούς, καθώς με τις ελάχιστες πληροφορίες που έχεις, εάν δεν πάρεις γρήγορα μία απόφαση, θα καταλήξει. Το μεγαλύτερο όφελος που είχα ήταν να αντιμετωπίζω τους τραυματίες χωρίς να μου δημιουργείται ο καταρράκτης του άγχους. Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να διαχειριστεί το άγχος του δεν είναι καλός υποψήφιος για τη χειρουργική τραύματος. Ο χειρουργός τραύματος χειρουργεί επειγόντως, μέσα στη νύχτα, την ώρα που ίσως δεν υπάρχουν όλες οι υπηρεσίες του νοσοκομείου διαθέσιμες, που η ομάδα είναι καταπονημένη από τη δουλειά όλης της ημέρας και καλείται να   λάβει αποφάσεις και να δεχτεί και το βάρος των ευθυνών τους. Το  τραύμα είναι ένα ομαδικό παιχνίδι και απαιτεί να είσαι ομαδικός παίκτης. Είναι μία ομάδα ανθρώπων που συνδέονται όλοι μεταξύ τους και δημιουργούν μία αλυσίδα ζωής για τον τραυματία", επισήμανε ο κ. Φαχουρίδης.

Η ελληνική πραγματικότητα

Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας πολύ σημαντικός χειρισμός που πρέπει να γίνει σε τραυματία είναι η επείγουσα ανανηπτική θωρακοτομή. Στο  νοτιοαφρικάνικο σύστημα, χωρίς να είναι απαραιτήτως κάποιος χειρουργός τραύματος, έχει την ευχέρεια να το κάνει. Στην Ελλάδα είτε λόγω φόβου είτε λόγω απειρίας αυτή η παρέμβαση δεν γίνεται. Στην ανανηπτική θωρακοτομή ο γιατρός στο ΤΕΠ κάνει μια τομή και μπαίνει στο θώρακα όπου μπλοκάρει την αορτή και με κάποιους χειρισμούς προσπαθεί να διατηρηθεί η παροχή αίματος στον εγκέφαλο. Στην Ελλάδα ίσως για νομικούς λόγους, επειδή οι γιατροί φοβούνται τις μηνύσεις, κάνουν αμυντική ιατρική και κάποιοι ασθενείς που θα μπορούσαν να επιβιώσουν δεν επιβιώνουν.

"Στην Ελλάδα το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι η απουσία χρημάτων. Αυτά λείπουν και στη νότιο Αφρική. Με τους πόρους που έχουμε στα νοσοκομεία μας, αν αυτά οργανωθούν σωστά, μπορούμε να έχουμε αντίστοιχες υπηρεσίες", κατέληξε ο κ. Φαχουρίδης.

Γυναίκες χειρουργοί τραύματος

Την εμπειρία της από το κέντρο τραύματος της νότιας Αφρικής περιέγραψε και η ειδικευόμενη γενικής χειρουργικής, Ιωάννα Πουρνάρα. Όπως είπε "εκεί χειρουργούσαμε κανονικά ως ειδικοί περιστατικά που εδώ ούτε θα τα φανταζόμασταν. Τα 90 περιστατικά τραύματος που είδαμε μέσα σε 6 μήνες, στην Ελλάδα δεν θα τα βλέπαμε ούτε σε 20 χρόνια, διότι εξαιτίας του συστήματος εφημεριών οι τραυματίες μοιράζονται στα νοσοκομεία".

Σύμφωνα με την ίδια, "στο κέντρο τραύματος Baragwanath στο Γιοχάνεσμπουργκ οι χειρουργοί είναι στην πλειοψηφία τους γυναίκες. Είμαστε γιατροί και δεν έχει σημασία τι χρωμόσωμα έχουμε. Οι χειρουργοί τραύματος έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Είναι άνθρωποι δυναμικοί, ψύχραιμοι και ξέρουν  πώς να αντιδράσουν στο επείγον".

"Με το πρόγραμμα Σταύρος Νιάρχος εκπαιδευτήκαμε 5 χειρουργοί  στην νότιο Αφρική και μαζί με όσους εκπαιδεύτηκαν παλαιότερα είμαστε σχεδόν 20, ενώ οι ανάγκες μας για να στελεχωθούν τα κέντρα τραύματος επιπέδου I στο ΕΣΥ είναι πολύ μεγαλύτερες. Τα μεγάλα ιδιωτικά κέντρα δεν είναι ακόμα έτοιμα να παραλάβουν τραύμα. Πρώτα θα ξεκινήσουμε να φτιάξουμε το ΕΣΥ", ανέφερε η κ. Πουρνάρα.

Από την πλευρά της η ειδικευόμενη χειρουργικής, Ζαφειρώ Καραφουλίδου που εκπαιδεύτηκε στο Κάλι της Κολομβίας, δήλωσε ότι αυτό που χαρακτηρίζει το τραύμα είναι ότι ποτέ δεν είναι ίδιο, ποτέ δεν έχεις τον ίδιο ασθενή, την ίδια κάκωση και αυτό είναι κάτι που την συναρπάζει.

Παράλληλα ανέφερε ότι υπάρχουν πολλές ανισότητες στην Κολομβία, με αποτέλεσμα να συμβαίνουν τραυματισμοί από πυροβόλα όπλα, μαχαιριές, πολλά τροχαία, περισσότερα από ότι την Ελλάδα. Την ίδια στιγμή οι γιατροί μένουν εκεί γιατί το Κάλι είναι μέσα στα 30 καλύτερα κέντρα τραύματος του κόσμου και οι ειδικευμένοι παίρνουν τριπλάσιους μισθούς  σε σύγκριση με την Ελλάδα.

"Στο Κάλι γυναίκα εξειδικευμένη χειρουργός τραύματος είναι μία σε μία ομάδα 12 ατόμων. Στους ειδικευόμενους όμως της γενικής χειρουργικής οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άντρες. Δεν έχει κάποια διαφορά το φύλο και αυτό ήταν κάτι που με   εντυπωσίασε. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμη κάποια ζητήματα που λύνονται με τη στάση που κρατάμε εμείς οι γυναίκες", τόνισε η κ. Καραφουλίδου και κατέληξε "δεν μπορώ να πω ότι από μόνη μου έχω σώσει κάποιον, γιατί πρόκειται για ομαδική εργασία. Η αίσθηση όμως ότι βοήθησες κάποιον άνθρωπο να σωθεί δεν συγκρίνεται με τίποτα. Αυτό είναι η ευτυχία της ζωής μου".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Νοσοκομείο Γουμένισσας: "Επί έξι μέρες ανεβάζαμε ασθενείς με τα χέρια"
Αναρτήθηκαν οι οριστικοί πίνακες για δράση απασχόλησης 500 τραυματιοφορέων
Στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών η CSO της Philip Morris International