Μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα των ΗΠΑ εντόπισε 24 ενώσεις - περιλαμβανομένης της καφεΐνης – οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να ενισχύουν ένα ένζυμο στον εγκέφαλο το οποίο προστατεύει από την άνοια.

Η προστατευτική δράση του ενζύμου, που ονομάζεται NMNAT2, ανακαλύφθηκε πέρυσι, ενώ η νέα μελέτη δημοσιεύτηκε την Τρίτη στο περιοδικό Scientific Reports.

“Το έργο αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην προώθηση των προσπαθειών για την ανάπτυξη φαρμάκων που αυξάνουν τα επίπεδα αυτού του ενζύμου στον εγκέφαλο, δημιουργώντας ένα χημικό αποκλεισμό των νευροεκφυλιστικών διαταραχών”, σχολίασε ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Hui - Chen Lu.

Σε προηγούμενη μελέτη, ο Lu και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι το ένζυμο NMNAT2 παίζει δύο ρόλους στον εγκέφαλο: προστατεύει τους νευρώνες από το άγχος και αποτρέπει τη δράση πρωτεϊνών, οι οποίες συμβάλλουν στη συσσώρευση πλακών λόγω της γήρανσης.

Οι εν λόγω πρωτεΐνες έχουν συνδεθεί με νευροεκφυλιστικές διαταραχές, όπως οι νόσοι Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και Huntington και η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, γνωστή ως ALS ή νόσος του Lou Gehrig. Η νόσος Αλτσχάιμερ, η πιο κοινή μορφή αυτών των διαταραχών, η οποία πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Για τον προσδιορισμό των ουσιών που έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν την παραγωγή του ενζύμου NMNAT2 στον εγκέφαλο, η ομάδα του Lu εξέτασε περισσότερες από 1.280 ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων φαρμάκων, χρησιμοποιώντας μία μέθοδο που ανέπτυξε στο εργαστήριο. Ένα σύνολο 24 ενώσεων ταυτοποιήθηκαν ότι έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν την παραγωγή του NMNAT2 στον εγκέφαλο.

Μία από τις ουσίες που έχε αποδειχθεί ότι αυξάνει την παραγωγή του ενζύμου ήταν καφεΐνη, η οποία έχει επίσης αποδειχθεί ότι βελτιώνει την λειτουργία της μνήμης σε γενετικά τροποποιημένους ποντικούς.

Για να επιβεβαιώσουν την παρατήρηση, οι ερευνητές χορηγούσαν καφεΐνης σε ποντίκια τροποποιημένα, ώστε να παράγουν χαμηλότερα επίπεδα NMNAT2. Ως αποτέλεσμα, οι ποντικοί άρχισαν να παράγουν τα ίδια επίπεδα του ενζύμου με τα κανονικά ποντίκια.

Αντικαταθλιπτικό

Μια άλλη ένωση που βρέθηκε να ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή NMNAT2 στον εγκέφαλο, ήταν ρολιπράμη, ένα "ορφανό” αντικαταθλιπτικό φάρμακο, η παραγωγή του οποίου διακόπηκε στα μέσα της δεκαετίας του '90.

Άλλες ενώσεις που φαίνεται να έχουν παρόμοια δράση, αν και όχι τόσο έντονα όσο η καφεΐνη ή η ρολιπράμη, είναι η ζιπρασιδόνη, το cantharidin, το wortmannin και το ρετινοϊκό οξύ. Η επίδραση του ρετινοϊκού οξέος μπορεί να είναι σημαντική, δεδομένου ότι η ένωση προέρχεται από τη βιταμίνη Α.

“Η αύξηση των γνώσεών μας σχετικά με τα μονοπάτια του εγκεφάλου που φαίνεται να οδηγούν με φυσικό τρόπο στη μείωση αυτής της απαραίτητης πρωτεΐνης, είναι εξίσου σημαντική με την ταυτοποίηση ενώσεων που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ρόλο στη μελλοντική θεραπεία αυτών των εξουθενωτικών ψυχικών διαταραχών”, σημείωσε ο καθηγητής Lou.

Πηγές:
Scientific Reports

Ειδήσεις υγείας σήμερα
H επόμενη μέρα των βιοδεικτών - Παραδείγματα εξοικονόμησης κόστους
Πώς φροντίζω κάθε τύπο  δέρματος
Καρδιακή προσβολή: Οι β-αναστολείς συνδέονται με κατάθλιψη στη μετεγχειρητική φροντίδα