Της Σοφίας Νέτα

Η σωστή διατροφή, η διακοπή του καπνίσματος και η ήπια άσκηση μπορούν να μειώσουν στο μισό τους θανάτους από καρδιαγγειακά και στη χώρα μας, όπως επισημάνθηκε σε συνέντευξη τύπου του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, με αφορμή την έναρξη της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ιδρυμάτων Καρδιολογίας που πραγματοποιείται στην Αθήνα μέχρι 23 Μαΐου στο Κάραβελ.

Η Γενική Συνέλευση (General Assembly) του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ιδρυμάτων Καρδιολογίας είναι ένα σημαντικό γεγονός για τη χάραξη της στρατηγικής αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών νοσημάτων στην Ευρώπη, αφού σ’ αυτό συμμετέχουν εκπρόσωποι από 30 Ιδρύματα Καρδιολογίας της Ευρώπης, καθώς και διακεκριμένες προσωπικότητες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Robert Madelin, Director General, European Commission, Health and Consumer Protection Directorate General) και από την Καρδιολογική Εταιρεία των Η.Π.Α.

(Gordon L. McCullough, American Heart Association, Chief Operating Office).

Ο ρόλος των Ιδρυμάτων Καρδιολογίας στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων έχει μεγάλη κοινωνική σημασία στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη χώρα μας που παρουσιάζει διαρκώς αυξανόμενη καρδιαγγειακή νοσηρότητα. Ως γνωστόν τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η πρώτη αιτία θανάτου και η κύρια αιτία αύξησης των δαπανών υγείας.

Για να επιτύχει το στόχο του το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιδρυμάτων Καρδιολογίας επικεντρώνει το έργο του:

  • Στην άσκηση επιρροής στους χαράσσοντες Ευρωπαϊκή πολιτική για την προώθηση ενός υγιεινού για την καρδιά τρόπου ζωής
  • Στη δημιουργία και ενδυνάμωση δεσμών μεταξύ των οργανισμών που μεριμνούν για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου
  • Στη συγκέντρωση και διάδοση πληροφοριών σχετικών με την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου
  • Στη συνεχή παρακολούθηση των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
  • Στην ενθάρρυνση των ενισχύσεων για ολοκληρωμένη έρευνα πάνω στην καρδιαγγειακή νόσο.


Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Καρδιολογίας κύριος Peter Hollins στις στρατηγικές αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών νοσημάτων από τα Ιδρύματα Καρδιολογίας επεσήμανε ιδιαίτερα ότι και το 2008 τα καρδιαγγειακά νοσήματα εξακολουθούν να αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στην Ευρώπη.

Σε πολλές βέβαια χώρες έχει σημειωθεί σημαντική μείωση της θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Στις τελευταίες ευρωπαϊκές στατιστικές για την καρδιαγγειακή νόσο, δημοσιευμένες τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιδρυμάτων Καρδιολογίας, παρατηρούμε ότι χώρες όπως η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, γνωστές για τους υψηλούς δείκτες θνησιμότητας από στεφανιαία νόσο, έχουν χαμηλότερο δείκτη γυναικείας θνησιμότητας από την καρδιαγγειακή νόσο συγκριτικά με την Ιταλία – παραδοσιακά μια χώρα χαμηλού κινδύνου.

Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να αναπαυθούμε στις δάφνες μας.

Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης παρατηρείται δραματική αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, με την Ελλάδα να μην αποτελεί εξαίρεση. Αυτή είναι μια πολύ ανησυχητική τάση για τη μελλοντική υγεία των λαών μας – και κυρίως για την υγεία των παιδιών μας που υφίστανται τις συνέπειες της παχυσαρκίας ήδη από την εφηβεία τους.

Προκειμένου να παραμείνει η καρδιαγγειακή νόσος στις προτεραιότητες της πολιτικής ατζέντας, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιδρυμάτων Καρδιολογίας και η Ευρωπαϊκή Εταιρία Καρδιολογίας συνεργάστηκαν με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Διεθνή Οργανισμό Εμπορίου στην Ευρώπη για να διαμορφώσουν τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για την Υγεία της Καρδιάς.

Ο Χάρτης έχει ήδη τεθεί σε ισχύ σε 28 χώρες και ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει σε ολοκληρωμένες πολιτικές και στρατηγικές ανά την Ευρώπη για την αντιμετώπιση της καρδιαγγειακής νόσου και των παραγόντων που την προκαλούν.

Η κ. Susanne Logstrup, Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ιδρυμάτων Καρδιολογίας, αφού αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη συμμετοχή του κύριου Robert Madelin, Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Υγεία και την Προστασία των Καταναλωτών, ο οποίος θα μοιραστεί με τους συμμετέχοντες στην ανωτέρω εκδήλωση πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές της Επιτροπής που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της καρδιαγγειακής νόσου και επεκτείνονται στη διασυνοριακή κινητικότητα των ασθενών έως τη σήμανση των τροφίμων.

Στη συνέχεια, η κ. Logstrup συμπλήρωσε ότι οι συμμετέχοντες στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιδρυμάτων Καρδιολογίας συνεργάζονται στενά, προκειμένου να διαμορφώσουν πολιτικές που μπορούν να εφαρμοσθούν με επιτυχία σ’ όλη την Ευρώπη. Απευθυνόμαστε, είπε, ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την προτρέπουμε να υιοθετήσει νομοθεσία που να περιορίζει σημαντικά την πώληση ‘πρόχειρου’ φαγητού σε παιδιά και να εναρμονίζει την σήμανση των τροφίμων, δίνοντας τη δυνατότητα στους πολίτες να επιλέγουν πιο υγιεινά τρόφιμα.

Έχουμε εισηγηθεί, πρόσθεσε, ένα σύστημα διπλής σήμανσης το οποίο απαιτεί από τον παραγωγό τροφίμων να τοποθετεί μία ετικέτα στο πίσω μέρος της συσκευασίας η οποία θα πρέπει να περιέχει πληροφορίες σχετικά με την ενέργεια, τις πρωτεΐνες, τα λίπη (κορεσμένα και ακόρεστα), τους υδατάνθρακες, την προσθήκη ζάχαρης, ινών και αλατιού.

Να υπάρχει επίσης μια ενδεικτική ετικέτα στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας, όπου θα αναγράφονται τα επίπεδα της ενέργειας, κορεσμένων και ακόρεστων λιπών, του αλατιού και της πρόσθετης ζάχαρης με χρώματα κόκκινο, πράσινο και κίτρινο, ώστε να υποδεικνύουν αν τα επίπεδα είναι υψηλά, χαμηλά ή μέσα.

Ο καθηγητής Παύλος Τούτουζας, Διευθυντής του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. αναφέρθηκε στην όλο και μεγαλύτερη σημασία της ορθής πρόληψης και αντιμετώπισης των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων (ΑΕΕ) στην Ευρώπη. Υπολογίζεται ότι συμβαίνουν 4 εκατομμύρια νέα ΑΕΕ κάθε χρόνο, ενώ άμεσα σε ΑΕΕ αποδίδονται 1,5 εκ.

θάνατοι ετησίως στην Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι τα άτομα με ηλικία ≥60 έτη από 20% το 2000 θα φτάσουν το 30% του πληθυσμού το 2030. Η ηλικία, η αρτηριακή υπέρταση, το κάπνισμα και ο σακχαρώδης διαβήτης, αποτελούν τους κυριότερους προδιαθεσικούς παράγοντες για ΑΕΕ αλλά και για έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Μολονότι η αντιμετώπιση των ΑΕΕ αποτελεί προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιδρυμάτων Καρδιολογίας, φαίνεται ότι υπάρχει μικρή ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού απέναντι στα συμπτώματα των ΑΕΕ, των οποίων η έγκαιρη αντιμετώπιση μπορεί να μειώσει τη θνητότητα από 10% σε 2% εντός των πρώτων 90 ημερών.

Τα κυριότερα θεραπευτικά μέτρα είναι η χορήγηση θρομβόλυσης εντός των πρώτων 3 ωρών, που προϋποθέτει όμως την ύπαρξη ειδικών μονάδων αντιμετώπισής τους.

Ο καρδιολόγος Γεώργιος Ανδρικόπουλος, Επιμελητής του Γ.Ν. ‘Ο Ευαγγελισμός’, επεσήμανε το σημαντικό ρόλο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στη διάχυση των επιστημονικών δεδομένων στο ευρύ κοινό και στις δυνατότητες περαιτέρω βελτίωσης των εκστρατειών ενημέρωσης μέσω των Μ.Μ.Ε.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ευχάριστη οπωσδήποτε εξέλιξη με την πρόσφατη εξαγγελία του Υπουργείου Υγείας για τη σχεδιαζόμενη απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και στη χώρα μας από την 1/1/2009. Ας θυμηθούμε ότι το ένα τρίτο των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα σε άντρες ηλικίας 35 ως 69 ετών (πρόωροι καρδιακοί θάνατοι) στην Ευρώπη, οφείλονται αποκλειστικά στο κάπνισμα.

Συνολικά, το 23% των θανάτων των αντρών και το 7% των θανάτων των γυναικών στην Ευρώπη, οφείλεται αποκλειστικά στο κάπνισμα. Σε απόλυτους αριθμούς, 1.000.000 άντρες και 200.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας του καπνίσματος.

Τέλος, από τους 654.000 ετήσιους θανάτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) οι 80.000 (12,5%) οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα. Η εμπορία και διάθεση ανθυγιεινών τροφίμων στα παιδιά συνεχίζει να αποτελεί ένα μείζων πρόβλημα καρδιαγγειακής υγείας λαμβάνοντας υπ’ όψη την επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη και ιδίως στη χώρα μας.

Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, αν αναλογιστούμε ότι το 58% των Ελλήνων δεν παρουσιάζουν καμιά συστηματική φυσική δραστηριότητα, το 20% των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι, ενώ ο σακχαρώδης διαβήτης έχει φτάσει το 9% των ενηλίκων (στοιχεία από το ‘Μήνα Ελέγχου Χοληστερόλης’ του ΕΛΙΚΑΡ) και το 31% μεταξύ αυτών που παθαίνουν οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου (στοιχεία από τη μελέτη HELIOS).

Τέλος, μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των Ευρωπαϊκών Καρδιολογικών Ιδρυμάτων περιλαμβάνονται:

  • Η στρατηγική του Ευρωπαϊκού Δίκτυου Ιδρυμάτων Καρδιολογίας για την καταπολέμηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων την περίοδο 2009-2013.
  • Τα αναδυόμενα προβλήματα καρδιαγγειακής νοσηρότητας στην Ευρώπη, και μάλιστα η αυξανόμενη επίπτωση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και τρόποι αντιμετώπισής τους.
  • Ο ρόλος των οργανώσεων ασθενών στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων στην Ευρώπη.
  • Ο ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στην ανάπτυξη στρατηγικών παρέμβασης στον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
  • Η ανάγκη ανάπτυξης Ευρωπαϊκής πολιτικής σήμανσης των τροφίμων (labeling).
  • Οι μελλοντικές προκλήσεις για την Καρδιολογία στην Ευρώπη, (θέμα που θα αναπτυχθεί από τον καθηγητή του Erasmus Medical Center, Rotterdam, Netherlands, Marten Simoons).


Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΕΔΟΕΑΠ - ΤΥΠΕΤ στις ρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ για τη φαρμακευτική δαπάνη - Γεωργιάδης: Θα βγουν κερδισμένοι
Μιχ. Γιαννάκος: Γιατί είναι χαμηλή η συμμετοχή στις απεργίες των υγειονομικών
Οι συμπεριφορές που επιδεινώνουν την κατάθλιψη