Από μικρή ηλικία ακούμε από τους γονείς και τους δασκάλους μας ότι πρέπει να κρατάμε το σώμα μας σε «σωστή στάση». Μεγαλώνοντας, όταν… δεν ακούμε πλέον τους γονείς μας, ακούμε τους γιατρούς, τους φυσικοθεραπευτές, τους γυμναστές κ.α να μιλάνε και αυτοί για τη σωστή στάση.

Αλίμονο δε, εάν κάποια στιγμή μας πιάσει ένας πόνος! Ο ένοχος, συχνά είναι προφανής και δεν είναι άλλος από την «κακή στάση που έχουμε». Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι πολύ συχνά δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των διαφόρων ειδικών για το τι ακριβώς είναι η σωστή ή λάθος στάση. Θα πει κανείς, «να στέκεσαι με την πλάτη ίσια». Τι σημαίνει «ίσια πλάτη»; Έχουμε όλοι την ίδια κατασκευή στο σκελετό μας; Προφανώς και όχι. Ποιες από τις παρακάτω στάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος;

Το σημαντικό είναι να καταλάβουμε ότι γεννιόμαστε με μια συγκεκριμένη σκελετική κατασκευή, η οποία για εμάς είναι δεδομένη και μπορεί να έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως αυξημένη λόρδωση στη μέση, για παράδειγμα, ή κύφωση στο θώρακα. Μπορεί όμως να γεννηθούμε και με μια «ιδανική» σπονδυλική στήλη και εμείς να υιοθετήσουμε στην πορεία της ζωής μας μια άλλη στάση, πολύ διαφορετική από αυτήν. Το καλό είναι ότι, σύμφωνα με τη Scoliosis Research Society, «Η σκολίωση δεν δημιουργείται από σήκωμα βαρειών αντικειμένων, αθλητικές δραστηριότητες, στάσεις κατά τον ύπνο ή την όρθια θέση καθώς και ήπια ανισοσκελία» . Τότε θα αναρωτηθεί κανείς για ποιο λόγο τα έχουν βάλει όλοι με τη «λανθασμένη» στάση; Η αλήθεια όπως πάντα, είναι κάπου στη μέση.

Επειδή η σπονδυλική στήλη του καθενός είναι διαφορετική, οι καθημερινές δραστηριότητες επίσης διαφέρουν, όπως επίσης διαφέρει η φυσική κατάσταση των ιστών του σώματος και η αντοχή τους σε φορτίσεις. Είναι δύσκολο, λοιπόν, να είναι κανείς απόλυτος.

Πώς μπορεί να εξηγήσει κάποιος τα χαμηλά ποσοστά εμφάνισης οσφυαλγίας για παράδειγμα σε πληθυσμούς που εργάζονται σκληρά σε κακή στάση;

Τελικά ποιο είναι το σημαντικό; Η «ιδανική στάση» ή κάτι άλλο; Οι άνθρωποι που εργάζονται χειρωνακτικά, και μάλιστα από μικρή ηλικία, πιθανόν να αναπτύσσουν προσαρμογές και τεχνικές χρήσης του σώματός τους με τρόπο τέτοιο που να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους αποτελεσματικά, σε βάθος χρόνου και χωρίς να υποφέρουν. Η διαφορά των ατόμων αυτών από το μέσο πολίτη του δυτικού κόσμου είναι ότι ο τελευταίος κάνει κατά κανόνα καθιστική ζωή, έχει υψηλά ποσοστά άγχους που πολλές φορές είναι άσχετα με τη σωματική επιβάρυνση, δεν γυμνάζεται, τρώει άσχημα και είναι δέκτης μεγάλου όγκου παραπληροφόρησης σε θέματα υγείας, με αποτέλεσμα να υιοθετεί απόψεις και πεποιθήσεις οι οποίες συμβάλλουν στη διατήρηση ενός φαύλου κύκλου.
Αυτό που τελικά συμβαίνει, είναι ένας συνδυασμός πολλών επιμέρους «μικρών κακών», ένα εκ των οποίων είναι η λεγόμενη «κακή στάση». Το πιο σημαντικό όμως, είναι ότι έχει πλέον αποδειχθεί ότι η ψυχική μας διάθεση επηρεάζει και τη στάση του σώματός μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η ενοχοποίηση της στάσης είναι κάτι το εύκολο, μια και οι αλλαγές στη στάση φαίνονται, ενώ οι αλλαγές στην ψυχοσωματική μας ισορροπία δεν είναι πάντα ούτε εμφανείς, ούτε εύκολο να συσχετιστούν με τα μυοσκελετικά συμπτώματα πάντα.

Τελικά ποια ορίζεται ως «κακή στάση»; Θα μπορούσε να πεις κάποιος ότι είναι αυτή η οποία βάζει το σώμα σε μια ακραία θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Χμ! Τότε κάτι λάθος πρέπει να κάνουν οι Ιάπωνες οι οποίοι κάθονται εδώ και πολλές γενιές στα γόνατά τους, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες που ακολουθούν.

Μπορεί συνεπώς κάποιος να υιοθετήσει μια ευθυτενή στάση για πολλή ώρα; Η απάντηση είναι όχι. Όσο ωραία ή «σωστή» και να φαίνεται, η διατήρηση για πολύ χρόνο μιας τέτοιας στάσης θα οδηγήσει σε μυοσκελετικές και άλλες ενοχλήσεις.

Η απάντηση λοιπόν στο ερώτημα περί ιδανικής στάσης, σχετίζεται με το κατά πόσο η στάση αυτή είναι μέρος ενός πολιτισμού (βλέπε Ιαπωνία) και των προσαρμογών που έχουν γίνει στο σώμα, τη φυσική κατάσταση και τον τρόπο ζωής του ατόμου και το χρόνο που κάποιος διατηρεί μια στάση. Είναι ένα ζήτημα με πολλούς παράγοντες. Η διατήρηση μιας στάσης για την οποία το σώμα δεν είναι ούτε προετοιμασμένο, ούτε έχει τους μηχανισμούς προσαρμογής επί μακρόν, θα οδηγήσει κάποια στιγμή σε ενοχλήσεις. Αν κάποιος αλλάζει τη στάση του μέσα στην ημέρα, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα έχει ενοχλήσεις, ή οι όποιες ενοχλήσεις έχει είτε θα είναι μικρής έντασης, ή θα διαρκούν λίγο. Το πιθανότερο είναι ότι θα συμβούν και τα δυο.

Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό που χρειάζεται ο άνθρωπος της πόλης είναι η αποφυγή όσο το δυνατόν περισσότερο της καθιστικής ζωής, και επειδή αυτό δεν είναι πάντα εφικτό η αποφυγή της διατήρησης του σώματος σε ακραίες θέσεις που οδηγούν σε τοπική ισχαιμία κάποιων ιστών του σώματος και σε παρατεταμένες φορτίσεις για τις οποίες το σώμα δεν είναι μαθημένο. Όπως αυτές:

Η αλλαγή της θέσης κατά διαστήματα και η κίνηση σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που βρισκόταν πριν είναι μια απλή και εύκολη οδηγία για την αποφυγή συμπτωμάτων. Τέλος, η σωστή διαχείριση του στρες, η ποιότητα του ύπνου, του φαγητού και άλλων παραγόντων μπορούν να βοηθήσουν την ποιότητα ζωής του ανθρώπου.

Δείτε παρακάτω μερικές απλές κινήσεις που βοηθούν όσους κάνουν καθιστική ζωή:

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε επίσης:
1. http://www.srs.org/greek/patient_and_family/
2. https://www.painscience.com/articles/posture.php
3. https://www.painscience.com/articles/posture.php#sec_poor
4. https://www.painscience.com/articles/posture.php#sec_matter

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές
Δωμάτιο Snoezelen - Μία καινοτόμος θεραπευτική παρέμβαση για ασθενείς με άνοια