Αν τις τελευταίες δεκαετίες το ‘ασθενές’ φύλο καταρρίπτει ένα – ένα τα προπύργια της ανδρικής ‘κυριαρχίας’ και απολαμβάνει ίδια δικαιώματα στην εργασία, την κοινωνία, τις σχέσεις και την οικογένεια δημιουργώντας ‘ρίγη’ συγκίνησης στον γυναικείο πληθυσμό, το τελευταίο από αυτά σίγουρα δεν το περίμενε και σίγουρα κανένας δεν το χαίρεται!

Ανδρική υπογονιμότητα. Η αδυναμία ενός άνδρα να αποκτήσει φυσικούς απογόνους. Η αδυναμία ενός άνδρα να αποκτήσει ‘συνέχεια’. Όλο και πιο πολύ, όλο και πιο συχνά και στην χώρα μας νέοι ή λιγότεροι νέοι άνδρες βρίσκονται αντιμέτωποι με την αδιανόητη διάγνωση της υπογονιμότητας.

Αδιανόητη για τον ίδιο, αδιανόητη για την κοινωνία αδιανόητη για την σύντροφό τους, αδιανόητη για την οικογένειά τους. Αδιανόητη γιατί σε χώρες όπως η δική μας η ‘συνέχεια’ της οικογενειακής παράδοσης και του ονόματος είναι στενά συνυφασμένη με την απόκτηση παιδιού και μάλιστα αγοριού.

Αδιανόητη γιατί κοινωνικά και βιολογικά η γυναίκα επιλέγει τον σύντροφο της ζωής της με κριτήριο την ικανότητά του να της προσφέρει υγιείς και δυνατούς απογόνους. Και αυτό είναι φυσικό χαρακτηριστικό του είδους μας, αν μη τι άλλο.

Μέχρι πολύ πρόσφατα στην ατομική, κοινωνική και ιατρική συνείδηση η αδυναμία απόκτησης ενός παιδιού ήταν σχεδόν αποκλειστική ευθύνη της γυναίκας. Χαρακτηριστικά ό έλεγχος του ζευγαριού ξεκινούσε – και ξεκινάει ακόμα και τώρα- από εκείνη.

Το βιολογικό ρολόι υπήρχε μόνο για εκείνη. Ακόμα και η κοινωνική και ασφαλιστική μας οργάνωση είναι έτσι δομημένη για να ‘προλάβει’ την αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας. Ο μύθος του αρσενικού που μπορεί να κάνει παιδιά όποτε εκείνος το επιθυμεί καλά κρατεί.

Η πραγματικότητα όμως και εδώ μας διαψεύδει. Ο ανδρικός παράγοντας ευθύνεται όσο και ο γυναικείος για την υπογονιμότητα ενός ζευγαριού, με δυστυχώς αυξανόμενες τάσεις. Ο άνδρας μπαίνει στο μικροσκόπιο της ιατρικής για τα χρονικά όρια, τις βιολογικές παραμέτρους και τα αδύνατα σημεία της αναπαραγωγικής του ικανότητας.

Σαφέστατα η παραγωγή σπερματοζωαρίων δεν έχει τα σκληρά όρια της παραγωγής ωαρίων. Δες εμμηνόπαυση. Η παραγωγή σπερματοζωαρίων δεν σταματά για τον άνδρα σε κάποια ηλικία. Για την ακρίβεια δεν σταματά ποτέ. Τα σπερματοζωάρια όμως είναι ίσως τα κύτταρα εκείνα του ανθρωπίνου σώματος που δέχονται την πιο αμείλικτη φυσική επιλογή.

Είναι κύτταρα που γεννιούνται ανώριμα να επιτελέσουν αυτό για το οποίο έχουν δημιουργηθεί. Πρέπει να ωριμάσουν μέσα από μια μακροχρόνια και δύσκολη διεργασία που γίνεται στις εκφορητικές οδούς του σπέρματος. Και πρέπει τέλος στην προσπάθειά τους να γονιμοποιήσουν το ωάριο να ‘βγουν’ από το σώμα , να εκτεθούν στο εξωτερικό περιβάλλον και να διεισδύσουν σε ένα ‘ξένο’ οργανισμό.

Όποιος έχει παρακολουθήσει την ταινία του Woody Allen , μπορεί να έχει μια εικόνα του τι σημαίνει αυτό.

Τα σπερματοζωάρια για να φτάσουν στο στόχο τους πρέπει πρώτα από όλα να παραχθούν από το μόνο όργανο που είναι τόσο εκτεθειμένο σε εξωτερικούς παράγοντες. Ενώ οι ωοθήκες είναι καλά προφυλαγμένες στο εσωτερικό της κοιλιάς, οι όρχεις εξαρτώνται από την εξωτερική και εσωτερική θερμοκρασία, την ακτινοβολία, ακόμα και τη φυσική, και την φυσιολογική ‘ταλαιπωρία’- άσκηση, τραυματισμοί, πίεση-.

Πρέπει να ‘περάσουν’ και να παραμείνουν για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα σε δομές εξαιρετικά εύκολες να επηρεαστούν από φλεγμονές, μικρόβια- επιδιδυμίδες προστάτης σπερματοδόχες κύστεις κλπ,- και τέλος για να γονιμοποιήσουν πρέπει να αντέξουν ένα εξαιρετικά εχθρικό – αντίθετα από ότι νομίζαμε- περιβάλλον.

Τον κόλπο, την μήτρα και τις σάλπιγγες. Περιβάλλον που μέσω τις φυσικής επιλογής θα αναζητήσει και θα βρει το καλύτερο ΕΝΑ σπερματοζωάριο για την γονιμοποίηση, ακόμα και αν αυτά παράγονται κατά εκατομμύρια αν όχι δισεκατομμύρια στην ζωή ενός άνδρα.

Φλεγμονές στο αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας, αντισπερμικά αντισώματα, διαταραχές του ακροσώματος είναι μερικά από τα εμπόδια για την φυσιολογική γονιμοποίηση που θα πρέπει να αντιμετωπίσει το σπερματοζωάριο. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η φυσιολογική γονιμοποίηση αν όλα είναι καλά έχει 25% πιθανότητα να συμβεί!

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι όρχεις δεν είναι αυτόνομα όργανα. Για να λειτουργήσουν χρειάζονται ορμόνες. Κυρίως τεστοστερόνη που οι ίδιοι παράγουν. Και η τεστοστερόνη μοιάζει στις μέρες μας να έχει χρονικούς περιορισμούς.

Μετά τα 35 όλοι οι άνδρες βιώνουμε μια ελάττωση της ικανότητάς μας για παραγωγή τεστοστερόνης. Όχι σαν την εμμηνόπαυση. Θα πρέπει να γνωρίζουμε όμως ότι η παραγωγή, ο μεταβολισμός και χρησιμοποίηση της τεστοστερόνης εξαρτάται πολύ περισσότερο στον άνδρα από την γενική κατάσταση της υγείας του,- παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, θυρεοειδοπάθειες, μεταβολικό σύνδρομο, stress- νοσήματα τα οποία εμφανίζονται στην τρίτη και τέταρτη δεκαετία της ζωής, δεκαετίες που και στην χώρα μας επιλέγονται για την απόκτηση ενός παιδιού.

Ο άνδρας παράγει ένα ‘κουβά’ τεστοστερόνη. Αλλά χρησιμοποιεί ένα μικρό μόνο μέρος αυτής. Και στις μέρες μας κάτι ή διατροφή- δες φυτοοιστρογόνα-, κάτι ό τρόπος της ζωής μας- έλλειψη άσκησης, φάρμακα για το παραμικρό, κάπνισμα κλπ- κάνουν τον ‘κουβά’ αυτό όλο και άδειο!!

Ακριβώς όμως επειδή η παραγωγή σπερματοζωαρίων είναι τόσο ‘εκτεθειμένη’ μας δίνει την δυνατότητα να προλάβουμε και να θεραπεύσουμε πολλές φορές τις διαταραχές της. Πρόληψη που σχετίζεται άμεσα με την γενική κατάσταση της υγείας, αλλά και την σεξουαλική, βιολογική και επαγγελματική ζωή ενός άνδρα και την συμπεριφορά του.

Σίγουρα το βιολογικό ρολόι ενός άνδρα - αναφορικά με την αναπαραγωγική του ικανότητα- δεν σταματά όπως εκείνο της γυναίκας. Θέλει σίγουρα όμως ένα καλό ‘κούρδισμα’ πότε πότε!

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Καμπάνια της Amgen για την LDL χοληστερόλη
Η Novartis στοχεύει στην αύξηση των πωλήσεων κατά 5% ετησίως έως το 2029
Sobi για το τρίτο τρίμηνο του 2024: Ισχυρή ανάπτυξη και σημαντική δυναμική της γραμμής παραγωγής