Το 10% με 15% των ατόμων που παρουσιάζουν ήπια νοητική διαταραχή - ένα προστάδιο της άνοιας- μεταπίπτουν σε νόσο Αλτσχάιμερ σε διάστημα ενός έτους, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες. Ένα λειτουργικό ρόφημα - συμπλήρωμα διατροφής με βάση το ασπράδι αυγού μπορεί να προλάβει αυτή τη μετάπτωση, όπως έδειξε ελληνική μελέτη του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος και του Τμήματος Χημικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες. Στο σύνολό τους οι 30 ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή στους οποίους χορηγήθηκε το ρόφημα παρουσίασαν γρήγορα αυξημένες τιμές βιταμίνης Β12 και φυλλικού οξέος, ενώ μείωσαν σημαντικά την τιμή της ομοκυστεϊνης, με τελικό αποτέλεσμα κανένας να μην εμφανίσει νόσο Αλτσχάιμερ σε διάστημα ενός έτους.

 

"Με βάση τη διεθνή εμπειρία, θα περιμέναμε να δούμε 4 με 5 άτομα από τα 30, ίσως και παραπάνω, να εξελιχθούν σε νόσο Αλτσχάιμερ. Δεν εξελίχθηκε κανένας. Όλοι παρέμειναν σταθεροί νοητικά", λέει στο iatronet.gr ο νευρολόγος, αναπληρωτής καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας, Βασίλειος Παπαλιάγκας (φωτογραφία). Εξηγεί τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους το ρόφημα μπορεί να προλάβει τη μετάπτωση στη νόσο και περιγράφει τα επόμενα βήματα της επιστημονικής έρευνας.

Η μελέτη

Οι χαμηλές τιμές βιταμίνης Β12 και του φυλλικού οξέος συνδέονται με διαταραχές μνήμης, ενώ οι υψηλές τιμές ομοκυστεϊνης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ.

Στο πλαίσιο της μελέτης EggWhiteBrain, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ως βάση το ασπράδι αυγού και το εμπλούτισαν με την κατάλληλη αναλογία Β12 και φυλλικού οξέος, για την δημιουργία ενός λειτουργικού ροφήματος που θα καταναλώνεται ευχάριστα και θα έχει στόχο την αύξηση των τιμών Β12 και φυλλικού οξέος και την παράλληλη μείωση αυτών της ομοκυστεϊνης. Το ρόφημα εξασφάλισε πατέντα -η εταιρεία ''Αυγοδιατροφική Α.Ε''- από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και κυκλοφορεί στο εμπόριο.

Στο πλαίσιο της μελέτης, άρχισε να χορηγείται σε ένα δείγμα 45 ατόμων, εκ των οποίων οι 30 παρουσίαζαν ήπια νοητική διαταραχή και οι 15 ήταν υγιείς εθελοντές, ως ομάδα ελέγχου. Σκοπός ήταν να διερευνηθεί η πιθανή θεραπευτική του δράση.

Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα άρχισαν να φαίνονται ήδη από τον πρώτο μήνα της χορήγησης. Σύμφωνα με τα πρόδρομα αποτελέσματα, που παρουσίασε ο κ. Παπαλιάγκας τον Φεβρουάριο στο πλαίσιο του 13ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νόσου Alzhieimer και του 5ου Μεσογειακού Συνεδρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, στη Θεσσαλονίκη, τα επίπεδα Β12 και φυλλικού οξέος σχεδόν διπλασιάστηκαν σε ένα μήνα χορήγησης και παρέμειναν σταθερά στη συνέχεια μετά τη μείωση της συχνότητας. Παράλληλα, μειώθηκε στατιστικά σημαντικά η ομοκυστεϊνη και παρέμεινε σταθερή στη συνέχεια.

Τα τελικά αποτελέσματα

Στην ολοκλήρωση της μελέτης, πριν από λίγες μέρες, διαπιστώθηκε πως η βελτίωση των τριών αυτών παραγόντων κινδύνου είχε ως αποτέλεσμα κανένας από τους ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή να μην εξελιχθεί σε νόσο Αλτσχάιμερ σε διάστημα ενός έτους.

"Αυτό το είδαμε τόσο με νευροφυσιολογικές μεθόδους, δηλαδή ειδικά εγκεφαλογραφήματα, όσο με νευροαπεικονιστικές, δηλαδή με την εξέταση του όγκου του ιπποκάμπου στη μαγνητική, αλλά και με νευροψυχομετρικά τεστ. Η αξιολόγηση έγινε με πλήρη μεθοδολογία και όλοι τους παρέμειναν σταθεροί νοητικά", επισημαίνει στο iatronet.gr ο κ. Παπαλιάγκας.

Όπως εξηγεί, το αρχικό δοσολογικό σχήμα προσαρμόστηκε στο προφίλ των ασθενών ως προς την συχνότητα χορήγησης, ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερότητα στα επιθυμητά επίπεδα.

Με βάση τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της μελέτης, ο ίδιος συνιστά την χορήγηση του συγκεκριμένου ροφήματος σε άτομα με ελαττωμένη βιταμίνη Β12 ή φολικό οξύ ή αυξημένη ομοκυστεϊνη, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνεται τακτική μέτρηση σε διάστημα 2 μηνών, ώστε να καθορίζεται η συχνότητα χορήγησης. "Επίσης, έχει νόημα να το λαμβάνουν ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή, μέσω αυτής της παθοφυσιολογίας. Ούτως ή άλλως, δεν υπάρχει κάποια εγκεκριμένη αγωγή για την ήπια νοητική διαταραχή. Απλά, προσπαθεί να ρυθμίσει τους παράγοντες κινδύνου εξέλιξης σε νόσο Αλτσχάιμερ", σημειώνει, προσθέτοντας πως πρόκειται για εύκολο στην πόση ρόφημα, με ενσωματωμένες τις βιταμίνες και αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα ως διατροφικό σκεύασμα.

Τα επόμενα βήματα

Σύμφωνα με τον κ. Παπαλιάγκα, σε επόμενο στάδιο θα μελετηθεί το μεταβολομικό προφίλ των ασθενών, ενώ στόχος είναι η επέκταση της μελέτης σε μεγαλύτερο δείγμα, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, που έγινε μέσω του "Ερευνώ - Καινοτομώ". "Θέλουμε, επίσης, να εξακριβώσουμε πλήρως τι ακριβώς προκαλεί το αποτέλεσμα: είναι η πρωτεϊνη του αυγού, η ωολευκωματίνη; Είναι οι παράγοντες του φυλλικού οξέος ή της βιταμίνης Β12; Θα έχει νόημα να γίνει ως συμπλήρωμα διατροφής και αντί για τα σούπερ μάρκετ να χορηγείται στα φαρμακεία;", αναφέρει, προσθέτοντας πως σε μια τέτοια περίπτωση θα χρειαστεί να περάσει από έγκριση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ).  

Στους παράλληλους στόχους είναι η παρακολούθηση των ίδιων ασθενών της μελέτης σε βάθος χρόνου, προκειμένου να διαπιστωθεί η διάρκεια της προστατευτικής δράσης. "Ακόμα και η καθυστέρηση είναι σημαντική, αλλά φαίνεται ότι στη φάση της ήπιας νοητικής διαταραχής, αν υπάρχει μια καλή και στοχευμένη παρέμβαση, μια από τις οποίες μπορεί να είναι και η δική μας, ένα 20% των ασθενών στη συνέχεια ουσιαστικά αναστέφεται η νόσος και επανέρχονται στις αλλοιώσεις λόγω της φυσιολογικής γήρανσης", τονίζει.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
O Ά. Γεωργιάδης συμμετείχε στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Αναβαθμίζει τον υγειονομικό χάρτη της περιοχής
32ο Επιστημονικό Συνέδριο Φυσικοθεραπείας