Nέες θεραπείες για την αντιμετώπιση του Μελανώματος

Δυστυχώς η χώρα μας, αποτελεί 'εχθρικό' έδαφος για τις νέες και καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο του δέρματος και το μελάνωμα.

Η επίσημη κυκλοφορία των νέων φαρμάκων, παρουσιάζει μεγάλη καθυστέρηση, καθώς δεν έχει εκδοθεί δελτίο τιμών για νέες θεραπείες, εδώ και 2,5 χρόνια.

Το κακόηθες μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος και αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο του δέρματος παγκοσμίως. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ευθύνεται σχεδόν για το 80% των θανάτων που σημειώνονται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 130.000 νέες περιπτώσεις μελανώματος διεθνώς, εκ των οποίων σχεδόν το 80% είναι στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Γενικότερα το μελάνωμα, θεωρείται μία ιάσιμη νόσος, στην περίπτωση που διαγνωσθεί εγκαίρως. Αν όμως, εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, είναι η πιο θανατηφόρα και η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος.

Τα καλά νέα είναι ότι το 2011 και το 2012, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, βρέθηκαν και εφαρμόστηκαν στην κλινική πράξη, νέα αποτελεσματικά φάρμακα για το μεταστατικό μελάνωμα.

Στην Ελλάδα όμως της οικονομικής κρίσης, η πρόσβαση των ασθενών που πάσχουν από προχωρημένο μελάνωμα σε αυτά τα φάρμακα είναι δύσκολη και ιδιαίτερα χρονοβόρος, παρά τις προσπάθειες των ΙΦΕΤ-ΕΟΦ. Την ίδια στιγμή, αυτά τα φάρμακα κυκλοφορούν ελεύθερα σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές οι πληροφορίες που έρχονται από τον ιατρικό χώρο και οι οποίες επιβεβαιώνουν, ότι ο δρόμος για τη θεραπεία αυτής της μορφής καρκίνου, είναι ακόμα πιό αισιόδοξος. Η πρόοδος για τη θεραπεία του μεταστατικού μελανώματος που ξεκίνησε ουσιαστικά το 2011, συνεχίζεται με εντυπωσιακά βήματα μέχρι σήμερα.

Δυο νέα φάρμακα

Δυο νέα φάρμακα εγκρίθηκαν από τον FDA των ΗΠΑ και τον ΕΜΑ της ΕΕ, πρίν απο ένα μήνα. Πρόκειται για το DAΒRAFENIB που είναι φάρμακο της ομάδας των B-RAF αναστολέων, όπως είναι το VEMURAFENIB και το TRAMETINIB που είναι ΜΕΚ – αναστολέας. Ουσιαστικά με αυτά τα φάρμακα μπλοκάρουμε το σήμα που ενεργοποιεί το μονοπάτι της μεταστατικής νόσου και προκαλούμε καταστροφή (απόπτωση) των καρκινικών κυττάρων και βελτίωση της νόσου.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται στον συνδυασμό των 2 αυτών φαρμάκων. Βάσει των αποτελεσμάτων που ανακοινώθηκαν στο Παγκόσμιο Συνέδριο του ASCO πρίν 1 μήνα, το 76% των αρρώστων έδειξαν σημαντική βελτίωση της νόσου, ενώ το υπόλοιπο 24% πέτυχε σταθεροποίησή της. Το 41% ήταν ελεύθερο απο νέες μεταστάσεις για περισσότερο απο ένα έτος, η δέ τοξικότητα του συνδυασμού ήταν μικρότερη από ότι κάθε φάρμακο μόνο του.

Μια άλλη σημαντική πρόοδος είναι στον τομέα της ανοσοθεραπείας, που πιθανόν να αποτελεί τη λύση στη θεραπεία του μελανώματος. Δημοσιεύθηκαν και ανακοινώθηκαν αποτελέσματα με ένα νέο φάρμακο, το NIVOLUMAB. Το NIVOLUMAB είναι μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της πρωτείνης PD-1 (programmed death- 1).

Οι ανταποκρίσεις ήταν 31% και πιο γρήγορες, από ότι με το IPILIMUMAB, στο οποίο ανταποκρίνονται μόνο το 10% των ασθενών, ενώ το 40% των αρρώστων ήταν στη ζωή 3 χρόνια μετά την έναρξη της θεραπείας!

«Τώρα δοκιμάζονται συνδυασμοί ανοσοθεραπείας με B-RAF αναστολείς που φαίνεται ότι θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τα εντυπωσιακά αυτά αποτελέσματα. 'Οσοι ασχολούμαστε με το μελάνωμα πιστεύουμε ότι το μεταστατικό μελάνωμα θα αντιμετωπίζεται σαν μια χρόνια νόσος με τους συνδυασμούς των φαρμάκων, όπως σήμερα αντιμετωπίζεται το AIDS.», δήλωσε ο Δρ. Δημήτριος Μπαφαλούκος, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Α’ της Ογκολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Metropolitan και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Μελανώματος σε Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στην Αίγλη Ζαππείου στο πλαίσιο της Εκστρατείας Ενημέρωσης για το Μελάνωμα από το ΑγκαλιάΖΩ- Όμιλος Εθελοντών κατά του Καρκίνου.

Ο φονικότερος καρκίνος του δέρματος

Το μελάνωμα είναι, εάν όχι ο συχνότερος, ο φονικότερος καρκίνος του δέρματος. Ήδη στη Βόρεια Ευρώπη και στην Αμερική περιλαμβάνεται στους 10 συχνότερους καρκίνους στον άνθρωπο. Ευτυχώς για τη χώρα μας, τα ποσοστά μελανώματος είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, δεν παύουν όμως να αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια. Κυρίαρχος παράγοντας κινδύνου είναι η έκθεση στον ήλιο. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής ευνοεί την εμφάνιση του μελανώματος.

Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, ιδίως κατά την παιδική ηλικία, είναι κρίσιμη. Επιπλέον φαίνεται ότι οι άνδρες παρουσιάζουν χειρότερη εξέλιξη στον καρκίνο. Δυστυχώς, οι προχωρημένες μορφές μελανώματος έχουν άσχημη πρόγνωση. Είναι παρήγορο όμως ότι συνεχώς καινούργιες μελέτες ρίχνουν περισσότερο φως στην παθογένεια της νόσου. Η οδός της ΜΑΡ φωσφοκινάσης και οι μεταλλάξεις κυρίως στο ΒRAF παίζουν κεντρικό ρόλο στην καρκινική εκτροπή.

Ήδη τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησαν στην αγορά νέα φάρμακα για το μεταστατικό μελάνωμα, ενσωματώνοντας τις τελευταίες εξελίξεις της έρευνας. «Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το πρώιμο στάδιο του μελανώματος είναι ιάσιμο. Είναι επίσης θετικό ότι η μεγάλη πλειοψηφία των καρκίνων που διαγιγνώσκονται είναι σε αρχικά στάδια.

Υπάρχει μάλιστα η τάση να ανευρίσκονται όλο και πρωιμότερες μορφές του καρκίνου. Σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται ο ρόλος του δερματολόγου. Ο περιοδικός, ιατρικός έλεγχος του δέρματος μπορεί να οδηγήσει στην πρόωρη διάγνωση του μελανώματος. Από την άλλη, το ίδιο το άτομο θα πρέπει να μάθει να αυτοεξετάζεται τακτικά. Εδώ φαίνεται πόσο χρήσιμες είναι οι εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού, όπως η τωρινή πρωτοβουλία του Ομίλου εθελοντών «ΑγκαλιάΖΩ», δήλωσε ο Δρ Θεοδόσιος Αλέστας Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Επιστημονικός συνεργάτης Νοσοκομείου «Ανδρέα Συγγρού».

Εκστρατεία Ενημέρωσης του ΑγκαλιάΖΩ

Με αφορμή τα παραπάνω, το ΑγκαλιάΖΩ- Όμιλος Εθελοντών κατά του Καρκίνου συνεχίζει και φέτος την Εκστρατεία Ενημέρωσης για την πρόληψη του Καρκίνου του Δέρματος και το Μελάνωμα με σύνθημα «Πρόληψη - έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές». Στόχος της Εκστρατείας είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτών για τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του δέρματος και του μελανώματος.

Η καμπάνια περιλάμβανει δωρεάν προληπτικό έλεγχο απο Δερματολόγο και χαρτογράφηση σπίλων όπου κρίνεται απαραίτητο, σε 2 δήμους της Αττικής (Χαλάνδρι 16 – 17 Ιουλίου, Μοσχάτο – Ταύρος 23 – 24 Ιουλίου), τηλεοπτικό κοινωνικό μήνυμα, ραδιοφωνικό κοινωνικό μήνυμα, ενημερωτικό έντυπο, καθώς και αφίσα για κάθε πόλη.

«Τα τελευταία χρόνια επιτελείται μια διαρκής καταπάτηση των δικαιωμάτων των καρκινοπαθών. Όταν στα νοσοκομεία δεν υπάρχουν γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό, όταν δεν υπάρχει πρόσβαση σε φάρμακα και υλικά. Όταν δεν γίνονται οι απαραίτητες εξετάσεις, τότε η παραβίαση των δικαωμάτων τους είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Με αφορμή τη συμμετοχή μας στην ετήσια γενική συνέλευση της ECPC ενός Ευρωπαικού Συνασπισμού Καρκινοπαθών στις Βρυξέλλες, μεταξύ των άλλων αιτημάτων που καταθέσαμε, ζητήσαμε και την υποστήριξή τους για την τιμολόγηση των νέων φαρμάκων (μεταξύ αυτών και του μεταστατικού μελανώματος).

Στη χώρα μας εκκρεμούν αιτήσεις για την κυκλοφορία νέων φαρμάκων 2,5 χρόνια. Ο ΟΕΚΚ – Αγκαλιάζω διεκδίκησε και πέτυχε στο παρελθόν την κυκλοφορία νέων θεραπειών για τους καρκινοπαθείς. 'Ετσι λοιπόν και σήμερα εξακολουθεί με σεβασμό στη ζωή και την αξιοπρέπεια των ασθενών με καρκίνο να διεκδικεί δυναμικά τα δικαιώματά τους που αποτελεί τελικά το μοναδικό τρόπο για να ζούν και όχι να επιβιώνουν.» δήλωσε η Πρόεδρος του ΑγκαλιάΖΩ, κα Ολυμπία Χαλδαίου-Μπήτρου.

Η Εκστρατεία Ενημέρωσης για το Μελάνωμα πραγματοποιείται από το ΑγκαλιάΖΩ- Όμιλος Εθελοντών κατά του Καρκίνου σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Μελανώματος και με την ευγενική υποστήριξη της Bristol – Myers Squibb και της Leo Ελλάς.