Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή αρρυθμία της καρδιάς. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περί τους 100.000 ανθρώπους που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή. Πολλές φορές εκδηλώνεται χωρίς συμπτώματα και η διάγνωση γίνεται τυχαία από μια επίσκεψη στον γιατρό για check-up ή για μια απλή μέτρηση της πίεσης.

Ο σφυγμός είναι τελείως άρρυθμος γι’ αυτό και παλαιότερα ονομαζόταν πλήρης αρρυθμία. Όταν η μέση συχνότητα του άρρυθμου σφυγμού κυμαίνεται περί τις 70-100 σφύξεις το λεπτό, τότε η κολπική μαρμαρυγή πρακτικά δεν προκαλεί ενοχλήματα στον άρρωστο.

Αντίθετα, εάν η μέση συχνότητα είναι ιδιαίτερα υψηλή άνω των 130 παλμών, τότε τα συμπτώματα είναι έντονα.

Είναι δυνατόν π.χ. να εγκατασταθεί η κολπική μαρμαρυγή με 170-200 σφύξεις το λεπτό, οπότε ο ασθενής μπορεί να πάθει οξύ πνευμονικό οίδημα ή να πέσει δραματικά η πίεσή του και να λιποθυμήσει χάνοντας τις αισθήσεις του. Όμως η σοβαρότερη επιπλοκή της κολπικής μαρμαρυγής είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Και τούτο γιατί τόσο το πνευμονικό οίδημα όσο και η λιποθυμία με απώλεια των αισθήσεων κατά κανόνα αντιμετωπίζονται. Αντίθετα το εγκεφαλικό επεισόδιο εάν είναι εκτεταμένο, πέραν του ότι απειλεί άμεσα τη ζωή του ασθενούς, αφήνει εγκεφαλική και σωματική αναπηρία, γεγονός που μεταφράζεται σε αλλοίωση της προσωπικότητας και γενικότερα του τρόπου και της ποιότητας ζωής του αρρώστου.

Πώς όμως μπορούμε να προλάβουμε την κολπική μαρμαρυγή και πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;

Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα ίσως στο πιο έγκυρο περιοδικό της καρδιολογίας, το ‘Circulation’, φαίνεται ότι απαντά πειστικά σε αυτά τα ερωτήματα.

Αυτή η μελέτη πραγματοποιήθηκε με 15.000 αρρώστους. Η διάρκειά της ξεπέρασε τα 17 χρόνια. Το ιδιαίτερα σημαντικό συμπέρασμα της μελέτης είναι το ότι 57% των επεισοδίων της κολπικής μαρμαρυγής σχετίζεται με το κάπνισμα, την αρτηριακή υπέρταση και την ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη.

Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι 860 επεισόδια από ένα σύνολο 1.520 επεισοδίων θα είχαν αποφευχθεί εάν οι άρρωστοι ζούσαν την πρέπουσα ζωή που οι ερευνητές αυτοί αποκαλούν καθαρή ζωή. Με απλά λόγια αποδεικνύεται και από αυτή τη μελέτη η σημασία του τρόπου ζωής στην καταπολέμηση γενικά των καρδιοπαθειών.

Από πλευράς ιατρικής αντιμετώπισης η χορήγηση φαρμάκων που να διασφαλίζουν συχνότητα καρδιακών παλμών που κυμαίνεται μεταξύ 70-90 αποτελεί πρωταρχικό στόχο. Έτσι ελαχιστοποιείται η πιθανότητα ενός πνευμονικού οιδήματος ή απώλειας αισθήσεων.

Παράλληλα χορηγούνται αντιπηκτικά φάρμακα που έχουν στόχο να μην αφήνουν το αίμα να πήζει μέσα στην καρδιά και να δημιουργούνται θρόμβοι. Οι θρόμβοι συνήθως δημιουργούνται μέσα στους κόλπους όταν είναι διατεταμένοι και ιδιαίτερα τον αριστερό.

Όταν μάλιστα υπάρχει και στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας, τότε η πιθανότητα να δημιουργηθεί θρόμβος μέσα στον κόλπο πολλαπλασιάζεται. Ο θρόμβος μέσα στον κόλπο αποτελεί την αιτία των εμβολικών επεισοδίων στον εγκέφαλο και τα άλλα όργανα, καθώς τμήματα του θρόμβου αποσπώνται και, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, φθάνουν στα διάφορα όργανα και φράζουν τις αρτηρίες τους.

Μόλις εγκατασταθεί η κολπική μαρμαρυγή, κρίσιμο είναι το πρώτο 48ωρο, γιατί αμέσως μετά αφενός δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες δημιουργίας του θρόμβου και αφετέρου η ακινησία του κόλπου δημιουργεί μεταβολές στις ηλεκτρικές ιδιότητες που δυσκολεύουν τους θεραπευτικούς χειρισμούς για την αποκατάσταση του φυσιολογικού ρυθμού.

Για όλους αυτούς τους λόγους θα πρέπει να επιχειρείται θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής με φάρμακα ή ηλεκτρική ανάταξη (ηλεκτροσόκ) το πρώτο 24ωρο.

Τέλος, εάν η κολπική μαρμαρυγή επανέρχεται παρά τη φαρμακευτική θεραπεία και οι κόλποι δεν είναι διατεταμένοι, μπορεί να επιχειρηθεί ηλεκτρική θεραπεία, η λεγόμενη Ablation με επιτυχία που κυμαίνεται γύρω στο 70% των περιπτώσεων.

Εάν οι κόλποι είναι διατεταμένοι, τότε η επιτυχία της μεθόδου αυτής είναι χαμηλή και κατά κανόνα δεν συνιστάται να γίνεται.

Ολοκληρώνοντας, η κολπική μαρμαρυγή είναι πραγματικά ένα ύπουλος εχθρός που υποκρύπτει πολλούς κινδύνους, αλλά που εάν αντιμετωπισθεί σωστά δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024