Το δέρμα είναι ο πιο εκτεταμένος ιστός του ανθρώπινου σώματος και συμβάλλει αποτελεσματικά στην προστασία του οργανισμού από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, στην άμυνα εναντίον των μικροβίων, στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και στον μεταβολισμό σημαντικών βιταμινών. Με την επίδραση της γήρανσης και την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλιακού φωτός οι λειτουργίες του δέρματος ξεπερνούν το εμφανές αισθητικό αποτέλοεσμα, γιατί υπάρχουν και λειτουργικές επιδράσεις στον οργανισμό.

Η Ελλάδα, χώρα με παρατεταμένη ηλιοφάνεια έχει αυξημένο ποσοστό πρόωρης γήρανσης του δέρματος, αλλά και εμφάνισης ποικίλων δερματικών βλαβών. Τα εκτεθειμένα στον ήλιο μέρη του δέρματος είναι αυτά που επηρεάζονται πολύ περισσότερο.

Η ελάττωση του ρυθμού ανακύκλωσης των σημαντικότερων πρωτεϊνών του δέρματος, του κολλαγόνου και της ελαστίνης, η δυσκαμψία των μορίων αυτών λόγω της μακρόχρονης έκθεσης τους σε αυξομειούμενα επίπεδα σακχάρου, η γήρανση και ελάττωση της δραστηριότητας των ινοβλαστών και η συνοδός απώλεια του νερού αποτελούν τους κύριους παράγοντες της γήρανσης του δέρματος.

Το βασικό και πολυπληθέστερο κύτταρο του δέρματος είναι ο ινοβλάστης, ο οποίος παράγει όλα τα συστατικά που δίνουν πάχος, σφριγηλότητα, ελαστικότητα και φρεσκάδα, και για το λόγο αυτό η διατήρηση της λειτουργίας του αποτελεί σημαντική άμυνα στην οποιασδήποτε μορφής γήρανση. Διάφορες μέθοδοι έχουν προταθεί κατά καιρούς για την αντιμετώπιση της γήρανσης του δέρματος και πολέςί από αυτές είναι σε χρήση. Βασική προϋπόθεση εφαρμογής κάθε μεθόδου αντιγήρανσης είναι η ελάχιστη επεμβατικότητα, η ασφάλεια και η γρήγορη αποκατάσταση.

Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στην αντιγήρανση κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: σε αυτές που έχουν άμεσα εμφανές αποτέλεσμα και μικρή διάρκεια και σε αυτές που έχουν αργή εξέλιξη, αλλά σταθερό και μακροχρόνιο αποτέλεσμα. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι λεγόμενοι fillers, με κυριότερο εκπρόσωπο το υαλουρονικό οξύ και το PRP. Το χρησιμοποιούμενο στην πράξη υαλουρονικό είναι ένα συνθετικό προϊόν το οποίο φυσιολογικά παράγεται από τους ινοβλάστες και η κυριότερη λειτουργία του είναι η μεταφορά μορίων νερού. Είναι ένα χαρακτηριστικό μόριο το οποίο συναντούμε σε αφθονία κατά τη διάπλαση των οργάνων και στα παιδιά, επειδή συμβάλλει στη δημιουργία του σχήματος των οργάνων, διευκολύνει τη διακίνηση θρεπτικών συστατικών, ανακυκλώνεται εύκολα, μεταφέρει πολλά μόρια νερού και παράγεται σε μεγάλες ποσότητες από τους ινοβλάστες.

Στις ιδιότητες αυτές οφείλεται η ποιότητα του δέρματος στα παιδιά και στους νέους. Με την πάροδο της ηλικίας οι ινοβλάστες χάνουν την ικανότητα της σύνθεσης και ανανέωσης του υαλουρονικού με αποτέλεσμα η ποσότητα του να ελαττώνεται, καθώς και η ικανότητα της συγκέντρωσης νερού στην επιφάνειά του. Σήμερα κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα υαλουρονικού έτοιμα προς χρήση τα οποία χορηγούνται πολύ εύκολα στις περιοχές του προσώπου που εμφανίζουν τις ατέλειες με σκοπό την ομαλοποίηση, το γέμισμα των ρυτίδων και τη συνέχεια της επιφάνειας του δέρματος. Το αποτέλεσμα της χορήγησης είναι άμεσα εμφανές, αλλά περιορισμένης διάρκειας δεδομένου ότι ως πρόσθετο συστατικό αποδομείται πολύ γρήγορα. Η έντονη ηλιοφάνεια επίσης συμβάλλει στην ελάττωση της διάρκειας ζωής του. Αν και το κολλαγόνο και η ελαστίνη αποτελούν εξ ίσου σημαντικά παράγωγα των ινοβλαστών, στην πράξη η χορήγηση τους δεν κρίθηκε αποτελεσματική.

Ριζικότερη λύση στο πρόβλημα της γήρανσης θα μπορούσε να προέλθει από τους ινοβλάστες, αφού αυτοί είναι που ουσιαστικά αναγεννούν και διατηρούν το δέρμα. Τρεις μέθοδοι σήμερα χρησιμοποιούνται σε ότι έχει σχέση με τους ινοβλάστες. Η αναζωογόνηση των ήδη υπαρχόντων, η χορήγηση περισσοτέρων μετά από καλλιέργεια αυτόλογου υλικού βιοψίας δέρματος και η χρήση βλαστοκυττάρων. Οι μέθοδοι αυτοί μπορεί να συνδυάζονται μεταξύ τους και επίσης να συνδυάζονται με laser. Ο συνδυασμός μεθόδων τελικά δίνει καλύτερο αποτέλεσμα.

Η αναζωογόνηση των ινοβλαστών γίνεται με χορήγηση του προϊόντος PRP το οποίο δημιουργείται από το αίμα και περιέχει αυξητικούς παράγοντες, οι οποίοι ελευθερώνονται από τα αιμοπετάλια μετά από κατάλληλη επεξεργασία. Το PRP δρα στο γηρασμένο δέρμα εξουδετερώνοντας το οξειδωτικό στρες και προστατεύοντας τους ινοβλάστες από την πρόωρη γήρανση. Επίσης αυξάνει την ικανότητα πολλαπλασιασμού τους και την παραγωγή του κολλαγόνου και της ελαστίνης. Και η δράση του PRP θεωρείται περιορισμένης διάρκειας, διότι οι αυξητικοί παράγοντες εκτός του κυττάρου αποδομούνται σύντομα. Συνδυάζεται και με το υαλουρονικό για μεγαλύτερη δράση. Το PRP δίνει χαρακτηριστική λάμψη στο πρόσωπο και διατηρεί τα φυσικά χαρακτηριστικά σε αντίθεση με το υαλουρονικό, το οποίο μερικές φορές υπερδιορθώνει τις ατέλειες και αλλάζει απότομα την εμφάνιση.

Οι νεότερες θεραπείες στρέφονται προς τους ινοβλάστες οι οποίοι είναι το βασικότερο κύτταρο του δέρματος. Οι ινοβλάστες λαμβάνονται με μικρή βιοψία δέρματος από περιοχή μη ορατή και καλλιεργούνται στο εργαστήριο μέχρι να επιτευχθεί αριθμός ανάλογος με το μέγεθος της βλάβης που θέλουμε να διορθώσουμε. Η καλλιέργεια των ινοβλαστών δεν είναι εύκολη, δεδομένου ότι οι ινοβλάστες είναι ενήλικα κύτταρα και η ικανότητά τους για πολλαπλασιασμό είναι ελαττωμένη, εξαρτώμενη από την ηλικία του ατόμου. Οι ινοβλάστες χορηγούνται άμεσα ή κρυοσυντηρούνται για επόμενες χρήσεις. Στην κρυοσυντήρηση οι ινοβλάστες παραμένουν για πολλά χρόνια και για το λόγο αυτόν προτείνεται η βιοψία του δέρματος να λαμβάνεται σε νεαρή ηλικία, ώστε οι ινοβλάστες να κρυοσυντηρούνται νέοι. Οι ινοβλάστες χορηγούνται είτε μαζί με υαλουρονικό είτε με PRP οπότε το αποτέλεσμα είναι και άμεσο και μακροχρόνιο. Το υαλουρονικό και το PRP αποτελούν το άμεσο φιλικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ενσωματώνονται οι ινοβλάστες μετά τη χορήγηση στο πρόσωπο.

Η νεότερη μέθοδος αντιγήρανσης είναι η χορήγηση βλαστοκυττάρων, τα οποία είναι οι μητρικές μορφές των ινοβλαστών. Τα βλαστοκύτταρα λαμβάνονται με λιποαναρρόφηση 5 γραμμαρίων λίπους, από το οποίο αφαιρούνται τα βλαστοκύτταρα, τα οποία είτε χορηγούνται μία φορά είτε καλλιεργούνται και καταψύχονται για περισσότερες μελλοντικές χρήσεις. Η λήψη μικρής ποσότητας λίπους δεν αφήνει ουλή και ο αριθμός των βλαστοκυττάρων είναι περιορισμένος, ενώ η μεγαλύτερη λιποαναρρόφηση είναι περισσότερο τραυματική και δίνει πολλά βλαστοκύτταρα, τα οποία δεν χρειάζονται καλλιέργεια. Συνιστάται να γίνεται η φύλαξη βλαστοκυττάρων μετά από λιποαναρρόφηση, η οποία πραγματοποιείται για διόρθωση αισθητικών τελειών του σώματος.

Τα βλαστοκύτταρα αποτελούν το νεότερο αντίδοτο της γήρανσης και δρουν είτε αναζωογονώντας τους τοπικούς ινοβλάστες με τους αυξητικούς παράγοντες που εκκρίνουν, είτε δημιουργώντας νέα αγγεία στην περιοχή, είτε μετατρεπόμενα τα ίδια σε ινοβλάστες. Η δράση τους στο δέρμα θεωρείται πιο ολοκληρωμένη και πολυεπίπεδη και τα αποτελέσματα μακράς διάρκειας. Τα νέα αγγεία που δημιουργούνται από τα βλαστοκύτταρα αυξάνουν την παροχή θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου και αποτελούν τη σημαντικότερη διαφορά σε σχέση με τη δράση των ινοβλαστών.

Τα βλαστοκύτταρα χορηγούνται μαζί με υαλουρονικό και PRP και αυτό αποτελεί τον αποτελεσματικότερο συνδυασμό. Σε κάθε περίπτωση, ο συνδυασμός με laser προσφέρει το μέγιστο και μεγαλύτερης διάρκειας αποτέλεσμα.
Όλες οι ανωτέρω μέθοδοι αντιγήρανσης μπορούν να εφαρμοστούν στο πρόσωπο, το λαιμό και τα άκρα, τα οποία λόγω της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία υφίστανται εντονότερα την επίδραση του φωτός.

Όλες οι αναφερθείσες μέθοδοι είναι ασφαλείς, μη επεμβατικές και με αποτελέσματα άμεσα και μακροχρόνια. Η φροντίδα του δέρματος πρέπει να είναι συνεχής και η μέθοδος που επιλέγεται ασφαλής και ελάχιστα επεμβατική.
Έχει δε αποδειχτεί ότι η συστηματική και προσεκτική ενασχόληση με το δέρμα έχει εμφανή και μακράς διάρκειας αποτελέσματα, τα οποία έχουν θετική επίδραση στην προσωπικότητα του ατόμου.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Μπορούν τα βιντεοπαιχνίδια να κάνουν καλό;
Πρόληψη, καινοτομία και ολιστική φροντίδα κατά του καρκίνου του πνεύμονα
Ενημέρωση για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης από το ''Κ.Ε.Φ.Ι.''