Αν έχεις διαγνωσθεί με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, δύο είναι οι κύριες μέθοδοι θεραπείας: η Ψυχοθεραπεία και η Φαρμακοθεραπεία, είτε η καθεμία μόνη της είτε συνδυαστικά, ανά περίπτωση.

Σε ό,τι αφορά την Ψυχοθεραπεία, η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία έχει βρεθεί ότι ωφελεί περισσότερο τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Η θεραπεία αυτή τα διδάσκει νέους και αποτελεσματικούς τρόπους να αντιμετωπίζουν τις ιδεοληψίες και τους καταναγκασμούς που χαρακτηρίζουν την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Πιο συγκεκριμένα, στη θεραπεία αυτή, μαθαίνεις να έρχεσαι αντιμέτωπος/η με τους φόβους σου μέσω μίας ψυχολογικής μεθόδου, η οποία ονομάζεται Έκθεση με Παρεμπόδιση της Αντίδρασης (ή Ε.μΠ.Α για συντομία). Η Ε.μΠ.Α, της οποίας ο ρόλος στη θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής είναι κομβικός,  περιλαμβάνει δύο εξίσου σημαντικά μέρη: (α) την σταδιακή Έκθεση του ατόμου στις καταστάσεις που του προκαλούν το αίσθημα της αμφιβολίας και της επικείμενης απειλής, και (β) την Παρεμπόδιση της Αντίδρασης, δηλαδή την παρεμπόδιση της εκτέλεσης των καταναγκαστικών πράξεων ή της αποφυγής.

Η Ε.μΠ.Α είναι βαθμιαία και κλιμακούμενη ξεκινώντας από καταστάσεις που σου προκαλούν μέτριο βαθμό δυσφορίας και προχωρώντας σε ολοένα πιο δύσκολες καταστάσεις. Για παράδειγμα, αν ανησυχείς υπερβολικά ότι θα αρρωστήσεις σοβαρά αν ακουμπήσεις ‘μολυσμένα’ αντικείμενα, όπως πόμολα, η Έκθεση θα περιλαμβάνει το να ακουμπήσεις με γυμνά χέρια ‘μολυσμένα’ πόμολα μέχρι να μειωθεί αισθητά η δυσφορία σου. Η Παρεμπόδιση της Αντίδρασης θα περιλαμβάνει το να μην εκτελέσεις, κατά τη διάρκεια της Έκθεσης, τις καταναγκαστικές πράξεις, όπως το να πλύνεις τα χέρια σου αμέσως, να τα απολυμάνεις  ή να χρησιμοποιήσεις χαρτομάντιλο για να ανοίξεις την πόρτα. Αν, από την άλλη, ανησυχείς υπερβολικά και αισθάνεσαι υπεύθυνος/η μήπως κάνεις κάποιο λάθος που θα προκαλέσει κάποιο ατύχημα ή πυρκαγιά ή διάρρηξη του σπιτιού σου, αν δεν ελέγξεις επανειλημμένα τις πόρτες, τα παράθυρα και τις ηλεκτρικές συσκευές πριν πας για ύπνο,  η Ε.μΠ.Α, για παράδειγμα, θα περιλαμβάνει το να πας για ύπνο χωρίς να ελέγξεις τα παραπάνω.

Στα αρχικά στάδια της θεραπείας σου, η Ε.μΠ.Α θα γίνεται με την στενή καθοδήγηση του θεραπευτή σου πάνω σε στόχους που θα θέτετε από κοινού, ενώ στην συνέχεια καθώς θα εξοικειώνεσαι με τη μέθοδο αυτή, ο ρόλος σου θα γίνεται πιο ενεργητικός και πιο αυτόνομος. Ενδέχεται για την Ε.μΠ.Α να χρειαστεί να βρεθείς με τον θεραπευτή σου σε πραγματικές καταστάσεις, εκτός γραφείου, όπως για παράδειγμα στον χώρο του σπιτιού σου ή σε μέσα μαζικής μεταφοράς.

Η συχνότητα των συνεδριών είναι συνήθως μία με δύο φορές την εβδομάδα για τα περισσότερα άτομα, κάποιοι όμως χρειάζονται πιο εντατικές συνεδρίες, ανάλογα με τη βαρύτητα και την έκταση της διαταραχής και συνήθως στα πρώτα στάδια της θεραπείας τους. Μια και η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή ενδέχεται να προσπαθήσει να επιστρέψει στην ζωή σου-ιδιαίτερα σε περιόδους ψυχοπιεστικές (ανεργία, ασθένεια, θάνατος, γέννηση ενός παιδιού, μετακόμιση, κ.α.)- καθώς η θεραπεία σου θα πλησιάζει προς την ολοκλήρωσή της, ο θεραπευτής σου θα σου μάθει τεχνικές ώστε να μπορείς να αναγνωρίσεις τυχόν πρώτα σημάδια της διαταραχής και να προλάβεις  πιθανή υποτροπή της στο μέλλον. Εξάλλου είναι απαραίτητο να γνωρίζεις ότι όση περισσότερη εξάσκηση θα κάνεις με τη μέθοδο Ε.μΠ.Α  στη διάρκεια της θεραπείας σου, τόσο λιγότερο κίνδυνο θα διατρέχεις να υποτροπιάσει η διαταραχή σου στο μέλλον. 

Επειδή πρόκειται για μία εξειδικευμένη μέθοδο ψυχοθεραπείας, ο θεραπευτής σου είναι απαραίτητο να έχει ειδική εκπαίδευση και κλινική εμπειρία πάνω σ’ αυτήν τη μέθοδο, ώστε να μπορεί να την εφαρμόζει επιτυχώς σε άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Να θυμάσαι ότι η ψυχοθεραπεία για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή θα πρέπει να περιλαμβάνει σημαντικά την μέθοδο Ε.μΠ.Α-αν και μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες ψυχολογικές μεθόδους, όπως γνωσιακές τεχνικές- διαφορετικά οι πιθανότητες σου να μην ωφεληθείς από τη ψυχοθεραπεία είναι πολλές.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να γνωρίζεις ότι, αν και η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής, είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με τη φαρμακοθεραπεία, ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων με τη διαταραχή δυστυχώς δεν απαντά ικανοποιητικά στη θεραπεία αυτή. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, και σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες, κάθε άτομο που αντιμετωπίζει τη διαταραχή χρειάζεται να υποβάλλεται σε ένα πρόγραμμα Γνωσιακής-Συμπεριφορικής Θεραπείας, είτε συνδυαστικά με φαρμακευτική αγωγή είτε ως μονοθεραπεία.

 

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Webinar Φάκελοι Υγείας με θέμα ''Εξελίξεις και προοπτικές στην Καρδιολογία''
Αντιμετώπιση της διστακτικότητας έναντι των εμβολιασμών
ΙΣΑ: ‘’Ικανοποιήθηκε το αίτημα του ΙΣΑ για διεύρυνση του ορίου ημερών σε συνταγές που δεν έχουν λήξει’’