Μήπως είστε εθισμένοι στη γυμναστική; Ίσως δεν είναι και η πιο συνηθισμένη ερώτηση που θα μπορούσαμε να σας κάνουμε, ο εθισμός στην γυμναστική, όμως, αποτελεί αληθινό πρόβλημα. Ας το κοιτάξουμε λίγο σε βάθος…
Τι είναι ο εθισμός στην γυμναστική;
Ο εθισμός στη γυμναστική είναι η ανθυγιεινή εμμονή με την άσκηση και το fitness. Συνήθως είναι το αποτέλεσμα από προβλήματα με την εικόνα του σώματος και διατροφικές διαταραχές. Τα χαρακτηριστικά που εμφανίζουν όσοι πάσχουν δεν διαφέρουν και τόσο σε σχέση με άλλους εθισμούς. Εμμονή, αναγνώριση πως κάνουν κάτι που τους προκαλεί κακό, αλλά το κάνουν ούτως ή άλλως.
Η άσκηση προκαλεί την έκκριση ορισμένων χημικών στο νευρικό σύστημα. Αυτά τα χημικά προκαλούν την αίσθηση ευχαρίστησης ή ανταμοιβής. Συνεπώς, ο εθισμός στην άσκηση είναι, κατά κάποιο τρόπο, εθισμός σε αυτή την αίσθηση. Το αποτέλεσμα, συνήθως, είναι τεράστια απώλεια βάρους, και όλα τα προβλήματα υγείας που την συνοδεύουν.
Από τι προκαλείται;
Η γυμναστική ενισχύει την παραγωγή ενδορφινών και ντοπαμίνης, των ίδιων νευροδιαβιβαστών που παράγονται κατά τη χρήση ναρκωτικών. Όταν, όμως, σταματάει η άσκηση, οι νευροδιαβιβαστές εξαφανίζονται, και το άτομο πρέπει να γυμναστεί περισσότερο, για να πυροδοτήσει την έκκριση περισσότερων χημικών.
Στην αρχή, ο σκοπός είναι η επιθυμία για ένα ωραίο, γυμνασμένο σώμα. Μια διατροφική διαταραχή, όπως η νευρική ανορεξία ή η βουλιμία μπορεί να οδηγήσει στην εμμονή με την άσκηση. Επίσης, ο εθισμός μπορεί να προκληθεί λόγω κάποιας σωματικής δυσμορφίας.
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο;
Οι άνθρωποι που νιώθουν πιεσμένοι να διατηρήσουν το γυμνασμένο σώμα τους κινδυνεύουν αρκετά να αποκτήσουν εθισμό στην γυμναστική. Οι υπέρβαροι άνθρωποι που θέτουν υπερβολικά μεγάλους στόχους βρίσκονται, επίσης, σε κίνδυνο. Υπολογίζεται πως περίπου το 15% των ανθρώπων με εθισμό στην άσκηση είναι επίσης εθισμένοι στα τσιγάρα, στο αλκοόλ ή σε κάποιο ναρκωτικό. Έπειτα, το 25% μπορεί να πάσχει από άλλους εθισμούς, όπως στο σεξ ή από καταναλωτική μανία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, πρώην χρήστες ουσιών και αλκοολικοί στρέφονται στην άσκηση για να καλύψουν το κενό που τους άφησαν οι προηγούμενοι εθισμοί τους – είναι κάτι παρόμοιο με το πώς οι πρώην καπνιστές συνήθως εθίζονται στην καφεΐνη.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα πιο κοινά συμπτώματα του εθισμού στην άσκηση είναι τα εξής:
- Ένα αίσθημα ενέργειας μετά την άσκηση
- Στερητικό σύνδρομο αν δεν γυμναστούμε για λίγες μέρες
- Ακατανίκητη ανάγκη για γυμναστική
- Μειωμένη κοινωνική/επαγγελματική δραστηριότητα, ώστε να υπάρχει χρόνος για γυμναστική
- Αδυναμία να ελαττώσουμε το πόσο γυμναζόμαστε
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο εθισμός στην άσκηση δεν είναι πάντα εύκολο να διαγνωστεί, καθώς οι περισσότεροι πάσχοντες δεν μπορούν να καταλάβουν πως κάτι δεν πάει καλά, και δεν το αναφέρουν. Η εμμονή με τη φυσική μας κατάσταση και η χειροτέρευση της κοινωνικής ζωής είναι συνήθως δείγμα του εθισμού. Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να κρατάτε ημερολόγιο του προγράμματος γυμναστικής σας, ώστε να καθορίσει αν είστε εθισμένος.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, απαιτείται αυτοέλεγχος. Ο εθισμένος αναγνωρίζει το πρόβλημα και προσπαθεί να ελαττώσει το πόσο γυμνάζεται. Επιπλέον, σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή. Η φαρμακευτική αγωγή, όμως, δεν στοχεύει άμεσα στον εθισμό στην άσκηση, αλλά σε άλλα προβλήματα που μπορεί να τη χειροτερεύουν, όπως το κάπνισμα.
Τι μπορεί να σημαίνει ο εθισμός στην άσκηση;
Γενικότερα, τα άτομα που παρουσιάζουν ροπή προς τις καταχρήσεις και τον εθισμό βρίσκονται σε κίνδυνο. Για αυτό, ένα άτομο που πάσχει από εθισμό στη γυμναστική, πρέπει να αποφεύγει τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, την καφεΐνη και άλλες εθιστικές ουσίες.
Πώς μπορούμε να τον προλάβουμε;
Για να προλάβετε τον εθισμό στην γυμναστική, αποφεύγετε τις περιττές επισκέψεις στο γυμναστήριο. Περιορίστε τον χρόνο που γυμνάζεστε καθημερινά και κάντε διαλείμματα μέσα στην εβδομάδα. Σε περιπτώσεις που νιώθετε να χάνετε τον έλεγχο, μιλήστε στον γιατρό σας.
Επιμέλεια: Θοδωρής Διάκος
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Εορταστικές ημέρες διατροφής: Δες το αλλιώς
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές