Στην εποχή της πληροφορίας και του διαδικτύου, είναι αναμενόμενο να κατακλυζόμαστε από πληθώρα πληροφοριών μεγάλο μέρος των οποίων είναι ψευδείς και δημιουργούν λανθασμένες αντιλήψεις. Ο μέσος πολίτης είναι πολύ δύσκολο να φιλτράρει τις λανθασμένες πληροφορίες, με αποτέλεσμα τη διαιώνιση πολλών από αυτά τα στερεότυπα. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να βάλουμε κάποια πράγματα στη θέση τους :

Στερεότυπο 1o : Ο πόνος είναι φυσιολογικό κομμάτι της γήρανσης

Πολλοί λένε ότι όσο γερνάμε θα πονάμε. Και δεν το λέει μόνο ο απλός κόσμος, το λένε και οι γιατροί, οι φυσικοθεραπευτές και οι παροικούντες την «Ιατρική Ιερουσαλήμ». Ευτυχώς, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Οι έρευνες δεν δείχνουν ότι αυτό ισχύει, μια και τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα.

Μάλιστα, μια έρευνα του Εθνικού κέντρου στατιστικής για την υγεία στην Αμερική το 2006, έδειξε ότι το 29% των ενηλίκων μεταξύ 45 και 64 ετών είχαν πόνο που κράτησε πάνω από 24 ώρες ένα μήνα πριν την έρευνα, ενώ το ποσοστό εμφάνισης πόνου στις ηλικίες άνω των 65 ετών ήταν 21% . Μια μετανάλυση που συνέκρινε τις διαφορές στην αντίληψη του πόνου, έδειξε ότι η ηλικία με μεγαλύτερη συχνότητα χρόνιου πόνου ήταν τα 65, αλλά η συχνότητα αυτή έπεφτε σε ηλικίες άνω των 85 ετών. Μάλιστα στις μεγάλες ηλικίες, εμφανίζονται σπανιότερα χρόνιοι πόνοι. Το ίδιο ισχύει και για προβλήματα οσφυαλγίας, αυχεναλγίας, πόνου στο πρόσωπο, την κοιλιά και πονοκεφάλους. Άλλες επιδημιολογικές μελέτες, έδειξαν ότι οι μυοσκελετικοί πόνοι μειώνονται όσο μεγαλώνουμε, ενώ μια μελέτη ασθενών στα 2 τελευταία χρόνια της ζωής τους βρήκε ότι η εμφάνιση πόνου είναι αντιστρόφως ανάλογη της ηλικίας.

Στερεότυπο 2ο : Ο πόνος χειροτερεύει με το χρόνο

Πολλοί άνθρωποι, αλλά και επαγγελματίες υγείας, θεωρούν ότι η ένταση του πόνου θα αυξάνεται όσο ο άνθρωπος γερνά. Και πάλι, διάφορες έρευνες δείχνουν ότι αυτό δεν ισχύει. Σε μια μεγάλη μελέτη στην οποία συμμετείχαν ηλικιωμένα άτομα που είχαν οστεοαρθρίτιδα σε περιφερικές αρθρώσεις (π.χ. γόνατο) και τους παρακολούθησαν για μεγάλο διάστημα (cohort study), βρέθηκε ότι μετά από 3 χρόνια το διάστημα μεταξύ των 2 αρθρικών επιφανειών είχε μικρύνει, αλλά αυτό το εύρημα δε σχετιζόταν με επιδείνωση του πόνου. Όταν η ίδια ομάδα ηλικιωμένων αξιολογήθηκε μετά από 8 χρόνια, υπήρξε σημαντική μεταβλητότητα στον πόνο, χωρίς σαφή πρόοδο της νόσου.

Σε ένα δείγμα πληθυσμού στη Νορβηγία, ο μέσος αριθμός των περιοχών εμφάνισης πόνου αυξήθηκε ελαφρώς μετά από 14 χρόνια σε εκείνους άνω των 60 ετών, ενώ η αύξηση ήταν μεγαλύτερη σε άτομα ηλικίας 44 – 60 ετών.
Σε άλλη έρευνα με ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο, βρέθηκαν παράγοντες οι οποίοι παίζουν προστατευτικό ρόλο στον πόνο που σχετίζονται με την καλή ψυχική υγεία, την κοινωνική υποστήριξη, τη φυσική δραστηριότητα την αυτοαποελεσματικότητα, αλλά όχι το νεαρό της ηλικίας. Και πάλι, η βιολογική ηλικία δε σχετίζεται με πόνο ο οποίος επιδεινώνεται όσο μεγαλώνει κανείς με την πάροδο του χρόνου.

Στερεότυπο 3ο: «Πάρε το απόφαση, όσο μεγαλώνεις θα πονάς»

Αυτή η φράση συχνά ενισχύεται από τους επαγγελματίες της υγείας αλλά και από το οικογενειακό περιβάλλον πολλές φορές. Υπάρχουν αντικρουόμενα ευρήματα που σχετίζονται με την αντίδραση σε επώδυνα ερεθίσματα μεταξύ ατόμων διαφόρων ηλικιών. Αυτό που φαίνεται ότι ισχύει όμως, είναι ότι ο πόνος έχει πολύ αρνητική επίδραση, ιδίως μέσα από την κατάθλιψη και την αϋπνία, σε ηλικιωμένα άτομα. Το πώς βιώνει τον πόνο κάποιος σχετίζεται πολύ περισσότερο με κατάθλιψη σε ηλικιωμένα άτομα σε σχέση με νέα, με αποτέλεσμα ο πόνος να μειώνει τις πιθανότητες καταπολέμησης της κατάθλιψης με τη θεραπεία.
Ο πόνος επίσης επηρεάζει τον ύπνο. Σε μια μελέτη βρέθηκε ότι το 25% των ατόμων με αρθρίτιδα υπέφεραν από αϋπνίες σε περίπου διπλάσιο ποσοστό από τα άτομα που δεν υπέφεραν από την οστεοαρθρίτιδα. Σε μια άλλη έρευνα άτομα με οστεοαρθρίτιδα είχαν τριπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα αϋπνίας, ανεξάρτητα από ηλικία.

Στερεότυπο 4ο: Τα αναλγητικά προκαλούν εθισμό

Η πεποίθηση αυτή συχνά ενισχύεται από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, μια και στη χώρα μας υπάρχουν πολλοί «γιατροί» σε κάθε οικογένεια! Το πραγματικό ρίσκο εθισμού από τη χρήση αναλγητικών φαρμάκων είναι αρκετά χαμηλό. Ακόμη και τα οπιοειδή φάρμακα, όταν ακολουθεί ο ασθενής τις οδηγίες του γιατρού, μπορούν να συνεισφέρουν στην καταπολέμηση του πόνου, χωρίς να προκαλούν εθισμό. Σε γενικές γραμμές, η χρήση οπιοειδών σε άτομα μεγάλης ηλικίας δεν είναι συχνή. Σε μια μεγάλη έρευνα που έγινε σε ηλικιωμένα άτομα που έλαβαν οπιοειδή για την καταπολέμηση του χρόνιου πόνου, βρέθηκε ότι μόνο το 3% εμφάνισε συμπεριφορές σχετικές με κακή χρήση ή κατάχρηση.

Συμπερασματικά

Ο πόνος δεν είναι φυσικό επακόλουθο της γήρανσης και μάλιστα είτε βελτιώνεται, είτε σταθεροποιείται με τα χρόνια. Καλό είναι να προσπαθούμε να μη δεχόμαστε ότι θα πονάμε μεγαλώνοντας, αλλά να προσπαθούμε να διατηρούμαστε όσο πιο δραστήριοι γίνεται. Εάν κάποιο ηλικιωμένο άτομο χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή , εάν ακολουθήσει τις οδηγίες του γιατρού του δεν κινδυνεύει από εξάρτηση.

Συστάσεις προς το κοινό

Μην ενισχύετε τα λανθασμένα στερεότυπα και μην ακούτε τις συμβουλές ασχέτων ατόμων. Αναζητείστε λειτουργούς υγείας που αποδεδειγμένα ανανεώνουν τις επιστημονικές τους γνώσεις και ζητείστε να σας ενημερώσουν λεπτομερώς για να λύσετε τις απορίες σας. Βάλτε στόχους που μπορείτε να πετύχετε και που σχετίζονται με σωματικές δραστηριότητες, αλλά και με χόμπι που σας αρέσουν. Μάθετε από τι πρέπει να προφυλαχθείτε στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων και φύγετε μακριά από γιατρούς ή φυσικοθεραπευτές που σας λένε ότι πρέπει να μάθετε να ζείτε με το πρόβλημά σας, χωρίς να σας δίνουν εναλλακτικές λύσεις που σχετίζονται με σωματική δραστηριότητα. Αποφύγετε τη γκετοποίηση. Η γήρανση δεν είναι αρρώστια, μας βάζει κάποια όρια όμως που αν τα σεβόμαστε μπορούμε να είμαστε και δραστήριοι και παραγωγικοί.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κοτόπουλο ή αυγό: Ποιο έχει περισσότερη πρωτεΐνη
Φάρμακο για την πολλαπλή σκλήρυνση είναι πιθανό να βελτιώνει τη μειωμένη εργασιακή μνήμη 
Καταγράφηκε μετάδοση του ιού Oropouche σε έμβρυο