Οστεοπόρωση είναι η σκελετική διαταραχή με χαρακτηριστική ελάττωση της οστικής μάζας κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα σύμφωνα με την ηλικία και το φύλο. Σε αυτή την περίπτωση, η οστική αντοχή είναι μειωμένη και οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων σε διάφορα σημεία του σκελετού. 

Η οστεοπόρωση είναι η συνηθέστερη μεταβολική πάθηση των οστών και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα στη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα εκτιμάται ότι πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο υποφέρουν από την ασθένεια. Περίπου το 30% στο σύνολο των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών έχουν διαγνωσθεί με οστεοπόρωση στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη. Επιπλέον, το 40% αυτών των γυναικών και το 15-30% των ανδρών θα υποστούν ένα ή περισσότερα οστικά κατάγματα τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με επιδημιολογική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 20.299 άτομα από την Κεντρική Ελλάδα, ο επιπολασμός της νόσου ήταν 500,7/10.000 άτομα.

Μετά την ολοκλήρωση της κορυφαίας οστικής πυκνότητας (στα 20-25 έτη), για κάποια χρόνια αυτή παραμένει σταθερή και στη συνέχεια ελαττώνεται με ρυθμό 1% περίπου το χρόνο. Η οστεοπόρωση είναι μία πολυπαραγοντική νόσος και στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται οι κληρονομική προδιάθεση, η σωματική δραστηριότητα και η πρόσληψη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών. Κάποιοι από τους παραπάνω παράγοντες αλλάζουν κατά τη διάρκεια ζωής του ατόμου και σε περίπτωση ύπαρξης πολλών συγχρόνως, ο ρυθμός οστικής απώλειας επιταχύνεται.

Ένας βασικός παράγοντας που ήδη αναφέρθηκε είναι η διατροφή, η οποία μπορεί να αποτελέσει σημαντική μη φαρμακευτική παρέμβαση μειώνοντας τον κίνδυνο κατάγματος, την ηλικιοεξαρτώμενη οστική απώλεια και αυξάνοντας την κορυφαία οστική μάζα.

Ιδιαίτερα έχει διερευνηθεί ο ρόλος του ασβεστίου σε όλα τα στάδια της ζωής σε επίπεδο πρόληψης αλλά και αντιμετώπισης. Μία σχετικά υψηλή πρόσληψη σε προ-εμμηνοπαυσιακή φάση επιβραδύνει την απώλεια οστικής μάζας, ενώ σε μετα-εμμηνοπαυσιακή ελαττώνει τον κίνδυνο κατά 30%. Η μέση πρόσληψη για τον υγιή ενήλικο πληθυσμό ανέρχεται στα 1000mg ανά ημέρα, ενώ πλούσια τρόφιμα σε ασβέστιο είναι το γάλα, το τυρί, το γιαούρτι, ο σολομός και η σαρδέλα. Επίσης συστήνετε μείωση της κατανάλωσης καφέ, αλκοόλ και νατρίου καθώς αυξάνουν τις νεφρικές απώλειες.

Μεγάλης σημασίας είναι και η παρουσία της βιταμίνης D, η οποία διευκολύνει την απορρόφηση του ασβεστίου. Η επαρκής πρόσληψη στηρίζεται στις διατροφικές επιλογές σε συνδυασμό με την έκθεση στον ήλιο. Οι απαιτήσεις για εξωγενή βιταμίνη D συνδέονται άμεσα με τη διάρκεια και την ένταση έκθεσης σε UV.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η διαθεσιμότητα βιταμίνης C είναι εξέχουσας σημασίας, καθώς συμμετέχει στη μετατροπή των πρόδρομων της βιταμίνης D στις δραστικές μορφές της. Πηγές βιταμίνης C είναι τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, οι πράσινες πιπεριές κτλ. Η διαχείριση των παραπάνω τροφίμων πρέπει να γίνεται με προσοχή, καθώς η περιεκτικότητα σε βιταμίνη C μειώνεται εξαιτίας της διαλυτότητάς της στο νερό, της υψηλής θερμοκρασίας και της οξείδωσης που προκύπτει από την επαφή με το οξυγόνο.

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης εκτός από τις προσεγμένες διατροφικές επιλογές θα πρέπει να περιλαμβάνει και την κατάλληλα διαμορφωμένη σωματική άσκηση.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές
Δωμάτιο Snoezelen - Μία καινοτόμος θεραπευτική παρέμβαση για ασθενείς με άνοια
C. Oberhammer στο  7ο Healthcare Transformation: Οι τάσεις του καταναλωτή στην αγορά αυτοφροντίδας