Συνέντευξη με την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δερματολογίας -  Αφροδισιολογίας ΕΚΠΑ, Διευθύντρια στη Β´ Κλινική Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ», κα Ευαγγελία Παπαδαυίδ.

Ποιο είναι το μήνυμά σας για την παγκόσμια ημέρα κατά της ψωρίασης;

Το μήνυμα της Ημέρας Ψωρίασης 2017 είναι Ψωρίαση και πέρα από το δέρμα και τονίζει τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και ολιστικής αντιμετώπισης των ασθενών με ψωρίαση. Η ψωρίαση στο δέρμα έχει σημαντική αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής και συναισθηματική ευημερία των ασθενών αλλά πέρα από το δέρμα, υπάρχουν και άλλα νοσήματα που συνοδεύουν και επιβαρύνουν τους ασθενείς με ψωρίαση όπως η αρθρίτιδα, το μεταβολικό σύνδρομο, ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα/στεφανιαία νόσος και η κατάθλιψη. Έτσι, για το 2017, το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας αναφέρεται στην ολιστική αντιμετώπιση του ψωρισιακού συνδρόμου. Ο ρόλος του δερματολόγου είναι κομβικός για την έγκαιρη και σωστή διάγνωση της ψωρίασης.

Η φλεγμονή αυξάνεται σημαντικά σε έναν ασθενή με μέτρια προς βαριά ψωρίαση όταν συνυπάρχει ένα από τα παραπάνω συνοδά νοσήματα και επομένως ο ασθενής αυτός χρειάζεται από κοινού αντιμετώπιση από το δερματολόγο και τον ειδικό ιατρό για το κάθε νόσημα όπως Ρευματολόγο, Διαβητολόγο, Καρδιολόγο, Ψυχίατρο με σκοπό να συνεκτιμηθεί η βαρύτητα της φλεγμονής και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στο μέλλον.

Θέλουμε να ενημερώσουμε - ειδικότερα τους νέους ανθρώπους με μέτρια προς βαριά ψωρίαση -  ώστε να γνωρίζουν ότι πρέπει να παρακολουθούνται από ειδικούς γιατρούς με συντονιστή το δερματολόγο και να επισκέπτονται Ειδικά Ιατρεία που παρέχουν αυτή τη δυνατότητα. Ένα από αυτά είναι Ιατρείο Ψωρίασης της Β΄ Πανεπιστημιακής Κλινικής Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων στο ΠΓΝ ΑΤΤΙΚΟΝ, όπου συμμετέχουν όλες οι ειδικότητες στην αντιμετώπιση των ασθενών με ψωρίαση, ίσως το μοναδικό ιατρείο στην Ελλάδα. Επιπλέον να τονίσουμε ότι σήμερα στην Ελλάδα οι ασθενείς που ζουν με χρόνια αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ψωρίαση και η ψωριασική αρθρίτιδα, έχουν πρόσβαση σε καινοτόμες και ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες.

Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η ασθένεια; Ποιες οι συχνότερες μορφές της;

Θα ήθελα να τονίσω καταρχάς ότι η ψωρίαση ΔΕΝ μεταδίδεται. Είναι μία συχνή, χρόνια, διαμεσολαβούμενη από το ανοσοποιητικό δηλαδή αυτοάνοση φλεγμονώδης διαταραχή που εκδηλώνεται στο δέρμα και χαρακτηρίζεται από κόκκινες πλάκες οι οποίες καλύπτονται από άσπρα λέπια. Η ψωρίαση αφορά μέχρι και το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη ζωή των ασθενών σε καθημερινή βάση. Η συχνότερη μορφή ψωρίασης (η οποία αντιστοιχεί στο 80% περίπου των περιστατικών), είναι η ψωρίαση κατά πλάκας. Συνήθως προσβάλλονται οι αγκώνες, τα γόνατα, ο κορμός αλλά και το τριχωτό της κεφαλής, οι παλάμες και τα πέλματα, τα γεννητικά όργανα, οι πτυχές του σώματος και τα νύχια. Τα συχνότερα συμπτώματα της ψωρίασης είναι ο Κνησμός, Ερυθρότητα, Αποφολίδωση και το Άλγος.  

Η πλειοψηφία των περιπτώσεων ψωρίασης εμφανίζεται τις περισσότερες φορές σε ηλικία 20 - 30 ετών, ενώ παρατηρείται μία ακόμα κορύφωση γύρω από την ηλικία των 50-60 ετών. Υπάρχει ισχυρή γενετική συνιστώσα, η οποία είναι εμφανής στον κίνδυνο εκδήλωσης της ψωρίασης σε άτομα των οποίων οι γονείς ή τα αδέλφια έχουν προσβληθεί. Εκτός από τους γενετικούς παράγοντες, παράγοντες του τρόπου ζωής μπορεί επίσης να διαδραματίζουν ρόλο είτε αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει ψωρίαση είτε επιδεινώνοντας την υφιστάμενη ψωρίαση (τραυματισμός, στρες, λοιμώξεις, ορισμένα φάρμακα, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η παχυσαρκία). Να αναφέρω ότι η κρίση τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας με την αύξηση του στρες έχει οδηγήσει σε επιδείνωση της ψωρίασης στους ασθενείς και είναι αυξημένη η ανάγκη να ενημερωθούν, να γνωρίζουν για τη νόσο και να εμπιστευτούν τους γιατρούς και τις θεραπείες.

Ποιος ο επίσημος αριθμών νοσούντων από ψωρίαση σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα;

Έχει εκτιμηθεί ότι έως και το 3% του γενικού πληθυσμού πάσχει από ψωρίαση. Εκτιμάται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο πάσχουν 125 εκατομμύρια και στην Ελλάδα 250 χιλια΄δες, ενώ γνωρίζουμε ότι πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών επισκέπτονται τον δερματολόγο. Σε αυτό θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό πάσχει από ήπια μορφή ψωρίασης κατά πλάκας, και το ότι πολλοί ασθενείς με μέτρια και βαριά ψωρίαση δεν επισκέπτονται τον δερματολόγο, είτε επειδή αφενός  δεν γνωρίζουν την δυνατότητα για νέες αποτελεσματικές θεραπείες που οδηγούν στο καθαρό δέρμα και αφετέρου τις συστηματικές επιπτώσεις που έχει μια βαριά ψωρίαση στην υγεία τους. Με λίγα λόγια, ότι η ψωρίαση έχει και επιπτώσεις πέρα από το δέρμα.

Πώς αντιμετωπίζεται η ψωρίαση; Υπάρχουν καινούργια διαθέσιμα φάρμακα;

Η ψωρίαση είναι μία χρόνια πάθηση που απαιτεί μακροχρόνια παρακολούθηση και θεραπευτική αντιμετώπιση. Η θεραπεία εξατομικεύεται για κάθε ασθενή και συνυπολογίζοντας τη βαρύτητα, την έκταση, τη μορφή της νόσου, την ηλικία και την επίδραση στην ποιότητα ζωής κλπ .

Οι υπάρχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις ταξινομούνται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

  • την εφαρμογή φαρμάκων στο δέρμα (τοπική θεραπεία) σε ήπια ψωρίαση
  • τη χρήση της υπεριώδους ακτινοβολίας (φωτοθεραπεία) σε μέτρια ψωρίαση
  • τη χορήγηση φαρμάκων, είτε από το στόμα είτε σε ενέσιμη μορφή, τα οποία στοχεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα (συστηματική θεραπεία) σε μέτρια προς βαριά ψωρίαση και σε ψωρίαση ειδικών εντοπίσεων.

Υπάρχει ουσιαστική ανάγκη για νέες θεραπευτικές προτάσεις για την μέτρια - σοβαρή ψωρίαση, καθώς παλαιότερες μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 50% των ασθενών δεν ήταν ικανοποιημένοι με τις θεραπείες.  Οι προσδοκίες των ασθενών με ψωρίαση έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς το "καθαρό δέρμα", αποτελεί πλέον τον νέο θεραπευτικό στόχο. Λόγω των συννοσηροτήτων και της συστηματικής φλεγμονής στους ψωριασικούς ασθενείς, υπάρχει ανάγκη για χρήση από νωρίς των νέων θεραπειών που επιτυγχάνουν και  διατηρούν μακροπρόθεσμα "καθαρό δέρμα" σε περισσότερους ασθενείς και παράλληλα μπορεί και να αναστέλλουν την εξέλιξη των συνοδών νοσημάτων όπως η ψωριασική αρθρίτιδα. Πλέον έχουμε στη διάθεσή μας νεότερες στοχευμένες θεραπείες, τους βιολογικούς παράγοντες που προσφέρουν ελπίδα και αισιοδοξία στους ασθενείς μας.

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με ψωρίαση;

Το μεγαλύτερο πρόβλημα των ασθενών είναι ότι η νόσος επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα, τόσο της δικής τους ζωής όσο και των συγγενών τους. Πολλοί από τους ασθενείς πάσχουν από κατάθλιψη, αγχώδη συνδρομή και αυτοκτονικό ιδεασμό. Η ποιότητα ζωής των ασθενών με ψωρίαση επηρεάζεται αρνητικά πολύ περισσότερο από αυτήν των ασθενών που πάσχουν από βαριά νοσήματα όπως καρδιοπάθειες, βρογχικό άσθμα ή σακχαρώδη διαβήτη. Πολλοί ασθενείς μπορεί να έχουν λίγες πλάκες αλλά να επηρεάζεται σημαντικά η ποιότητα ζωής τους, ιδίως όταν αυτές είναι στο πρόσωπο, στο τριχωτό της κεφαλής και στα νύχια ή στα γεννητικά όργανα. Επομένως, οι ασθενείς με ψωρίαση δυσκολεύονται στις κοινωνικές, προσωπικές, εργασιακές και σεξουαλικές τους σχέσεις. Η ψωρίαση δημιουργεί κοινωνικό αποκλεισμό και στιγματισμό. Ο ρόλος του δερματολόγου είναι κομβικός για την έγκαιρη και σωστή διάγνωση της ψωρίασης, ώστε να αποφασίσει για την κατάλληλη θεραπεία του ασθενούς μέσα από τη θεραπευτική συμμαχία γιατρού-ασθενούς.

Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι κίνδυνοι για την υγεία των ασθενών με ψωρίαση;

Η ψωρίαση θεωρείται σήμερα μία συστηματική φλεγμονώδης νόσος σχετιζόμενη με την καταγραφή αρκετών συνοδών νοσημάτων. Έτσι, σχετίζεται με την αρθρίτιδα, στεφανιαία νόσο, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, και σακχαρώδη διαβήτη (μεταβολικό σύνδρομο) και οι  ψωριασικοί ασθενείς είναι συχνά παχύσαρκοι, καπνιστές και εμφανίζουν υψηλά ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως στεφανιαία νόσο ή και έμφραγμα του μυοκαρδίου. Έχει παρατηρηθεί ότι οι ασθενείς με ψωρίαση εμφανίζουν πολύ νωρίτερα τα παραπάνω συνοδά νοσήματα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό,  λόγω της φλεγμονής που υπάρχει στον οργανισμό.

Ποια η διαφορά ψωρίασης και ψωρισιακής αρθρίτιδας;

Η Ψωριασική Αρθρίτιδα συνυπάρχει με την ψωρίαση περίπου στο ένα τρίτο των ασθενών. Στο Ειδικό Ιατρείο ψωρίασης με τη συνεργασία των ρευματολόγων, βρήκαμε ότι η παρουσία αρθρίτιδας συνεπάγεται πιο πολλές και βαριές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών με ψωρίαση. Έτσι όλοι οι ασθενείς με ψωρίαση και με πόνο ή διόγκωση αρθρώσεων εξετάζονται από τον ειδικό Ρευματολόγο που συνεργάζεται στο ιατρείο ψωρίασης του ΑΤΤΙΚΟΝ, συναποφασίζεται η θεραπεία και παρακολουθείται σε τακτικά χρονικά διαστήματα η πορεία των ασθενών.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΕΔΟΕΑΠ - ΤΥΠΕΤ στις ρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ για τη φαρμακευτική δαπάνη - Γεωργιάδης: Θα βγουν κερδισμένοι
Μιχ. Γιαννάκος: Γιατί είναι χαμηλή η συμμετοχή στις απεργίες των υγειονομικών
Οι συμπεριφορές που επιδεινώνουν την κατάθλιψη