Η καφεΐνη είναι το πιο διαδεδομένο συστατικό στον κόσμο που χρησιμοποιείται για να προσφέρει επιπλέον ενέργεια. Βρίσκεται σε καφέ, τσάι, σοκολάτα και ενεργειακά ποτά, ενώ προστίθεται και σε πολλά αναψυκτικά και φαρμακευτικά σκευάσματα. Αν και η καφεΐνη μπορεί να προσφέρει τόνωση και αυξημένη συγκέντρωση, επηρεάζει διάφορα συστήματα του οργανισμού με τρόπους που δεν γνωρίζουμε πάντα.
Πόσο γρήγορα επιδρά η καφεΐνη στον οργανισμό;
Η καφεΐνη απορροφάται γρήγορα από τον οργανισμό. Μέσα σε 15 με 20 λεπτά από την κατανάλωση, ξεκινά να επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας αύξηση της εγρήγορσης και της συγκέντρωσης. Τα επίπεδά της φτάνουν στο μέγιστο περίπου μία ώρα μετά την κατανάλωση, ενώ η επίδρασή της μπορεί να διαρκέσει από 4 έως 10 ώρες, ανάλογα με τον μεταβολισμό του κάθε ατόμου.
Επιπτώσεις της καφεΐνης στον εγκέφαλο
Η καφεΐνη δρα ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος, επηρεάζοντας τη διάθεση, την εγρήγορση και την ενέργεια. Ο κύριος μηχανισμός δράσης της είναι η παρεμπόδιση της αδενοσίνης, μιας χημικής ουσίας που προκαλεί χαλάρωση και υπνηλία. Με αυτόν τον τρόπο, μας βοηθά να αισθανόμαστε πιο ξύπνιοι και συγκεντρωμένοι. Παράλληλα, αυξάνει την παραγωγή ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με τη διάθεση, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ευφορία ή βελτιωμένη διάθεση μετά την κατανάλωση καφεΐνης. Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να οδηγήσει σε νευρικότητα, άγχος και δυσκολία στον ύπνο.
Πώς επηρεάζει η καφεΐνη την καρδιά και την αρτηριακή πίεση;
Η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει προσωρινή αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ακόμα και σε άτομα που δεν έχουν υπέρταση. Αυτό οφείλεται στην αγγειοσυσταλτική δράση της, η οποία στενεύει προσωρινά τα αιμοφόρα αγγεία. Σε ορισμένους ανθρώπους, η κατανάλωση καφεΐνης μπορεί επίσης να προκαλέσει ταχυκαρδία.
Επιπτώσεις της καφεΐνης στο πεπτικό σύστημα
Η καφεΐνη διεγείρει την παραγωγή γαστρικών οξέων, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει καούρα ή γαστρεντερική δυσφορία, ιδιαίτερα σε άτομα με προδιάθεση για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Επιπλέον, η καφεΐνη δρα ως ήπιο διουρητικό, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη απώλεια υγρών. Η μέτρια κατανάλωση δεν φαίνεται να προκαλεί αφυδάτωση, εφόσον λαμβάνετε παράλληλα επαρκή ποσότητα υγρών.
Κατανάλωση καφεΐνης και ύπνος
Η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου, ιδιαίτερα όταν καταναλώνεται αργά μέσα στην ημέρα. Δεδομένου ότι μπορεί να παραμείνει στον οργανισμό για αρκετές ώρες, η κατανάλωσή της το απόγευμα ή το βράδυ μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στον ύπνο και μειωμένη συνολική διάρκεια ύπνου.
Για άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου, συνιστάται η αποφυγή κατανάλωσης καφεΐνης τουλάχιστον έξι ώρες πριν τον ύπνο.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πώς μπορεί να επηρεάσει τον άνθρωπο η αλλαγή της ώρας την άνοιξη
Γιατί οι μαραθώνιοι σειρών βλάπτουν την υγεία;
Ανακαλύφθηκε αντιβιοτικό κατά των ανθεκτικών μυκητιασικών λοιμώξεων και βακτηρίων