Η εξατομικευμένη διατροφή θα μπορούσε να οδηγήσει σε δημιουργία βιοδεικτών για αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας για κάθε άτομο.

Οι δυνατότητες της "διατροφής ακριβείας", όπως ονομάζεται, παρουσιάζονται σε ανασκόπηση, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Biomedical Reports.

Η δημοσίευση υπογράφεται από τους Μ. Λ. Πετρέ, Ελ. Τσίχλα, Άν. Ν. Κοντούλη - Περτέση, Ολ. Ειρ. Μπουλιόγλου, Μ. Κούβελα, Ι. Βαμβακάρη, Ι. Γκιόζο, Κ. Συρίγο και Αθ. Αναγνωστόπουλο από το Ιατροβιοτεχνολογικό Ίδρυμα της Ακαδημίας Αθηνών και το νοσοκομείο "Σωτηρία".

Όπως αναφέρει η συντακτική ομάδα, η διατροφή ακριβείας είναι ένα αναδυόμενο πεδίο της επιστήμης, το οποίο αναγνωρίζει τη μεταβλητότητα στον τρόπο με τον οποίο τα άτομα ανταποκρίνονται σε διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, καθοδηγούμενα από τη μοναδική βιολογική τους σύνθεση.

Στόχος της είναι η προσαρμογή των διατροφικών παρεμβάσεων για τη βελτίωση της ατομικής υγείας, την πρόληψη ασθενειών και τη διαχείριση των υφιστάμενων συνθηκών υγείας με βάση συγκεκριμένα βιολογικά χαρακτηριστικά.

Η επιστημονική ομάδα διεξήγαγε μία ολοκληρωμένη αναζήτηση ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων σε πολλαπλές βάσεις δεδομένων, εστιάζοντας στις πρόσφατες εξελίξεις στη διατροφή ακριβείας, συμπεριλαμβανομένων των προκλήσεων και των ευκαιριών της.

Οι επιστήμονες εξηγούν πως η επιτυχής εφαρμογή της διατροφής ακριβείας απαιτεί κατανόηση σε επίπεδο συστήματος των ανθρώπινων φυσιολογικών δικτύων, των παραλλαγών σε απόκριση στις διατροφικές εκθέσεις και της ικανότητας ταξινόμησης υποομάδων πληθυσμού με βάση τις διατροφικές τους ανάγκες.

Η υλοποίησή της μπορεί να φαίνεται μακρινή, λόγω αρκετών περιορισμών, όπως η έλλειψη συνεχών επιδημιολογικών μελετών μεγάλης κλίμακας, οι προκλήσεις στην επιμέλεια της βάσης δεδομένων, το υψηλό κόστος της ανάλυσης ομικών τεχνολογιών (ολιστική ανάλυση των μορίων που συνθέτουν τα κύτταρα των ζωντανών οργανισμών) και ηθικές ανησυχίες.

Ανάπτυξη βιοδεικτών

Μια βασική πρόοδος σε αυτόν τον τομέα θα ήταν η ανάπτυξη βιοδεικτών επόμενης γενιάς, που θα συνδέουν τη διατροφή με τις χρόνιες ασθένειες.

Αυτοί οι βιοδείκτες θα βοηθούσαν στην ταξινόμηση ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο παθήσεων που σχετίζονται με τη δίαιτα και θα ποσοτικοποιήσουν τις σχέσεις δόσης - απόκρισης μεταξύ ατόμων ή ομάδων αλληλεπιδρώντων θρεπτικών συστατικών και την εμφάνιση και την εξέλιξη των ασθενειών.

Η ανάλυση και η ερμηνεία δεδομένων με χρήση βιοπληροφορικής παρέχει βασικές πληροφορίες σχετικά με το ακριβές μοριακό προφίλ των εξεταζόμενων δειγμάτων (αίμα, ούρα και σάλιο).

Η διαδικασία στοχεύει στη διαστρωμάτωση των υπό μελέτη πληθυσμών σε κατάλληλες ομάδες που βασίζονται στο ξεχωριστό μοριακό τους προφίλ και τελικά να παραδώσει εξατομικευμένες διατροφικές παρεμβάσεις προσαρμοσμένες στα χαρακτηριστικά τους.

Οι ατομικές ανταποκρίσεις στη διατροφή χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό ετερογένειας που οφείλεται σε δημογραφικούς, διατροφικούς και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες.

Ανθρώπινη φυσιολογία

Η επιτυχής υλοποίηση της διατροφής ακριβείας απαιτεί κατανόηση σε επίπεδο συστήματος της ανθρώπινης φυσιολογίας και των ατομικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τη μεταβολική μεταβλητότητα.

Για το σκοπό αυτό, η παρούσα ανασκόπηση προσέφερε για πρώτη φορά, εξ όσων γνωρίζουν οι συγγραφείς, μια λεπτομερή επισκόπηση των ομικών τεχνολογιών και της εφαρμογής τους στην υλοποίηση της διατροφής ακριβείας.

Επιπλέον, στην παρούσα μελέτη εισήχθη ένας ολοκληρωμένο πλαίσιο βιοπληροφορικής που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοντέλο για ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων ομικής τεχνολογίας.

Η ολιστική υιοθέτηση ομικών τεχνολογιών, παράλληλα με μεγάλης κλίμακας επιδημιολογικές μελέτες, αναμένεται να οδηγήσει σε μοριακούς βιοδείκτες που συνδέουν τη διατροφή με την εμφάνιση ή την εξέλιξη χρόνιων ασθενειών.

Η υιοθέτηση τέτοιων προσπαθειών θα μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της διατροφής ακριβείας και της εφαρμογής της στην κλινική πράξη εντός του ευρύτερου πλαισίου της υγείας ακριβείας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ανακούφιση από τον μυϊκό πόνο μετά την άσκηση
Σφουγγάρι λούφα: Είναι καλή ιδέα η χρήση του;
Γ. Βέλμαχος: Η επιδημία του τραύματος στην Ελλάδα και τα πρώτα βήματα αντιμετώπισης